www.elmler.net
-
Virtual İnterne
t Resurs M
ərkəzi
Elmin Nurizadə Sufizm: gizli elmlərə haqqında araşdırmalar
118
118
qab-qaşıqların, kiçik ləvazimatların formasına uyğun
xüsusi yerlər var idi. Əşyaları dağılmamaq üçün qoyduq
həmin yerlərə. Laboratoriya aparatları və cihazlarını isə
içəridə iplə sarıdıq. Qapıları bağlayıb hamımız yatağa
uzandıq. Hər birimizdə qoruyucu qurşaq var idi. Elə bu an
gəminin dörd tərəfinə dəyən zərbələrin bizi vahiməyə
salan səsini eşitdik. Gəmi suyun üzərində kibrit qutusu
kimi yırğalanmağa başladı. Sunaminin ardınca baş verən
fırtına okeanın dalğalarını sərtləşdirmişdi. Gəmi hər dörd
tərəfdən qalxıb-enirdi. Göyərtə suyun səviyyəsinə qədər
əyilib-qalxırdı. Bayırda duman-çəndən başqa heç nə
görünmürdü. "Vityaz" böyük və güclü burulğanın
içərisində idi. Bizdə qorxudan peşmanlıq hissi yaranmışdı.
Amma gəmini idarə edənlərin yüksək məharəti onu
batmağa qoymurdu. Onlar yaxşı bilirdilər ki, gəmini hara
və necə döndərmək lazımdır. Kiçik səhf nəticəsində
burulğan "Vityaz"ı sürətlə 5 kilometr dərinliyi olan
okeanın dibinə apara bilərdi. Bu vəziyyət üç gün davam
etdi. Həmin müddətdə nə xörək bişirə, nə də tədqiqatlar
apara bildik. Konserv xörəklər və meyvələrlə qidalanırdıq.
O qədər yırğalanırdıq ki, ürəkbulanmadan söhbət də edə
bilmirdik,
sakit
uzanıb,
fırtınadan
nə
zaman
qurtulacağımızı düşünürdük. Zərbələrin vahiməli səsləri
ara vermirdi. Peyk vasitəsi ilə daim hava haqqında
proqnozu izləyirdik. Kapitan xəbər verəndə ki, təhlükədən
sovuşduq, hamı biri-birini təbrik etdi. Okean sakit,
dümdüz, göyün üzü tam aydın idi. Günəş sevincimizə
şərik idi. Ertəsi gün tədqiqatlar apardıqdan sonra, cənub-
şərq istiqaməti ilə Cəbəllütarik boğazına qayıdıb geri
www.elmler.net
-
Virtual İnternet R
esurs M
ərkəzi
Elmin Nurizadə Sufizm: gizli elmlərə haqqında araşdırmalar
119
dönəndə anladıq ki, doğrudan da "Bermud üçbucağı"ndan
sağ qayıtmaq mümkün imiş‖.
www.elmler.net
-
Virtual İnterne
t Resurs M
ərkəzi
Elmin Nurizadə Sufizm: gizli elmlərə haqqında araşdırmalar
120
120
III Bölüm
Elmi müsahibələr
www.elmler.net
-
Virtual İnternet R
esurs M
ərkəzi
Elmin Nurizadə Sufizm: gizli elmlərə haqqında araşdırmalar
121
R.Əliyev: “İnsanlar həqiqətin yox, maddiyatın
yanındadırlar”…
Dünya şöhrətli alim, süni intellekt sahəsində azsaylı
mütəxəssislərdən biri professor Rafiq Əliyevlə müsahibə:
- Son iki nəzəriyəniz dünya elminə nə töhfə verəcək?
- Əsas son işlərimiz qərarqəbuletmə nəzəriyyəsidir.
Qərarqəbuletmə hər yerdə var. Adi fərddən tutmuş ölkələrin
prezidentinə kimi hamısında var. Məsələn, səhər tezdən
kimsə evindən çıxır və görür ki, hava buludludur. Özü ilə
çətir götürmək istəyir. Bu zaman onun iki alternativi var:
götürmək ya götürməmək. Deyərsiniz ki, götürsün də.
Amma götürsə, bir az ağırlıq olacaq ya unudacaq hardasa,
həm də o əlavə narahatlıqla yüklənəcək. Götürməsə də
birdən yağış yağa bilər və o islanar.
Qərarqəbuletmə burda öz işni görməyə başlayır. Düzgün
qərarqəbuletmə səndə olan informasiyadan asılıdır.
Keçmişdə yaşlı adamlar göyə baxıb deyirdilər ki, sabah
yağış yağacaq. Amma indi sinoptiklər heç vaxt dəqiq
məlumat demirlər. Doğrusunu ancaq Allah bilir. Bir də
bizim nəzəriyyənin əsas özəlliyi. Qərarqəbuletmə inasanın
xarakterindən asılıdır. Həmin qərarı situasiya özü
yertişdirmişdi. Həmin vaxt determinizm var idi və dünya
başqa riyazi formul tanımırdı.
- Hər şey Aristotel məntiqi ilə idarə olunurdu...
- Tamamilə düzdü. Məsələn, yağışın yağmasına 80 faiz
www.elmler.net
-
Virtual İnterne
t Resurs M
ərkəzi
Elmin Nurizadə Sufizm: gizli elmlərə haqqında araşdırmalar
122
122
ehtimal var. Ehtimalın özü isə qumardan, oyundan yaranıb.
Mütləq hansısa bir eksperimentə dayanmalıdır. Vahid bir
alim oldu ki, o, bu sahədə Nobel mükafatı ala bildi. Kaliman
idi o. O, Aristotel məntiqini qəbul edirdi. Amma ona tam
olaraq subyektiv yanaşırdı. Kaliman iqtisadçı yox, psixoloq
idi. O psixolojii baxımdan insanlara yanaşdı. Bizim Lütfi
Zadə ilə işlədiyimiz nəzəriyyə isə fərqlidir. Biz deyirik ki,
heç nə ―perfect‖ deyil. Yaxşı olanı Allahdan başqa heç kim
bilməz. Morqanşteyn və Norman deyirdi ki, bunun ehtimalı
100-də 80-dir vəsssalam. Əvvəllər hava haqqında məlumatı
tam rəqəmlə deyirdilər. Amma indi inetravalla deyirlər. Bir
az ağıllannıblar. Mənim son kitabımın satışı üçün reklam
sözündə Zadənin bir cümləsi verilib. Bu ―Kitab
qərarqəbuletmə nəzəriyəsini yeni müstəviyə qaldırdı‖.
- Bizdə insanlar 0-dan 1-ə, yəni yoxluqdan varlığa gedən
yollarda niyə azırlar?
- Çox qəribə sualdır. 0 və 1 Aristotel mətiqindədir. Dost və
ya düşmən. Ya ağ var ya da qara. Sizin dediyiniz insanların
təfəkkür tərzi isə o ağ- qara ilə ölçülür. Onlar heç vaxt
intervalla hərəkət etmirlər. Sıfırdan birə keçirlər, birdən
sıfıra. Onlar qeyri-səlis məntiq təfəkkürü ilə yox, Lenin
təfəkkürü ilə hərəkət edirlər. Yəni, bizdən olmayan bizim
düşmənimizdir. Axı bu qeyri-səlis yeni təfəkkürdü, yeni
fəlsəfədi. Bunun həyata keçməsi üçün təcrübə azdı. Dediyinz
insanlarda kəsilməzlik yoxdu, o insanlarda qütbləşmə var.
Həqiqət qütblərdə yox, onların arasındadır. Amma insanlar
bu həqiqətin yanında deyillər.
- Yəni onlar 0 və 1 aralığında həqiqətdən kənar hərəkət
edirlər..?
- İnsanlar həqiqətin yox, maddiyatın yanındadırlar. Özü də
Dostları ilə paylaş: |