Kichik biznes kompaniyasi qiymatini baholash

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY TA’LIM, FAN VA INNOVASIYALAR VAZIRLIGI
TOSHKENT MOLIYA INSTITUTI

BIZNES MOLIYASI
fanidan
“KICHIK BIZNES KOMPANIYASI QIYMATINI BAHOLASH”
mavzusida

MUSTAQIL ISH

Bajardi: MMT 95-2/22-guruh talabasi A. Ergashev
Tekshirdi: U. Ortiqov


TOSHKENT – 2023

Kichik biznes kompaniyasi qiymatini baholash
Yirik kompaniyalar qimmatli qog’ozlarining yirik bozori mavjud bo’lishi agar bizda ichki axborotga kirish imkoniyati bo’lmasa qimmatli qog’ozlar qiymatini baholashning eng yaxshi usuli uni joriy bahosi bo’lishini ko’rsatadi. Kichik kompaniyalar uchun joriy bozor qiymati mavjud bo’lmaydi. Ba‘zan narxni belgilash yoki mulkni topshirish uchun kichik biznes kompaniyalari oddiy aksiyalarini baholash amalga oshiriladi.

Bunday baholashni o’tkazishga to’rtta asosiy yondashuv mavjud. Shuni yodda tutish kerakki, ma‘lum yondashuvdan foydalanib bizning biznesga kiritilgan o’z kapitalimiz qiymati qanday bahoga egaligini aniqlaymiz. Nazariy jihatdan modomiki barcha yondashuvlar umumiy maqsadga ega bo’lsa ulardan ishonchli foydalanganda bir xil natijaga erishiladi.
Amaliyotda mazkur tamoyil doimo ishlamaydi, bu real aktivlar bozori samarasizligi va kamchiligi hisobidan ro’y beradi. Bu navbat bilan yondashuvlardan har birini ko’rib chiqamiz.

Dividend daromadi

Dividend daromadini baholash bilan bog’liq bo’lgan yondashuv shunday farazga asoslanganki, ikkita turli kompaniyalarning oddiy aksiyalari agar mazkur kompaniyalar ko’lam, faoliyat shakli, moliyaviy leverej va dividend shaklida to’lanadigan foyda ulushiga ko’ra yaqin bo’lsalar taxminan bir xil dividend daromadini berishlari kerak. Agar bunday kompaniyalardan birining aksiyalari qandaydir samarali bozorda ro’yxatga olingan va kotirovka qilingan bo’lsa bu shunga o’xshash boshqa kompaniyani ham baholash imkonini beradi.