Kompaniyanin idarə ediLMƏSİNDƏ İnformasiya sistemləRİNİN İSTİfadəSİNİn səMƏRİLİLİYİNİN
Yüklə 1,23 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Sxem 2.4.Dövri proses sxemi Struktur sxemini belə izah etmək olar.Alıcı stokdan məhsulu götürür kassaya yaxınlaşır, kassir informasiya sisteminə məhsul barədə məlumatları qeyd edir.Məlumatların sistemə daxil edilməsi anbar şöbəsinə məhsulların satışına nəzarət etmə imkanı verir.Bu anbardan yeni məhsulların gətirilməsi zərurətinin yarandığını bildirir.Beləliklə stokun bitməsinə avtomatik nəzarət olur. Ödəniş əməliyyatından sonra avtomatik olaraq ödəniş hesabatları sistemdə qeyd olunur.Bu kimi informasiyalara daha üst səviyyədə olan rəhbərlik,marketinq,audit kimi şöbələrin çıxışı vardır. Qeyd etmək lazımdır ki, satış edilməsə belə bəzən məhsulun stokdan çıxarılması tələb olunur.Bu əsasən istifadə müddəti bitmiş məhsullarda baş verir.İnformasiya sistemi imkan verir ki,istifadə müddəti bitmiş məhsulların siyahısı barədə hesabatlar, bu məsələdə məsuliyyət daşıyan şöbəyə çatdırılsın. Anbar
Məhsulun sayı barədə informasiyanın yenilənməsi Kassa Məhsulun qeydiyyatı Stok
Ödəniş Mühasibatlıq AUDİT
41
Kiçik həcmli proses kimi göstərilən bu əməliyyat əslində, bütün şöbələrin qarşılıqlı əlaqələrini zəruri edir. Məhsul kateqoriyaları haqqında məlumatlar kateqoriyalar cədvəlində saxlanılır.Bu cədvəldə aşağıdakı verilənlər saxlanılır: −
Kateqoriya kodu −
Kateqoriya adı −
Alt kateqoriya kodu Burada kateqoriya kodu unikal koddur.Kateqoriya adı kateqoriyanın hamı tərəfindən bilinən adını ifadə edir.Alt kateqoriya kodu böyük önəm kəsb edir.Bu sahə cədvəllərin artmasının qarşısını alır.Bu sahə vasitəsilə sonsuz kateqoriyaların qurulması mümkündür. Növbəti əsas məsələ məhsulların kataloqunun yaradılmasından gedir.Məhsulların saxlanması üçün aşağıdakı sahələr tələb olunur: −
Məhsulun kodu −
Məhsulun kateqoriya kodu −
Məhsulun adı −
Məhsulun istehsalçısı −
İdxal olunduğu ölkə −
Qiyməti Təbii ki, qiymət faktoru dəyişkən faktordur.Hər fliala və yaxud endrim kompaniyalarına görə dəyişir.Məhz bu səbəbdən cari qiymətləndirmə məsələlərini əsas tutaraq Stok adlı bir cədvəlin saxlanmasına ehtiyac duyulur.Stokda bu informasiyalar yer alır: −
Stokun kodu 42
− Məhsulun kodu −
−
İstifadə müddəti −
Stokda məhsulun sayı Qiymətləndirmə cədvəli: −
Satışın kodu −
Məhsulun kodu −
Stok qiyməti −
Endrim faizi (əgər varsa) Məhz bu məlumatlar mağazanın fəaliyət prosində böyük önəm təşkil edir.Alıcı stokdan məhsulu götürərək kassaya yaxınlaşır.Kassir məhsulları sistemə daxil edir.Məhsulun sayı avtomatik olaraq anbarda azalır.Sonra ödəniş prosesi yerinə yetirilir. Zənbil cədvəli hər bir stokdan çıxıb kassada qeydiyyatdan keçən məhsulların siyahısını özündə saxlayır: −
−
Məhsulun kodu −
Məhsulun qiyməti −
Əməliyyat tarixi Ödəniş prosesi üçün ödəniş cədvəli qurulur: −
Ödəniş kodu −
Zənbil kodu −
Toplam qiymət −
Ödənilən məbləğ 43
− Ödəniş növü (kart,nəğd) −
−
Endrim faizləri və kompaniyalar −
Qalıq −
Əməliyyatın tarixi −
Əməliyyatı aparan kassirin məlumatları Məhz bu məlumat mühasibatlıq və audit şöbələrinə böyük həcmi verilənlərin statistik hesabatlarını çıxarmağa imkan verir.Məhz bu məlumatlar sayəsində alış-veriş statistikasını analiz edib, hansı məhsula daha çox tələbatın olduğunu və səbəblərini araşdırıb,düzgün qərarlar qəbul edərək kompaniyanın iqtisadi dəyərlərini artırmaq mümkündür. Digər məsələlərdən biri də tədarükçülərin informasiyalarının saxlanmasıdır.Çünki eyni məhsulu müxtəlif tədarükçülər müxtəlif qiymətlərlə kompaniyaya satış edə bilər.Məhz bu səbəbdən iki ədəd bir birilə əlaqəli cədvəlin qurulması zəruridir.İlk cədvəl tədarükçü məlumatlarının saxlanması üçün cədvəl qurulur: −
Tədarükçü kodu −
Tədarükçü adı −
Tədarükçünün ixtisaslaşdığı sahələr −
Tədarükçülə bağlanan müqavilənin tarixi −
Etibarlılıq müddəti Mağaza şəbəkəsində əsas məsələlərdən biri də inventarizasiya prosesidir.Burda çox saylı avadanlıqların olması,onların siyahıya alınmasını tələb edir. −
Inventar kod −
Avadanlığın adı 44
− Sayı
−
Alış tarixi −
Təyinatı −
Satıcının adı −
Məsul şöbənin kodu Qeyd edək ki, real iş prosesində bu tip cədvəllərin sayı olduqca çox olur. Cədvəllər qurularkən, gələcəkdə menecer və qərar qəbul edən şəxslərin tələblərinə uyğun statistik hesabatların verilməsi nəzərə alınmalıdır. Marketinq,audit,mühasibatlıq şöbələri əsasən bu məlumatlardan ibarət hesabatları sistemdən tələb edirlər: −
Tədarükçü firmaların illik,aylıq hesabatları −
Tədarükçü firmaların müqayisəsi −
Ən çox satılan məhsullar −
Ən az satılan məhsullar −
Ən çox dövriyyəsi olan fliallar −
Texniki avadanlıqları satan şirkətlərin müqayisəli təhlili −
İşçilərə ödənilən məvaciblər −
İşçi xərcləri və s.
|