Kurtuluş Sedar GÖRMÜŞ

Notlarda Yeni Dünya’nın yerlileri, hayvanları, bitkileri, mâdenî zenginlikleri ve diğer ilginç özelliklerine değinilir. Ayrıca, gösterilen yerlerde bulunduğu rivayet edilmiş hayvan veya hayâlî yaratıkların resimlerini de gösteren harita; toplam dokuz renkle çizilmiştir (tr.wikipedia.org).

Kenar notlarından birinde; bu haritanın batıda Kristof Kolomb'un keşfettiği yöreleri, doğuda da "Çin, Hint ve Sint" bölgelerini gösterdiğini yazar. Sağ kenardaki notlarının bazıların yarım cümlelerden oluşması, bu haritanın daha büyük bir dünya haritasının sol yarısı olduğunu gösterir; öbür yarısı kayıptır.

• Kenar notlarından birinde; bu haritanın batıda Kristof Kolomb'un keşfettiği yöreleri, doğuda da "Çin, Hint ve Sint" bölgelerini gösterdiğini yazar. Sağ kenardaki notlarının bazıların yarım cümlelerden oluşması, bu haritanın daha büyük bir dünya haritasının sol yarısı olduğunu gösterir; öbür yarısı kayıptır.

• Pîrî Reis haritasının Kristof Kolomb haritasından kaynaklandığının önemli bir delili, Küba'nın yokluğudur. Kristof Kolomb seyahatnamelerinde Küba'nın bir ada değil, kıtanın uzantısı oldugunu yazmıştır ve Pîrî Reis haritasında da Küba bu şekilde gösterilir (tr.wikipedia.org).

Bu dönemde dikkat çeken özelliklerden biri de harita çizenlerin dünyayı çeşitli biçimlerde gösterme eğilimidir. J. Honter'in haritasında dünya bir yürek biçimindedir. Lafreri'nin haritasında görülen dünya ise iki yarım elma şeklinde çizilmiştir. 1581'de Huntig'in üç kıtayı bir çiçeğin üç taç yaprağı olarak çizdiği görülüyor.

• Bu dönemde dikkat çeken özelliklerden biri de harita çizenlerin dünyayı çeşitli biçimlerde gösterme eğilimidir. J. Honter'in haritasında dünya bir yürek biçimindedir. Lafreri'nin haritasında görülen dünya ise iki yarım elma şeklinde çizilmiştir. 1581'de Huntig'in üç kıtayı bir çiçeğin üç taç yaprağı olarak çizdiği görülüyor.

• Ülkenin baştan başa bir nirengi ağı ile birleştirilerek haritasının çıkarılması düşüncesini ilk kez Hollandalı Snellius önermiş, fakat uygulaması Fransa'da J.D. Cassini tarafından yapılmıştır. Bu tekniği kullanan Fransızlar 1747-­‐1793, İngilizler 1791-­1872 yılları arasında ülkelerinin ayrıntılı haritalarını çıkarmışlardır. İtalyanlar, Avusturyalılar aynı işe 1873 yılında başlamışlardır. Türk haritacılığının gelişmesi ve modernize çalışmaları 1883 yılından sonra yavaş yavaş gelişme göstermiştir.

Modern Türk Haritacılığının başlaması ise 1895 yılında, Türk subayları ve Fransız harita uzmanlarının oluşturduğu Taksim-i Arazi (Jeodezi) Komisyonunun baz ve nirengi esaslarına dayalı modern anlamda bir harita yapımına başlamak üzere teşkilatlanmaları nedeniyle, 1895 yılının hesaba dayalı Modern Türk Haritacılığının başlangıç noktası olarak kabul edilmiştir.

• Modern Türk Haritacılığının başlaması ise 1895 yılında, Türk subayları ve Fransız harita uzmanlarının oluşturduğu Taksim-i Arazi (Jeodezi) Komisyonunun baz ve nirengi esaslarına dayalı modern anlamda bir harita yapımına başlamak üzere teşkilatlanmaları nedeniyle, 1895 yılının hesaba dayalı Modern Türk Haritacılığının başlangıç noktası olarak kabul edilmiştir.

• Günümüzde ise, gelişen bilgi teknolojileri kağıt haritaları ortadan kaldırmış ve dijital haritaların devri başlamıştır. Diğer taraftan, internet üzerinden sorgulanan haritalar cep telefonlarında, kent içine yerleştirilen kiosk’lardan haritalar izlenebilmektedir.

Genel Haritalar

• Genel Haritalar

• Atlaslar, Topoğrafik, Deniz, Uçuş

• Özel Haritalar

• Jeolojik, Hidrografik, Askeri, Nüfus, Yerleşim, Sosyoekonomik

• Konularına Göre Haritalar

• Siyasi Haritalar
• Fiziki Haritalar
• Topoğrafik Haritalar (Yeryüzü doğal biçimini belirleyen)
• Tematik Haritalar (İklim, toprak, trafik, orman, şehir…vb.)

Dünya üzerindeki ülkelerin sınırlarını, komşularını, ülkeler içindeki idari bölünüşlerini gösteren haritalardır. Bazı durumlarda İdari Harita olarak da isimlendirilmektedir.

• Dünya üzerindeki ülkelerin sınırlarını, komşularını, ülkeler içindeki idari bölünüşlerini gösteren haritalardır. Bazı durumlarda İdari Harita olarak da isimlendirilmektedir.

Yeryüzünün fiziki görünüşünü gösteren haritalardır.

• Yeryüzünün fiziki görünüşünü gösteren haritalardır.

Özel haritalar, özel bir kullanım amacıyla oluşturulan haritalardır.

• Özel haritalar, özel bir kullanım amacıyla oluşturulan haritalardır.

• Kadastro Haritaları

• Şehir Haritaları

• Deniz Ulaşım Haritaları

• Hava Ulaşım Haritaları

• Yol Haritaları

• Türlü Bilim Haritaları

• Turistik Haritalar

• Diğer Tematik Haritalar (Belirli bir konu, örneğin iklim, şehir planlaması gibi amaçlar için hazırlanan haritalar)

Nüfus, göç, yerleşme, dil, din, ırk, tarım, hayvancılık, sanayi, turizm, ulaşım ve madenler gibi unsurları gösteren haritalardır.

• Nüfus, göç, yerleşme, dil, din, ırk, tarım, hayvancılık, sanayi, turizm, ulaşım ve madenler gibi unsurları gösteren haritalardır.

Ölçeklerine göre plan ve haritalar:

• Ölçeklerine göre plan ve haritalar:

• Planlar (1:500 – 1:1000)
• Büyük Ölçekler (1:1000 – 1:100000)
• Orta Ölçekler (1:100000 – 1:500000 arasında)
• Küçük Ölçekler (1:500000 ve daha küçük)