|
Жаҳон санъати тарихиHaykaltaroshlik - tasviriy san’at turlaridan birijahon sanati tarixiHaykaltaroshlik - tasviriy san’at turlaridan biri.
Bu san’atda borlik yorug‘ - soyaga ega bo‘lgan shakllar orkali
makonda tasvirlanadi Turli xildagi stol ustiga kuyiladigan haykalchalar,
park va xiyobonlarga o‘rnatilgan turli haykal va yodgorliklar, binolarning
devorlariga, nihoyat turli amaliy buyumlar - tayaga, znachok, medallarning
yuzasidagi bo‘rtma tasvirlar haykaltaroshlik san’atining turli ko‘rinishi
hisoblanadi.
Odatda haykaltaroshlik asarlari o‘z ko‘rinishiga qarab, dumaloq va
qavariq (relef) haykallprga bo‘linadi dumaloq haykallarni hamma
tomondan aylanib ko‘rish mumkin bo‘ladi. Masalan, maydon va
hiyobonlardagi haykal va yodgorliklar, stol ustiga quyiladigon har xil
haykalchalari turiga mansubdir.
Haykaltaroshlikning ikkinchi ko‘rinishi budgan kavarik yoki bo‘rtma
haykallar, odatda, biror yuzaga bo‘rttirib ishlangan bo‘ladi.
Bunday haykallar bir so‘z bilan relef deb ataladi.
Haykaltaroshlikda deyarli rang ishlatilmaydi. Haykallar rangini odatda
haykal uchun tanlangan material
(masalan, mramor, granit, bronza va h.k.)
belgilaydi. Ba’zan xalq haykaltaroshligida haykallarni bo‘yash xollari ham
uchraydi.
Haykaltaroshlik asarlari ham san’atning boshqa turlari kabi o‘zining
bajaradigan vazifasi, mazmuniga
qarab qator tur va janrlarga bo‘linadi.
|
|
|