Hər pay üçün burada 200q qoyun əti, 150q düyü, 50q ərin-
miş yağ, 5q abqora, 150q göyərti (kəvər, şüyüd, cəfəri, keşniş,
quzuqulağı), 0,1q zəfəran, habelə təm üçün istiot, duz götürülür.
Fisincan plov
Qoyun, yaxud toyuq əti təmizlənir, yuyulur və tikələrə
doğranır. Ədviyyat vurulur və qızdırılmış tavada yağ içində
qızardılır. Sonra buna azacıq bulyon, yağda qızardılmış soğan,
döyülmüş qoz və nar dənələri əlavə edilib hazır olunca bişirilir.
Bəzi hallarda qoyun əti maşından keçirilir, ona duz,
narşərab vurulub xırda küftəciklər şəklinə salınır və qızardılır.
Sonra buna ədviyyat və qoz töküb hazır olunca bişirilir.
Ayrıca qazanda plov dəmə qoyulur. Süfrəyə verilən zaman
boşqaba təpəcik şəklində plov çəkilir və yanına fisincan qoyulur,
yaxud fisincan ayrıca qabda süfrəyə gətirilir.
Ərzaq: adambaşına 200 q qoyun əti, 150 q düyü, 50 q qoz
ləpəsi, 50 q nar, yaxud 15 q narşərab, 1 baş soğan, 0,2 q darçın,
0,05 q zəfəran, habelə təm üçün duz götürülür.
Təkrar üçün suallar
1. Quru (ikinci) xörəklər üçün ət, duzlu ət, böyrək və dil
necə bişirilir?
2. İri ət tikələri necə qovrulur və rostbif, qovrulmuş qoyun
əti süfrəyə verilir?
3. File, bifşteks, langet necə hazırlanır və süfrəyə verilir?
4. Qoyun ətindən natural kotlet və əzmə kotlet necə
hazırlanır və süfrəyə verilir?
5. Xırda ət tikələri öz buğunda necə bişirilir və qulyaş
xörəyi necə hazırlanır və süfrəyə verilir?
6. Ətdən milli xörəklər necə hazırlanır və süfrəyə verilir?
201
7. Kabablar necə hazırlanır və süfrəyə verilir?
8. Qoyun əti ilə plov xörəkləri necə hazırlanır və süfrəyə
verilir?
3.8. Ev və ov quşlarından hazırlanan isti xörəklər
Ev və ov quşları hazırlandıqdan sonra bütöv yaxud paylıq
tikələrə doğranmış şəkildə suda bişirilir yaxud qovrulur.
İsti emal vaxtında ev və ov quşlarının birləşdirici
toxumaları ətlik heyvanlarda olduğu kimi yumşalır.
Bunlar suda bişirilən hallarda isti emal nəticəsində itgisi
orta hesabla 25%, qovrulan hallarda isə 25-40% təşkil edir.
İsti emal orta hesabla 20 dəqiqədən 2 saata qədər davam
edir və bu da isti emalın üsulundan, ev və ov quşların növündən
asılı olur. Aşağıdakı cədvəl 3.6-da isti emalın orta hesabla vaxtı
göstərilmişdir.
Cədvəl 3.6
Quşların növü
İsti emal üsulu
İsti emalın davam etdiyi
vaxt
Toyuq
Suda bişirmək
1 saat
Qart toyuq
Suda bişirmək
3-4 saat
Toyuq
Əsas üsulda qovurmaq
40-50 dəqiqə
Cücə
Suda bişirmək
20-25 dəqiqə
Cücə
Əsas üsulda qovurmaq
20-30 dəqiqə
Hind toyuğu
Suda bişirmək
1 saat
Hind toyuğu
Əsas üsulda qovurmaq
1 saat 15 dəqiqə
202
Ördək
Əsas üsulda qovurmaq
45-60 dəqiqə
Qaz
Əsas üsulda qovurmaq
1 saat – 1 saat 30 dəqiqə
Qarabağır, kəklik,
tetra quşu
Suda bişirmək
20-40 dəqiqə
Qarabağır, kəklik
Əsas üsulda qovurmaq
15-20 dəqiqə
Tetra quşu
Əsas üsulda qovurmaq
40-50 dəqiqə
3.8.1. Suda bişirilmiş ev və ov quşlarının hazırlanması və
süfrəyə verilməsi
İsti quru (ikinci) xörəklər üçün əksəriyyətlə toyuq və cücə,
soyuq xörəklər üçün isə habelə ov quşları (qarabağır, tetra quşu,
kəklik) suda bişirilir.
Toyuq və cücə suda bişiriləndə əldə edilən bulyondan
souslar hazırlanır.
Suda bişirilmiş toyuq və yumurtalı ağ sous
Burada hazırlanmış toyuq cəmdəkciyi (yaxud cücə) isti
suya salınır (1 kq məhsul üçün 1-1,5 litr su götürülür) və buna baş
soğan, kərəviz və cəfəri vurulub qaynadılır. Sonra bu proses 85-
90° temperaturda aparılır. Suda bişirilmiş toyuq cəmdəkcikləri
paylıq tikələrə doğranır və süfrəyə verilincə 70-80° istilikdə olan
bulyonda saxlanır.
Süfrəyə verilən zaman toyuq ətinin paylıq tikəsi paylıq
dərin buluda qoyulub üstünə yumurtalı ağ sous tökülür. Bunun
yanında ayrıca olaraq paylıq tavada az suda bişirilmiş düyü
təpəcik şəklində süfrəyə verilir. Həmin düyü toyuq ətinin paylıq
tikəsinin yanına da qoyula bilər.
Hər pay üçün burada 199 q toyuq əti, 4 q baş soğan, 4 q
cəfəri, 150 q hazır qarnir və 75 q hazır sous götürülür.
Yumurtalı ağ sous
203
Burada əsas ağ sousa doğranmış cəfəri, kərəviz və baş
soğan qatılıb 25-30 dəqiqə bişirildikdən sonra süzülür. Eyni
zamanda dibi qalın bir qaba çiy yumurta sarısı və kərə yağı
tikələri qoyulub üstünə turş xama yaxud bulyon tökülərək daim
qarışdırmaq şərtilə yumurta sarısı yağla tamamilə birləşincə 70-
75° temperaturda bişirilir. Sonra yenə qarışdıra-qarışdıra bunun
içinə qaynar ağ sous tökülür, limon duzu, muskat qozu və duz
əlavə edilir və 70° temperatura qədər qızdırılıb süzülür. 75°-dən
yuxarı qızdırılanda yumurta sarısı pıxtalaşır və sous duru çıxır.
Həmin sous suda bişirilmiş toyuq və cücə əti xörəyinin
yanında süfrəyə verilir.
Hər 1 kq sous üçün burada 1000 q ağ bulyon, 45 q buğda
unu, 32 q baş soğan, 36 q cəfəri (kök), 3 ədəd yumurta, 75 q kərə
yağı, 1 q muskat qozu, 1 q limon duzu və 100 q xama yaxud
bulyon götürülür.
Buxarda bişirilmiş toyuq yaxud cücə
Hazırlanmış ev quşu cəmdəkcikləri yuxarıda göstərilən
xörək kimi bişirilir. Süfrəyə verilən zaman suda bişirilmiş toyuq
ətinin yaxud cücənin paylıq tikəsi dərin buluda qoyulub üstünə
buxarda bişirilmiş ət sousu tökülür və suda bişirilmiş şampinyon
göbələyi dilimləri ilə bəzədilir.
Qarnir yerində burada az suda bişirilmiş düyü tətbiq edilir
ki, bu da toyuq ətinin yanına qoyulur yaxud ayrıca olaraq paylıq
tavada süfrəyə verilir.
Hər pay üçün burada 199 q toyuq əti, 4 q baş soğan, 4 q
cəfəri, 37 q təzə ağ göbələk yaxud konservləşdirilmiş şampinyon
göbələyi, 150 q hazır qarnir və 75 q hazır sous götürülür.
204
Dostları ilə paylaş: |