www.elmler.net
-
Virtual İnterne
t Resurs M
ərkəzi
Elmin Nurizadə Sufizm: gizli elmlərə haqqında araşdırmalar
100
100
bilər. Ortada olan sinergetika elmi özü- qüsurlu elm
sahələrinin qüsurlu olaraq bir araya gətirilməsindən ibarətdir
və yer üzündəki indiki xaosu ortadan götürmək gücündə
deyil. Yer üzünu məhəbbət xilas edəcək deyirlər…. ahəng
olmadan məhəbbət ola bilməz! Yer üzünü gözəllik xilas
edəcək deyirlər…. ahəng olmayan yerdə gözəllik ola bilməz!
Yer üzünü yalnız və yalnız ahəng prinsipləri ilə dərk etmə,
idarə etmə xilas edə bilər. Ahəng yolu Allahın yoludur.
Ahəngyol elminin parlaq gələcəyinə heç bir şübhəm yoxdur‖
Sonda onu da qeyd edək ki, bu nəzəriyyə Avropada
yayılmaqdadır. İtaliya, Almaniya, Türkiyə kimi ölkələrdə
gniş müzakirələr keçirilib və yerli alimlər ayrı-ayrı sahələrə
tətbiq etmə üsulları haqqında düşünürlər. Alimin özü isə
nəzəriyyəni hələlik ekologiya və səhiyyə sahəsində
tətbiqinin tərəfdarıdır.
www.elmler.net
-
Virtual İnternet R
esurs M
ərkəzi
Elmin Nurizadə Sufizm: gizli elmlərə haqqında araşdırmalar
101
Eynşteynin evinə çağırdığı, Stalinin həbsə atdığı
məşhur BAKILI ALİM...
Budəfəki qəhrəmanımız dünya şöhrətli alim, sovet nəzəri
fizikasının banisi, 1962-ci ildə Nobel mükafatıma layiq
görülmüş köhnə bakılı Lev Landaudur.
Köhnə Bakıda bir ailə …
İndiki Nizami və Səməd Vurğun küçələrinin kəsişməsində
Bakıda hamının hörmət etdiyi çox sakit və mədəni bir
yəhudi ailəsi yaşayırdı. O vaxtın Bakısı ilə bu ailə arasında
çox dərin bir əlaqə var idi. Hər ikisi alicənab, hər ikisi sakit
və mədəni. Amma o ailə bir məsələdə Bakını qabaqladı.
Belə ki, bu ailə dünyaya Lev Landau kimi bir dahi alimi,
fiziki bəxş etdi. Dünya sonralar Nobel mükafatı almış alimə
görə
Bakıya
təşəkkür
edəcəkdi.
Lev Landau 1908-ci il yanvarın 22-də anadan olub. O zaman
gələcək böyük alimin atası David Landau Balaxanı neft
mədənlərində mühəndis, anası Lyuba xanım isə mama-
ginekoloq işləyirdi. 1913-cü ildə kiçik Levin təhsil alması
üçün onun ailəsi indiki Nizami və Səməd Vurğun
küçələrinin kəsişməsində yerləşən evə köçür. Lev Landau
düz 1924-cü ilə qədər həmin evdə yaşayır (hazırda o evin
qarşısında Landaunun orada yaşadığını bildirən lövhə var).
14 yaşında tələbə, 16 yaşında mühazirəçi
www.elmler.net
-
Virtual İnterne
t Resurs M
ərkəzi
Elmin Nurizadə Sufizm: gizli elmlərə haqqında araşdırmalar
102
102
Kiçik Lev uşaq vaxtından hamını öz dərin zəkası ilə
təəccübləndirir. 8 yaşında Bakıda gimnaziyaya daxil olur və
12 yaşında oranı bitirir. Özü də əla qiymətlərlə. Lakin
yeniyetmə olması onun ali məktəbə gedən yolunu kəsir. 12
yaşlı yeniyetmənin ali məktəbdə oxumasına qarşı çıxırlar.
Ailəsi məcbur olub onu Bakıdakı İqtisadiyyat Texnikumuna
qoyur. Əvvəldən riyaziyyatdan xüsusi zövq alan Lev üçün
iki illik texnikum təhsili göydəndüşmə olur. Dərindən
sevdiyi riyaziyyatla daha əhatəli məşğul olmağa başlayır.
1920-ci ildə daxil olduğu texnikumu 1922-ci ildə bitirir.
Oranı bitirəndə Landaunun 14 yaşı var idi. Elə həmin il
Azərbaycan Dövlət Universitetinə (indiki BDU) imtahan
verərək, eyni vaxtda iki ixtisasa qəbul olunur: fizika-
riyaziyyat
və
kimya.
Kimyanı yaxşı bilsə də, ürəkdən bağlandığı fizika sahəsi onu
özünə daha çox cəlb edir. Odur ki, sırf fizika üzrə
təkmilləşmək istəyən Lev universitetin daxilində yaradılmış
―Matezis‖ Tələbə Elmi Cəmiyyətində fizikanın aktual
mövzuları üzrə məruzələr hazırlayır. Bu məruzələr onsuz da
qeyri-adiliyinə görə təhsil ocağında seçilən Landaunu daha
da məşhurlaşdırır. Artıq həm özü, həm də ətrafı anlayır ki,
Bakı mühiti onun üçün çox darısqaldı. Odur ki, 16 yaşlı Lev
1924-cü ildə SSRİ-nin elm mərkəzi olan Leninqrad Dövlət
Universitetinin fizika- riyaziyyat fakültəsinə köçürülür.
Eynşteyn 21 yaşlı Landaunu evinə dəvət edir
Lev Landau 1927-ci ildə Leninqrad Dövlət Universitetində
təhsilini başa vurur və Leninqrad Fizika-Texnika
İnstitutunun aspiranturasında təhsilini davam etdirir. Sovet
www.elmler.net
-
Virtual İnternet R
esurs M
ərkəzi
Elmin Nurizadə Sufizm: gizli elmlərə haqqında araşdırmalar
103
nəzəri fizikasının atası hesab olunan Landau bu sahədə geniş
tədqiqatlara
başlayır.
1928-ci ildən gənc aspirantı elmi qurultaylara dəvət edirlər.
Landau orada təklif etdiyi tədqiqat işlərinə görə hamı
tərəfindən maraqla qarşılanır. Onu həmin qurultayda kəşf
edən alimlərdən biri də böyük fizik, Nobel mükafatçısı Nils
Bor olur. Hansı ki, o dövrün bütün fiziklərinin atası
sayılacaq Bor gələcəkdə Landauya çox kömək edəcəkdi.
Həm elmdə, həm də şəxsi həyatında. Amma 1929-cu ildə
onlar ötəri tanış oldular. Elə həm il Landau Berlinə gəlir və
zəmanəsinin ən böyük alimlərindən olan Albert Eynşteynlə
görüşmək istəyir. O, Berlinə kimi Avropanın bir çox təhsil
ocaqlarında - Kembric, Kopenhagen, Leyspiq, Sürix
universitetlərində olur. Berlinə gələrkən isə ilk arzusu dahi
Eynşteynlə Kvant mexanikasına aid söhbət aparmaq olur. O
zaman Levin 21 yaşı var idi. Amma iddialı gənc üçün Berlin
Universitetində bu görüş təşkil olunur. Eynşteyn ilk dəfə
tanış olduğu gəncin iradəsini yüksək qiymətləndirir və onu
elmi müzakirə üçün evinə dəvət edir. Böyük alimlə
görüşmək və nəyisə müzakirə etmək təbii ki, çoxlarının
əlçatmaz arzusu idi. Amma Landau bunu bacarır və
Eynşteynin evinə gedərək Kvant mexanikası mövzusunda
müzakirələr aparır. Qeyri-müəyyənlik prinsipinin kvant
mexanikasının əsas prinsipi olduğunu sübut etməyə çalışır.
Landaunun əminliyi, aydın və dəqiq mülahizələri Eynşteynin
xoşuna gəlsə də, o, dahi fiziki razı sala bilmir. Sonralar bu
iki böyük alimin görüşmək imkanı olmur. Faşistlər
Almaniyada hakimiyyətə gəldikdən sonra Albert Eynşteyn
Amerika Birləşmiş Ştatlarına qaçmaq məcburiyyətində qalır.
Dostları ilə paylaş: |