95
Şüurluluq və fəallıq prinsipi şagirdlərin məntiqi təfəkkürünü
inkişaf etdirən, onları təlim tapşırıqları üzərində müstəqil və sərbəst
olaraq fəaliyyət göstərməyə sövq edən əsas təlim prinsiplərindən
sayılır. Çünki, təlim prosesi bu prinsipə əsaslanaraq qurulursa
Y.A.Komenskinin tövsiyyəsinə görə «Heç bir şeyi yalnız təkcə nüfuz
əsasında öyrətməməli hər şey xarici hisslərə və ağla əsaslanan
sübutların köməyi ilə öyrədilməlidir».
8
O, fikrini davam etdirərək
yazırdı ki, tədris edilən bütün şeyləri ağlın dəlilləri ilə elə
əsaslandırmaq lazımdır ki, nə şübhə üçün, nə unutqanlıq üçün heç bir
yer qalmasın. Bu mənada oyunun məzmunu, məqsədi və vəzifələrinin,
qaydalarının mənimsədilməsi şagirdlərin oyuna düşüncəli olaraq və
lazımi fəallıqla yanaşmasına səbəb olur. Oyunların könüllülük əsasında
təşkili və keçirilməsi bir tərəfdən bu sahədə öyrəniləcək bilik və
bacarıqların, aşılanacaq vərdişlərin daha da təkmilləşdirilməsinə zəmin
yaradırsa, digər tərəfdən də şagirdlərin oyuna yaradıcı münasibətini,
marağını artırır, tərbiyəsinə müsbət təsir edir. Onların mahiyyətini
anlamaq şagirdlərin oyun zamanı nizam-intizamını daha da gücləndirir.
Oyunların qayda tələblərinə ciddi riayət edilməsinə şagirdlərin oyun
səylərini xeyli artır. Təlimə şüurlu yanaşması, idrak fəallığının və
idman fəaliyyətinin yüksəldilməsi ilə yanaşı həm də onların oyun
haqqında dəqiq təsəvvürə malik olması da şagirdlərin oyun haqqında
dəqiq təsəvvürə malik olmasına səbəb olur. Xüsusən, dəstə başçıları və
oyun itirakçılarının oyundakı rolu barədə düzgün məlumatlandırmanın
olması da təhsil, tərbiyəvi əhəmiyyət kəsb edir, onun şüurlu və fəallıq
əsasında keçməsinə stimul verir.
Dostları ilə paylaş: