Jahon ijtimoiy-iqtisodiy geografiyasi

vaqtda, Toshkent shahrida sodir bo’lgan zilzila oqibatlarini tugatish bahonasida 
boshqa respublika va hududlardan vaqtincha kelgan necha o’n ming xorijiy millat 
vakillari asosiy qismining 0’zbekistonda qolib ketishi ham sotsial-demografik 
vaziyatga katta ta’sir krsatdi. Masalan, Toshkent shahrida kelgindi millat

---

vakillarining soni 1959-yilda 579,5 ming kishi bo’lsa, 1970-yilga kelib 809,5 ming 
kishiga etdi, ya’ni 39,8 foizga ko’paydi. Toshkent bilan bir navbatda «yevropalashgan» 
Navoiy, Zarafshon va boshqa qator shahar aholi punktlari vujudga keldi.
XlXasr oxiri -X X asr boshida qayd etilgan tashqi migrantlarning kpchiligi 
oilalilardan iborat bolgan. XX asrning urushdan boshqa davrida esa, 
migrantlarning aksariyatini oila qurmagan erkak va ayollar tashkil qilgan. Demak, 
urushdan keyingi davrdagi migratsion aloqalarning 0 ’zbekiston mehnat 
resurslarining soni va sifatiga ta’siri katta blgan, deb xulosa qilinsa xato 
boMmaydi. Mazkur holatning haqiqatligini yana o’nlab shahar va shaharchalar 
aholisining misolida ko’rish mumkin. Tashqi migrantlar ayrim shaharlardagi 
sotsial-demografik holatning shakllanishiga katta ta’sir krsatgan blsa ham, 
mamlakatdagi mavjud iqtisodiy va demografik vaziyatni zgartirishga qodir 
emas. Bu rinda ba'zilarning rus, ukrain va boshqa evropalik malakali ishchi va 
xizmatchilarning 0’zbekistondan kchib ketishi, kplab korxonalar faoliyatini 
txtatishga olib keladi, degan xulosasi asossiz ekanligani hayot krsatdi. Chunki 
tub millat vakillaridan yetarli miqdorda malakali ishchi va xizmatchilar 
tayyorlangan edi.
0’zbekistonda mustaqillikkacha blgan davrda xorijiy migratsion aloqalar 
quyidagi xususiyatlar bilan ifodalangan: