136
büyük boyutlu bir biyolojik kontrol programı uygulamaya konulmuĢtur
(Kobaakhidze, 1965). Bu programın olumlu sonuçları ülkemiz sınırları içerisine
taĢmıĢ ve 1985 yılında baĢlatılan ve baĢarıyla sürdürülen
D.micans’ın biyolojik
mücadelesi çalıĢmalarına hem öncü olmuĢ hem de baĢarı Ģansını arttırmıĢtır
(Eroğlu, 1995).
D. micans‟ın ladin ormanlarımızda ve buna bağlı olarak ülke ve bölge
ekonomisinde neden olabileceği kayıpların önüne geçilebilmesi için uzun dönemli
uygulanabilir kontrol program ve stratejilerinin geliĢtirilmesi kaçınılmaz bir gereklilik
olarak ortaya çıkmaktadır. Bunun için, öncelikli olarak
D.micans‟ın zarar durumu,
popülasyon düzeyi ve popülasyon dinamiğine etkili etmenlerin etki derecelerinin
belirlenmesi amaçlanmıĢtır. Bu etmenlerin baĢında gelen, türün özgün predatörü
Rhizophagus grandis Gyll.‟in laboratuvar koĢullarında üretimi ve etkinliği
araĢtırılmıĢtır.
D. micans‟ın yaĢam döngüsü yayıldığı coğrafyada büyük çeĢitlilik gösteren
iklim koĢullarına belirgin olarak uyum sağlamıĢtır ve bu böcek yıl içerisinde
herhangi
bir geliĢim basamağında (yumurta, larva, pupa, ergin) bulunabilir. YaĢam
döngüsünün süresi büyük değiĢiklik gösterir. Bu yumurtaların ne zaman
konulduğuna ve sıcaklığa bağlıdır. Yaz sonunda veya sonbaharda bırakılan
yumurtalar kıĢlar ve bir sonraki ilkbaharda geliĢimlerini tamamlarlar. Gözlemler
D.
micans‟ın hayat döngüsünün 1 ile 3 yıl arasında değiĢtiğini göstermektedir.
D. micans‟ın yoğun zararını sürdürdüğü Artvin, Giresun ve Trabzon Orman
Bölge Müdürlüğü ladin ormanlarında 1992-2010 yılları arasında yürütülen
araĢtırmalarda, toplam ağaçların %35‟inde bu böceğin zararlı olduğu ve bu
ağaçların %13‟ünün kesildiği görülmüĢtür. Ormanlarda halen mevcut ağaçların
%22‟ine bu böceğin zarar verdiği ve toplam ağaçların %11‟inde faaliyetini
sürdürdüğü tespit edilmiĢtir. Bu ağaçlar üzerinde sayılan
D.micans bireylerinin belli
alanlarda ve sayılı ağaçlar üzerinde yoğunlaĢtığı ortaya çıkmıĢtır.
D. micans‟ın giriĢ deliği ve reçine hunileri