Kodu: hb. Tl. 44 Yayin tariHİ: ocak 2016

	AĞIZ BAKIMI TALİMATI
KODU: HB.TL.44	YAYIN TARİHİ: OCAK 2016	REVİZYON NO: 00	REVİZYON TARİHİ: - -	SAYFA NO: 1/3

1. AMAÇ: Oral kavitenin bütünlüğünü korumak ve devamını sağlamak için standart bir yöntem belirlemektir.

2. KAPSAM: Bu protokol; ağız bakımı gerektiren durumları ve oral kavitenin düzeylerine göre tanılanması ile düzeylere yönelik bakımı kapsar.

3. SORUMLULAR: Bu protokolün uygulanmasından hekimler ve hemşireler sorumludur.

4. TANIMLAR

• Mukozit: Ağız mukoz membran bütünlüğünde bozulma (eritem, ödem, kanama,

ülserasyon, psödomembran oluşumu ile karakterize durum).

• Halitozis: Ağız kokusu

• Stomatitis: Ağız mukozası iltihabı

• Gingivitis: Diş eti iltihabı

• Glossitis: Dil iltihabı

5. UYARILAR ve ÖNERİLER:

Tanılama Sıklığı: 12 saatte bir, 8 saatte bir, 2-4 saatte bir, 1-2 saatte bir.

Ağız bakımı gerektiren durumlar;

• Koma ve şoktaki hastalar,

• Diyabetik ve üremikler,

• Oksijen inhalasyonu,

• NG Tüp takılı hastalar

• Dehidratasyon,

• Yüksek ateş,

6. Protein, vitamin ve kalori eksikliği,

• Ağızdan beslenememe,

• İlaç kullanımına (Psikotrop, antibiyotik, antikolinerjik, demir vs) bağlı ağız kuruluğu, lezyon, dişlerde sararma,

• Kemoterapi,

• Radyoterapi,

• Erken post-op dönemdeki hasta,

• Sigara ve alkol kullanımı,

• Kötü oral hijyen,

• Risk faktörleri taşıyan hastalara, özel ağız bakımı verilir.

• Ağızda oluşan plaklar uzaklaştırılmalıdır. Bu işlem esnasında hastanın tanısı, trombositopenisi varsa antikoagülan alımı göz önünde bulundurulmalıdır.

• Trombositopeni ve kanama eğilimi olan hastalarda diş ipi kullanılmaz.

• 
  Fırçalama için yumuşak, naylon kıllı bir diş fırçası kullanılır.
  
• 
  Protezi olan hastada ağız bakımı vermeden önce, protezi çıkarılır.
  
• 
  Bakımının tüm aşamalarında hasta bilgilendirilerek bakıma katılımı sağlanır.
  
• 
  Steroid içeren inhaler tedavi sonrası grade’ine bakmaksızın uygun sıklıkla ağız bakımı yapılmalıdır.
  
• 
  Bağışıklık sistemi baskılanmış hastalar için kullanılacak solüsyon, solüsyonun koyulacağı kap ve gazlı bez steril olmalıdır.
  

Hazırlayan BİRİM SORUMLUSU

Kontrol Eden KALİTE YÖNETİM DİREKTÖRÜ

Onaylayan BAŞHEKİM

	AĞIZ BAKIMI TALİMATI
KODU: HB.TL.44	YAYIN TARİHİ: OCAK 2016	REVİZYON NO: 00	REVİZYON TARİHİ: - -	SAYFA NO: 2/3

Mukozit Sınıflandırma Skalası (WHO)

o Grade 0: Normal,

o Grade 1: Ağrısız ülserler ya da hafif acıma hissi ile beraber eritem bulunmaktadır.

o Grade 2: Ağrılı eritem, ödem ya da ülserler, ancak katı gıdalar yenebilmektedir.

o Grade 3: Ağrılı eritem, ödem ya da ülserler ve yalnızca sıvı gıdalar alınabilmektedir.

o Grade 4: Parenteral ya da enteral beslenme desteği gerekmektedir.

GRADE DERECESİ	TANILAMA SIKLIĞI	BAKIM PLANI
GRADE 0	24 saatte	8 saatte bir
GRADE 1	12 saatte	6 saatte bir
GRADE 2	8 saatte	4 saatte bir
GRADE 3	4 saatte	2 saatte bir
GRADE 4	2 saatte	Saat başı

• 
  Ağız İçinin Değerlendirilmesi
  

o Dudaklar; Pürüzsüz, pembe, nemli

o Dil; Pembe nemli, papillalar mevcut, rahat hareket edebilir

o Tükürük; Akışkan, şeffaf

o Mukoza; Pembe ve nemli

o Diş etleri; Pembe ve sağlam

o Dişler; Parlak ve temiz

7. ARAÇ VE GEREÇLER:

• 
  Nemlendirici krem, pomad veya vazelin,
  
• 
  Kapalı bir kap içinde kare gazlar ve/veya gaz tamponlar
  
• 
  Abeslang
  
• 
  Antiseptik solüsyon veya gargara (varsa ağız bakım seti)
  
• 
  Böbrek küvet
  
• 
  Atık torbası veya kutusu
  
• 
  Işık kaynağı
  
• 
  Non-steril eldiven
  
• 
  Havlu (Kağıt havlu , spanç vb.)
  

8. İŞLEM BASAMAKLARI:

• 
  İşlem öncesi hasta ve hasta yakınlarına uygulama hakkında bilgi verilir. Soruları varsa yanıtlanır.
  
• 
  Eller “El Hijyeni Talimatı’na uygun el hijyeni sağlanır.
  
• 
  Eldiven giyme kuralına uygun eldivenler giyilir.
  
• 
  Perde ya da paravan çekilir.
  
• 
  Hastaya uygun pozisyon verilir (Hasta bilinçli ise fowler pozisyon, bilinçli değilse başının altında tek yastık bırakarak başını yana çevirin).
  
• 
  Protezleri varsa çıkarılır.
  

Hazırlayan BİRİM SORUMLUSU

Kontrol Eden KALİTE YÖNETİM DİREKTÖRÜ

Onaylayan BAŞHEKİM

• 
  

  	AĞIZ BAKIMI TALİMATI
  KODU: HB.TL.44	YAYIN TARİHİ: OCAK 2016	REVİZYON NO: 00	REVİZYON TARİHİ: - -	SAYFA NO: 3/3

  Çenesinin altına havlu ve böbrek küvet yerleştirilir.
  
• 
  Hastanın ağız içi iyi görülebilecek şekilde aydınlatılır.
  
• 
  Kavite düzeyi belirlenir. Grade düzeyine uygun bakım planlanır.
  
• 
  Gazlı bezin ipleri içeride kalacak şekilde abeslang üzerine sarılır.
  
• 
  Gazlı bez, bakım için hazırladığınız solüsyon ile ıslatılır.
  
• 
  Dikkatli bir şekilde dişler, yanak içleri, dil, dilaltı, diş etleri ve diğer yumuşak dokuların hepsi silinir.
  
• 
  Gazlı bez kirlendikçe yeni spanç ile silme işlemi tekrarlatılır.
  
• 
  Kalan solüsyon ile eğer hasta bilinçli ise ağzı çalkalatılır.
  
• 
  Dudaklara nemlendirici bir krem, pomad veya vazelin sürülür.
  
• 
  Atıklar “Tıbbi Atık Yönetimi Talimatı”na uygun şekilde atılır.
  
• 
  Eller “El Hijyeni Talimatı’na uygun el hijyeni sağlanır.
  
• 
  Yapılan işlem “Hemşire Gözlem Formu”na kaydedilir.
  

Hazırlayan BİRİM SORUMLUSU

Kontrol Eden KALİTE YÖNETİM DİREKTÖRÜ

Onaylayan BAŞHEKİM