derlarkim, shunday rivoyat (o‘git, voqea, masal)
eshitganman va
hokazo.
Hudhudning Tovusga javobi.
Hudhud unga javob berish
uchun nafasini rostlab, shunday dedi:
- Ey jaholat ahli kabi har narsani havas qiluvchi! Sen shunday
holatlarni bayon etdingki, bu ish faqat
devonalar va yosh bolalar
qo‘lidangina kela oladi, xolos. Odam degan tashqi go‘zallik haqida
so‘z aytmaydi. Kimki undan faxr etar ekan, uni odam qatoriga qo‘shib
bo‘lmaydi! Noz va husn faqat dilbar qizlargagina yarashadi. Er kishi
esa dard va mashaqqat chekishi bilan yaxshidir. Barcha shakl ahli
uchun
eng sharafli ish ana shudirki, u shakldan ma’no tomon olib
boradi. Sen o‘z shaklingga bino qo‘yding, buning uchun kishilar
tomonidan masxara etilishga loyiqsan. Chunki, inson o‘z tashqi
go‘zalligi
bilan faxrlanmaydi, agar faxrlansa, u masxaralanishga
sazovordir! (Alisher Navoiy)
***
Donishmand
debdiki
:
har
qanday
yaxshi
qonunning
muqaddimasi, shuningdek,
xotimasi ham shundan iboratkim, har bir
inson bir burda nonini yaxshi mehnati bilan topa olsin va ayni choqda
mehnatiga loyiq yaxshi non ola olsin (T.Malik).
***
Demishlar
: moru qushni bir qafasda asratib bo‘lmas,
Vatandin ayri ko‘ngilni bilingki, yayratib bo‘lmas.
Baayni bandi bulbulni chamansiz sayratib bo‘lmas
(A.Oripov).
102
Didaktemalarni keltirishdan asosiy maqsad shu orqali pand-
nasihat berish, muammoli masalani yechishga ko‘maklashish,
qandaydir murakkab vaziyatdan chiqish yo‘llarini ko‘rsatish, to‘g‘ri
yo‘lni topishda keltirilgan misoldan ibrat chiqarishga da’vat qilish
yohud bo‘lib o‘tgan voqeaga munosabat bildirishdan iborat.
Lingvopoetik tahlilda didaktemalarning
estetik mohiyati muhim
hisoblanadi.
Dostları ilə paylaş: