www.elmler.net
-
Virtual İnternet R
esurs M
ərkəzi
Elmin Nurizadə Sufizm: gizli elmlərə haqqında araşdırmalar
27
yuxusuz qalır, həsrətə dözə bilməyib göz yaşlarını axıdır.
Əsərdə belə cümlə diqqəti çəkir
: ”Vətən sevgisi imandır,
gizli deyildir ki, vətən sevgisi insan fitrəti ilə qatışmışdır”.
Bir müddət qürbətdə saxlandıqdan sonra Eynəlqüzzat
Miyanəçi Həmədana qaytarılır və 1131–ci ildə 33 yaşında
dərs dediyi mədrəsədə edam edilir.
Eynəlqüzzat Miyanəçinin şah əsəri olan ―Təmhidat‖dan
seçmələr: (
Orda olan orijinal mülahizələr indi də elm və
fəlsəfə nəzəriyyələri üçün keçərlidir.)
―Elmə sahib olanlar Allahın yanında ən əziz insanlardı.
Elm üç qisimdir:
Birinci qisim: Bəni-adəm elmi
İkinci qisim:
Mələklərə xas elm
Üçüncü qisim: Mövcud varlığa aid elm.
Ancaq dördüncü qisim bilik də var ki, uca və müqəddəs
Allahın elmidir. Bu gizli elmi Allahdan savayı kimsə bilməz.
Peyğmbər deyir: ―Elm tələbi ilə Çinədək getmək lazım.
Alimlər öz dərəcələrinə görə peyğəmbərlər kimi dəyərli
sayılır. Elmə sahib olmaq üşün hansı yolla getmək olar?
Cavab budur: - Əməl yolu ilə. Ancaq bədənin deyil, qəlbin
hökmünə əsaslanan əməl yolu seçməlisən. .
www.elmler.net
-
Virtual İnterne
t Resurs M
ərkəzi
Elmin Nurizadə Sufizm: gizli elmlərə haqqında araşdırmalar
28
28
***
Ey əziz dost, ürək iki qismdir: Birisi Allahın qələmi ilə
üzbəüzdür, buraya iman yazılar: ―Allah onların qəlblərinə
iman yazmışdır (Əl-Mucadələ surəsi, 22). Belə şəxs bir şey
bilməsə öz qəlbinə müraciət etməklə bir şey kəsb edə bilər.
İkinci qism üsə xam və yetişməmiş ürəkdir və belə qəlb
Allahın qələmi ilə üzbəüz deyil. O, qəlbi Allahın lövhəsi və
aynası olan başqa birisindən soruşmaqla Allahı kamil insanın
qəlbində görməyin nə olduğunu bilər‖.
***
Əfsuslar ki, bəşərin qəlbi möhürlənib və qıfıllanıb, düşüncə
isə qəflət zindanında ilişib qalıb. Aşağıdakı Allah kəlamı bu
mənada işlənib: ―Onlar Quran barədə düşünməzlərmi? Yoxsa
ürəklərinə qıfıl vurulmuşdur‖ ( Məhəmməd surəsi, 24).
Allahın uğuru və fəthi gəldikdə isə bu qıfıl ürəklərdən
götürülür. Quran bu məqamı ― Allahın
köməyi və zəfər gəldiyi
zaman...‖ adlandırır. (Ən Nəsr surəsi, 1)
***
Ey, əziz dost, bu sirlərdə olan gözəlliyin sənin üçün açılmasını
istəyirsənsə, uşaq kimi bir şeyə adət etməkdən və
bütpərəstlikdən əl götür. Adətkar olmaq bütpərəstlikdir.
Görmürsənmi, bu camaatın tənələri nə işlər görür.? Bu
www.elmler.net
-
Virtual İnterne
t Resurs M
ərkəzi
Elmin Nurizadə Sufizm: gizli elmlərə haqqında araşdırmalar
30
30
Musiqinin gizli müalicəvi hikmətləri və sirləri
I yazı- Muğamlar, xəstəliklər, sirlər
İnsan anadan olduğu andan etibarən həyatının hər
mərhələsində musiqi ilə iç-içə olmuş, əsrlər boyu musiqini
həm mənəvi, həm də maddi məqsədlərdən dolayı istifadə edib.
Sevinc, kədər, qəhrəmanlıq, qorxu, cəsarət, ümid, ümidsizlik
və başqa duyğularını musiqi vasitəsilə ifadə edib, onlara yeni
anlam verib. Günümüzdə aktual olan məsələlərdən biri də
musiqi ilə müalicədir. Bu müalicə üsulu insanı ruhi və fiziki
cəhətdən üzləşdiyi problemlərdən xilas etməyə, ehtiyacı olan
rahatlığa çatdırmağa qadirdir. Musiqi ilə müalicə şəfa
üsullarının ən qədim növünə aid edilir. Antik dövrdə insanlar
musiqinin İlahi məfhum olmasına inanır və onu İlahi lütf
hesab edirdilər. Qədim Misir, Şumer, Çin, Yunanıstan və
Hindistanda musiqinin cənnətdən gəldiyinə inanırdılar. İnsan
oğlunun səsin təsirinə düşmə məqamında yaranan musiqi
müalicəsi zaman-zaman bir sıra formalarda aparılmış və elm
inkişaf etdikcə o da öz ali mərhələsinə qədəm qoymuşdur.
Platon musiqinin aliliyini və onunla müalicənin vacibliyini bu
sözlərlə ifadə edir: ―Bilin ki, filosoflar musiqini oyun və
əyləncə üçün deyil, insana fayda vermək, mənəvi zövq bəxş
etmək, psixoloji durumunu rahatlamaq, quru temperamentini
―nəmləndirmək, fizioloji müvaziməti bərpa etmək, qan
dövranını tənzimləməkdən ötrü istifadə edirlər. Bu deyilənləri
inkar edənlər isə musiqini sadəcə olaraq meyxanələrdə, yol
kənarlarında dinləyərək əsil sədanın ortaya qoyduğu elmi