Жаҳон санъати тарихи

O‘rta Osiyo san’ati. 
 O‘rta Osiyoda dastlabki O‘rta asr elementlari va quldorlik tuzumi inqirozi 
VIII-IX  asrlarda  boshlandi.  Ko‘chmanchi  turkiy  qabilalarning  tez-tez  hujumi 
Kushon  imperasining  inqiroziga  yuz  tutishiga  olib  keldi.  Eftaliylar  O‘rta 
Osiyo yerlarini o‘z hukmdorligiga bo‘ysindirish davrida yangi tuzumga o‘tishi 
yanada  tezlashdi.  Bu  Oltoy,  Yettisuv,  Markaziy  va  O‘rta  Osiyoda  yashovchi 
juda  ko‘p  xalqlarni  birlashtirdi.  Turk  hoqonligi  davrida  mayda  mustaqqil 
podisholik  paydo  bo‘ldi.  Ayniqsa  Shark  va  G‘arb  karvon  yo‘li  ustida 
joylashgan So‘g‘d  madaniy va iqtisodiy  jihatdan yuksak bo‘lgan. So‘g‘d eng 
katta  knyazlik  hisoblangan.  Samarqand  hokimi  So‘g‘d  podshosi  unvoniga 
sazovor bo‘lgan. Yozuv manbalari IV asrda Samarqand savdogarlarining O‘rta 
Osiyo  va  uning  tashqarisida  xam,  masalan,  buyuk  Xitoy  devori  yaqinidagi 
Dunxuadi  koloniyalar  mavjud  bo‘lganligi  haqida  ma’lumot  beradi.  Lekin 
knyazlar  urtasida  kuchli  birlik  yuk  edi.  U  albatda,  keyin  arablarda  rakatm 
bo‘lib  kolishga  sabab  bo‘lib  koladi.  Bu  davrda  ko‘plab  ibodatxona  va 
hashamatli  kasrlar  kurila  boshlagan.  Xitoylik  tarixchi  Samarqand  va  Buxoro 

---