Mavzu : falsafa taraqqiyoti bosqichlari reja

tub ijtimoiy-siyosiy o‘zgarishlar

 Niderlandiyada X V I asrning 60— 70 yillarida, Angliyada X V 

II  asrning  40—  50-yillarida  bo‘li  bo‘tdi.  Bu  davrga  kelib,  Yevropada  alohida  millatlarning 

shakllanishi  yuz  berdi,  milliy  davlatlar  paydo  bo‘ldi.  Endi  monarxiya  tuzumi  jamiyatning  ilg‘or 

tabaqalari nazarida faqat tarixan o‘z umrini o‘tab qolmasdan, balki g‘ayritabiiy, g‘ayriaqliy bo‘lib 

ko‘rina  boshladi.  O‘sha  davrning  ideologlari  ilgari  tan  olinmagan  insonning  tabiiy  huquqlari 

masalasini  o‘rtaga  qo‘ydilar.  Ular  ijtimoiy  tartiblar  inson  tabiatiga  mos  kelishini  talab  qila 

boshladilar. Bor-yo‘g‘i 50—60 yil ilgari inkvizitorlar Jordano Brunoni yoqib yuborganlarida lom-

mim  demagan  Yevropa,  endi  o‘zining  hayotida  markaziy  o‘rinni  inson  huquqlari  egallashi 

kerakligini  his  eta  boshladi.  Hatto  Xudoning  nomidan  bo‘lsa-da,  inson  umriga  zomin  bo‘lishga 

hech  kimning  haqqi  yo‘qligi,  odamzodning  yashash,  fikr  yuritish  erkinligining  tabiiyligi  anglab 

olina  boshladi.  Albatta,  bungacha  inkvizitsiya  bir  necha  asrlar  bu  hududni  aqidaparastlik 

changalida ushlab turgan, ne-ne aqlli kishilarni o‘z domiga tortib ulgurgan edi.