Kompyuter lingvistikasi: muammolar, yechim, istiqbollar

Alisher Navoiy nomidagi Toshkent 
davlat o‘zbek tili va adabiyoti 
universiteti 
“KOMPYUTER LINGVISTIKASI: 
MUAMMOLAR, YECHIM, ISTIQBOLLAR”
Xalqaro ilmiy-amaliy konferensiya 
Vol. 1 
 
№. 01 (2022)
 
http://compling.navoiy-uni.uz/
 
334 
2. Ehtimoliy modellar asosida yaratilgan va tavsiflangan korpuslarga 
tayanadigan tizimlar.
3. Ehtimollik modellari va qoidalarga asoslangan gibrid tizimlar[8].
Biz tilimiz tabiati va xususiyatini inobatga olib, ulardan foydalanamiz. 
Grammatik omonimlarni matn ichida qaysi maʻnoda kelayotganligini aniqlash 
uchun bigramm, trigramm va n-grammlardan foydalanish yaxshi samara beradi[9]. 
Chunki grammatik shakllar bir xilligi ularning qaysi soʻz turkumida kelayotganligini 
aniqlashda qiyinchilik tugʻdiradi. Shuning uchun oʻzidan oldin yoki keyin 
kelayotgan soʻz orqali hamda butun kontekst orqali grammatik omonimlarni toʻgʻri 
aniqlash mumkin.
Oʻzbek tilida grammatik omonimlar faqat nutq jarayonida sodir boʻlganligi va 
bu vaqtinchalik hodisa ekanligi sababli hali toʻliq oʻrganilmagan va maʻlum bir 
lugʻat shaklida shakllanmagan. Bu esa matnni avtomatik tahlil qilishda, ayniqsa, 
lemmatayzer jarayonida grammatik omonimlarni aniqlab, ularni ajratishda 
qiyinchiliklarni yuzaga keltiradi. Tilimizda mavjud boʻlgan grammatik 
omonimlarni korpusda berish uchun bunday soʻzlarni farqlash, ularning lugʻat 
fondini tashkil etish va grammatik omonimlarni modellashtirish kabi ishlarni amalga 
oshirish maqsadga muvofiqdir. 
 
 
 
 
 
 

---

Alisher Navoiy nomidagi Toshkent 
davlat o‘zbek tili va adabiyoti 
universiteti 
“KOMPYUTER LINGVISTIKASI: