Mashina detallari uchun zagotovka turlari va

 ρ
i-1
+0,96 
ε
i
,
ρ
i-1
< 
ε
i
 
bo‘lganda; 
2
2
1
1
/
/
i
i
i
i









,
ρ
i-1
> 4 
ε
i
bo‘lganda; 
i
i
i
i
i











2
2
1
1
/
/
,
ρ
i-1
< 4 
ε
i
bo‘lganda. 
Ba‘zi bir hollarda fazoviy og‘ishlar bir necha tashkil etuvchilarining 
yig‘indisidan tashkil topadi, ularning har biri esa vektor ko‘rinishga ega. Masalan, 

---

zinali valning o‘rtasidagi bo‘yinlaridan birining o‘qini siljishi. Markaziy teshiklari 
o‘qlarining siljishi, berilgan bo‘yinni o‘qini chetki bo‘yinlari o‘qlari bilan bir o‘qli 
emasligi (qaysiki, ularning bazasida markazlashtiruvchi teshiklar ochiladi), 
shuningdek tanavor o‘qining egri-bugri bo‘lib qolganligi natijasi bo‘lishi mumkin. Bu 
holda fazoviy og‘ishning yig‘indi qiymati quyidagi formulalardan topiladi: 
2
2
2
1
2
1
1
/
/










i
= 0,96
ρ
1 +0,4
ρ
2
ρ
1
> 
ρ
2
bo‘lsa, 
2
3
2
2
2
1
3
2
1
1
/
/














i
=0,96
ρ
1
+0,39
ρ
2
+0,3
ρ
3
ρ
1
>
ρ
2
>
ρ
3
 
bo‘ladi. 
Shunday qilib, mexanik ishlov berishning minimal qo‘shimini aniqlovchi 
quyidagi strukturaviy anailitik hisoblash formulalarni olamiz: prizmatik detalning bir 
tomoni yuzasiga hisoblanuvchi minimal qo‘shim ifodasi 
)
(
)
(
1
1
1
min
i
i
i
i
i
T
R
Z
z









,
(3.5) 
prizmatik detalning qarama-qarshi joylashgan yuzalariga parallel ishlov berish uchun 
qo‘shim 
)]
(
)
[(
2
2
1
1
1
min
i
i
i
i
i
T
R
Z
z









,
(3.6) 
tashqi yoki ichki aylanma yuzalarga ishlov berishdagi qo‘shim 
]
)
[(
2
2
2
2
1
1
1
min
i
i
i
i
i
T
R
Z
z









.
(3.7) 
Indekslar: indeks 
i-1
-bajarilib bo‘lingan oldingi texnologik o‘tuvga yoki amalga 
tegishli ekanligini bildiradi (birinchi texnologik o‘tuv yoki amal bajarilishida 
tanavorlar bilan birga keladi); indeks i - esa o‘rnatish xatoligi
ε
i
belgisi, shu 
bajarilayotgan texnologik o‘tuv yoki amalga tegishli ekanligini bildiradi.
Yuqorida keltirilgan formulalar prof. V.M. Кovanning detal yuzalarining 
minimal qo‘shimlarini hisoblovchi asosiy formulalari hisoblanadi. Bu formulalarda 
amallar bajarilishi sharoitiga qarab, u yoki bu tashkil etuvchisi bo‘lmasligi mumkin. 
Masalan, markazlarga o‘rnatilgan silindrik tanavorni tashqi sirtini ishlashda o‘rnatuv 
xatoligini nolga teng qilib olish mumkin. Bu holda diametr uchun minimal qo‘shim 
formulasi quyidagi ko‘rinishga ega: 
]
)
[(
2
2
1
1
1
min





