K. A. Agzamov topografik anatomiyadan amaliy qo‘llanma prof. I. Q. Qosimxo‘jaуev

QO‘LNING TOPOGRAFIK ANATOMIYASI
Qo‘lning yuqori qismi, qo‘l bilan bo‘yin chegaralarining o‘rtasida joylashgan yelka kamari (yelka usti) sohasi bilan chambarchas bog‘liq bo‘lganligi sababli, odatda bu sohaning topografik anatomiyasini, qo‘lning topografik anatomiyasini o‘rganish bilan olib boriladai.

Yelka kamari (yelka usti). Yelka kamari to‘rtta sohadan tashkil topgan bo‘lib, bularga 1) o‘mrov osti (regio infraсlavicuularis); 2) deltasimon soha (regio deltoidea); 3)kurak sohasi (regio scapularis); 4)qo‘ltiq osti (regio axillaris) sohalari kiradi.
Yelka kamarining tashqi belgilari. O‘mrov suyagi oson paypaslanadi. Uning ichki uchini to‘sh suyagining yon o‘ymasida, tashqi uchini kurak suyagidagi akromion o‘simtasining ichki tomonida paypaslab aniqlash mumkin.
Orqada kurak suyagining do‘mbog‘i bilan akromionning o‘simtasi yaxshi paypaslanadi. Uning pastida esa yelka suyagining katta do‘mbog‘ini paypaslab aniqlash mumkin. Qo‘l orqada va yuqoriga ko’tarilsa, qo‘ltiq osti chuqurchasi yaqqol ko‘rinadi. Uning oldingi qirrasida katta ko‘krak mushagini va uning tagida yelkaning ikki boshli mushagi kalta boshchasining payini paypaslab aniqlasa bo‘ladi. Bu mushaklar payining ichki tomoni bo‘ylab tumshuqsimon o‘siqdan yelkaga boruvchi mushak yotadi. Yelka arteriyasi, venasi va nerv tutamlari shu mushakning ichki yuzasi bo‘ylab o’tadi.
Qo‘ltiq osti chuqurligida uning tashqi devori bo‘ylab yelka suyagining boshchasini paypaslab topishimiz mumkin. Chuqurchaning orqa devori aniq ko‘rinib turadi.
Qo‘lning o‘zi esa quyidagi sohalarga bo‘linadi: 1) yelkaning oldingi sohasi (regio brachii anterior); 2) yelkaning orqa sohasi (regio brachii posterior); 3) tirsakning oldingi sohasi (regio cubiti anterior); 4) tirsakning orqa sohasi (regio cubiti posterior); 5) bilakning oldingi sohasi (regio antibrachii anterior); 6) bilakning orqa sohasi (regio antibrachii posterior); 7) panjaning kaft sohasi
(regio ralmae manus); 8)panjaning orqa sohasi (regio dorsi manus); 9) barmoqlar sohasi (kaft tomoni - regio digiti palmaris va orqa tomoni- regio digiti dorsalis).