Kizilay belgeleri IŞIĞinda
Yüklə 6,45 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 1- Yurtdışında Tedavileri Yaptırılan Kıbrıs Türkleri
- H- KIBRIS’A YARDIM KOMİTESİ VE YARDIM FAALİYETLERİ
44
44 1- Yurtdışında Tedavileri Yaptırılan Kıbrıs Türkleri Tedavisi Türkiye şartlarında mümkün olmayan pek çok hasta ve yaralı da Kızılay tarafından Londra ve Edinburg’daki hastanelere gönderilirler. Örneğin Kızılay Genel Başkanlığı tarafından alınan 26 Şubat 1964 ve 196 sayılı kararla 21 Aralık 1963 kanlı Noel saldırılarında yaralanan ve tedavi masraflarının son derece yüksek olması nedeniyle Londra’ya kadar trenle sevk edilmesine ve Londra’da bulunan Kıbrıs Türk Cemiyeti tarafından tedavisi yaptırılacak olan Hüseyin Halil Salih’e yol masraflarının Kıbrıs Yardım Fonu’ndan karşılanması uygun görüldüğünden 5.000 lira ödenmesi karara bağlanır. 91 Bu arada Kızılay tarafından Türkiye’de tedavi imkânı olmayan hasta ve yaralılar için yurtdışı bağlantıları da yapılır. Bu şekilde İngiltere’ye gönderilen Kıbrıs Türklerinden birisi de Hüseyin Halil Salih olur. 92 Ancak 12 Ağustos 1966’da Peristerona köyünden Mustafa Derviş ve Mustafa Arif gibi bazı kimselerin kendilerini acındırdıkları ve haksız bir şekilde yardım almaya çalıştıkları da tespit edilecektir. Ayrıca Kıbrıs Türk Cemaat Meclisi Başkanlığı tarafından “Kıbrıs Dışına Gönderilen Şahıslar ve Yaralılar Hakkında Muhtıra” hazırlanarak bu konu belli bir esasa bağlanır. 93 Türk Cemaat Meclisi Başkanlığı tarafından ayrıca Kıbrıs Türk Kültür Derneği’ne de daha önce 24 Eylül 1965 tarihinde gönderilen bir karara bağlı olarak Mayıs 1966 tarihinde yeni bir yazı gönderilerek yapılacak yardımlar konusunda bazı önemli hususlar bir kere daha hatırlatılır. 94
H- KIBRIS’A YARDIM KOMİTESİ VE YARDIM FAALİYETLERİ Kıbrıs’a Yardım Komitesi’nin faaliyete geçmesinin ardından Kızılay’ın şubelerinin ve temsilcilerinin bulunduğu Anadolu sathındaki toplam 620 merkeze
91 Türkiye Kızılay Derneği Genel Başkanlığı tarafından Türkiye Kızılay Derneği Baş Müfettişliğine gönderilen 22 Şubat 1965 tarih ve 29 sayılı müfettişlik raporu. KGMA. K–4649.1965.9–4/1 1964– 1965 Yılı Kızılay Kıbrıs Raporları Dosyası 92 İngiltere Kızılhaç Teşkilatı tarafından Kızılay Genel sekreteri Adnan Öztrak adına gönderilen 6 Mart 1964 tarih ve EB/SEG/MM.6.902 (12.000) sayılı yazı. KGMA. K–4637.1964.9–4/1 Kıbrıs Gıda ve Malzeme Dosyası. 93 KGMA. K–4646, 1966/9–4 Kıbrıs’a Yardım Dosyası 94 KGMA. K–4646, 1966/9–4 Kıbrıs’a Yardım Dosyası 45
45 tebliğler gönderilerek bütün yardımların tek bir çatı altında toplanacağı bildirilir. Aynı konuyla ilgili olarak bütün bakanlıklara da resmi tebligatta bulunulur ve il ve ilçelerde vali veya kaymakamın başkanlığında Maliye, Özel idare, Belediye, meslek teşekkülleri ve Kızılay şube başkanından oluşan Kıbrıs’a Yardım Komitesi’ne her türlü desteğin ve kolaylığın sağlanması istenir. 95 Komitenin kurulmasının ve yurt genelinde duyurulmasının hemen ardından yardımlar da gelmeye başlar. 96 Bu dönemde UNFICYP vasıtasıyla ve müşterek karargâh vasıtasıyla hazırlanan ada sathındaki genel durumla ilgili raporlar Kıbrıs Türk toplumu liderlerinin önüne gelmeye başlar. Buna göre olayların patlak vermesinden hemen sonra 22 Şubat 1964 tarihli rapora göre Lisi, Beyarmudu ve Mormenekşe köylerine 3 defa Kızılay yardımı yapılır. Yardım konvoylarını korumakla görevlendirilen İngiliz askerlerinin de bu konuda yetersiz kalması ve Rumlara müdahale etmemesi sonucunda yardımlar yerlerine ulaştırılamaz. 97 Ayrıca Lefkoşa’dan Lefke bölgesine başta un olmak üzere çeşitli yiyecek malzemeleri götüren kamyon da Rumlar tarafından durdurularak yiyecek malzemelerine el konur ve Türk şoför de tutuklanır. Rumların çalıntı mal olduğu yiyecekler götürülürken İngiliz askerleri de Rumların Kıbrıs Cumhuriyeti’nin meşru güvenlik kuvvetlerine mensup olduklarını ileri sürerek müdahil olmazlar. 98
Türk’ün naaşlarını iade etmeden ve kimliklerini açıklamayı reddederek gizlice gömdükleri ortaya çıkar. 99 Gerek Makarios’un, gerekse İçişleri Bakanı Yorgacis’in düşüncesi ise abluka altına aldığı Kıbrıs Türklerinin moral ve motivasyonunu açlıkla kırmak suretiyle direnişlerini sona erdirmektir. 100 Öte yandan Kızılay’ın Kıbrıs’a yardım faaliyetleri Rumların baskıları ve yıldırma hareketlerine rağmen çok yoğun bir şekilde devam eder. Rum bölgesinde kalan yerleşim merkezlerinden daha güvenli
95 KGMA. K–4710, Z.6183, 1964/9–4/1 Kıbrıs. 96 28 Nisan 1964 tarihinde Ahmet Karaş tarafından Kızılay’a yapılan 16.784 sayılı müracaat. KGMA. K–4547, 1963–1964/9–4/Kıbrıs Kızılay Yardım Dosyası 97 Milliyet, 5 Ocak 1964. 98 A. g. g., 5 Ocak 1964. 99 A. g. g., 5 Ocak 1964. 100 Milliyet, 7 Ocak 1964. 46
46 Türk bölgelerine göç eden Türklere, Hareket isimli gemi vasıtasıyla Gazi Mağusa limanına getirilen yardım malzemelerini teslim ettirmemek için Rumlar ellerinden gelen her çabayı gösterirler. 101 1963'den itibaren evlerini, köylerini terk ederek güvenli bölgelere yerleşen siviller için göçmen kampları kurulur. Bu masum insanların çadır, battaniye ve yiyecek ihtiyaçları da Kızılay tarafından karşılanır. 102
bakliyat, giyecek, çadır, battaniye ihtiyaçlarının dışında Kızılay'ın gönderdiği yardım malzemelerinin arasında kumaşlar da vardır. Kıbrıslı Türk göçmenlere mahalli imkânlarla daha iyi ikamet şartları hazırlama konusundaki girişimler de bu arada 1964 yılından itibaren hızlı bir ivme kazanır. Göçmenler için baraka tipi odalar inşa edilmeye başlanır. Boş ambarlar bölünmek suretiyle ailelere tahsis edilir. Ayrıca bu bölgelerde yaşayan insanlar için umumi tuvaletler ve banyolar devreye girer. Ağırdan, Lefkoşa ve Hamit köy gibi göçmenlerin yoğun olarak bulundukları bölgelerde bu tip göçmenleri çadır hayatından kurtarmaya yönelik faaliyetler 1966 yılına kadar sürdürülür ancak yine de bir aileye tek odalı küçük bir evden başka bir şey verme imkânı bulunamaz. Çok çocuklu ailelere bile bu şekilde tek odalı evlerin verilmesi sonucunda göçmenlerin çoğu önce çadırlarda, daha sonra da yatak odası, oturma odası ve mutfak olarak kullandıkları tek bir odada uzun bir süre yaşamak zorunda kalırlar. 1966 yılı Şubat ayından itibaren göçmenlerin sorunlarına kalıcı çözüm bulabilmek ve onları bu sıkıntılı ortamdan uzaklaştırabilmek amacıyla göçmen sorununu tamamen çözecek bir iskân projesiyle ilgili çalışmalara başlanır ve bu konuda sorumluluk Planlama ve İnşaat Dairesi’ne verilir. Bu konuda yapılan ve bir ay içerisinde tamamlanan etüt çalışmaları ve kasabalarla köylerden gelen verilerin değerlendirilmesi sonrasında hazırlanan Kıbrıs’ta Göçmenlerin İskânı Projesi, 7 Mart 1966 tarihinde tamamlanır. Söz konusu projeye göre 18.860 nüfuslu toplam 4.750 göçmen ailesinden 1.673 aileye yeni evler yapılması ve 418 ailenin de halen yaşamakta oldukları evlerinin bakım ve onarımının
101 Halkın Sesi, 9 Ağustos 1958 102 Rauf R. Denktaş, 12’ye 5 Kala Kıbrıs, Ankara, 29 Ekim 1966, s. 17 Yüklə 6,45 Mb. Dostları ilə paylaş:
|