M ulohazalar ustida mantiqiy amallar

O‘rin almashtirishlar. Elementlari qaraymiz. Bu to‘plam elementlarini har xil tartibda joylashtirib (yozib), tuzilmalar (kombinatsiyalar) hosil qilish mumkin, masalan,

Bu tuzilmalarning har birida berilgan to‘plamning barcha elementlari ishtirok
etgan holda ular bir-biridan faqat elementlarning joylashish o‘rinlari bilan farq qiladi. Shu usul yordamida hosil qilingan kombinatsiyalarning har biri berilgan
to‘plam elementlarining o‘rin almashtirishi deb ataladi.
Inkor qilish amali. x mulohazaning inkori deb atalgan mulohaza shu bilan harakterlanadiki x mulohaza 1 (chin) qiymatni qabul qilganda, mulohaza 0 (yolg’on) qiymatni qabul qiladi va aksincha x ning qiymati 0 bo’lganda ning qiymati 1 bo’ladi, inkor amali belgilangan
Dizyunksiya amali. x va y o’zgaruvchi mulohazalar ustida bajariladigan diz’yunksiya amali v ko’rinishda va bu amal natijasida hosil bo’ladigan mulohazani xvy yoki xvy=max(x,y) ko’rinishda belgilanadi.
Ta’rif. Ikkala x va y mulohaza xam yolg’on bo’lgandagina ularning dizyunksiyasi xvy mulohaza qiymati yolg’on, x va y ning kamida bittasi chin bo’lsa xvy chindir.
Konyunksiya amali (k.a). x va y o’zgaruvchi mulohazalar ustida bajariladigan k.a (^), (∙) yoki (&) ko’rinishda va bu amal natijasida xosil bo’ladigan mulohazani x y yoki yoki x&y yoki x&y=min(x,y) ko’rinshda belgilaymiz. Ta’rif. Ikkala x va y mulohaza chin bo’lsagina ularning kon’yunksiyasi x y mulohaza qiymati chin, x va y ning kamida bitasi yolg’on bo’lsa x y mulohaza yolg’ondir. Konyunksiya amali «va» bog’lovchisiga mos keladi.
Agar bo‘lsa, funktsiya A ning B ga funksiyasi yoki syur’yektiv funksiyasi (syur’yeksiya) deyiladi va kabi belgilanadi.
Agar funktsiya A ni B ga turli qiymatli akslantirish bo‘lsa, u holda funktsiya A va B to‘plamlarning o‘zaro bir qiymatli mosligi yoki biyektiv funksiyasi (biyeksiyasi) deyiladi.