Mavzu: Blokcheyn texnalogiyalarining iqtisodiyotda tutgan o’rni va ahamiyati

QQSni undirish tizimidagi muammolar
Yevropa ittifoqi komissiyasining ta’kidlashicha, QQS davlat byudjeti uchun muhim ahamiyat kasb etadigan soliq turi hisoblanib, ayrim mamlakatlarda soliq tushumlarining katta salmog‘i mana shu soliq turiga to‘g‘ri keladi. O‘z navbatida, QQSni undirish tizimining hozirgi holatiga ko‘ra ham milliy, ham xalqaro darajada qator muammolar mavjud. Jumladan, soliq deklaratsiyalari va hisob-kitoblari belgilangan muddat ichida (oylik yoki choraklik) hisoblab chiqilganligi sababli hisob-kitoblar haqiqiy operatsiyalardan (masalan, hisob-kitob sanalaridan) farq qilishi mumkin. Bundan tashqari, mavjud tizim soliq organlari uchun QQS to‘lovlari ustidan monitoringni qiyinlashtirmoqda. Natijada QQS bilan bog‘liq firibgarlikning har xil turlari yuzaga kelmoqda.
Hozirda mamlakatimizda QQS manfiy tafovutini qoplash (ortiqcha to‘lovni qaytarish) qo‘yidagicha tartibda amalga oshiriladi. Tadbirkor QQSdagi salbiy farq summasi o‘rnini qoplash (qaytarish) to‘g‘risida hisobga olingan joydagi soliq organiga shaxsiy kabineti orqali belgilangan shakldagi ariza bilan murojaat qiladi. Soliq organlari arizani ko‘rib chiqish uchun umumiy tartibda kameral soliq tekshiruvlarini o‘tkazadi. Shundan so‘ng salbiy farq summasi o‘rnini qoplash haqidagi xulosa tayyorlanib, g‘aznachilikka yuboriladi. G‘aznachilik QQSning ortiqcha to‘lov summasini tadbirkorning bank hisob raqamiga o‘tkazib beradi. Bu jarayon 60 kun, ya’ni 2 oygacha cho‘zilishi mumkin.
Yevropa ittifoqi blokcheyn texnologiyasini QQSda joriy etishga qanday qaraydi?
QQS bilan bog‘liq tashqi operatsiyalarni, xalqaro darajadagi QQS ma’lumotlarini nazorat qilish yanada muammoliroq. Chunki, har bir mamlakat QQS ma’murchiligi bo‘yicha o‘z tartib-qoidalariga ega. Bu esa QQS operatsiyalari ustidan nazoratni yanada qiyinlashtiradi. Yevropa komissiyasi ma’lumotlariga ko‘ra, 2017 yilda Yevropa Ittifoqi davlatlari QQS tushumlaridan 137 mlrd evro (151 mlrd dollar) yo‘qotish qilgan. 2018 yilda esa bu ko‘rsatkich 140 mlrd yevroni tashkil etgan. 2019 yil 6 dekabrda Belgiyaning Bryussel shahrida Evropa komissiyasining soliq va bojxona ishlari bo‘yicha (DG TAXUD) tomonidan tashkil etilgan “Raqamli davrda QQS” konferensiyasi bo‘lib o‘tdi. Ushbu konferensiyada QQS ma’murchiligiga yangi texnologiyalarni joriy etish, jumladan, blokcheyn texnologiyasining QQS mexanizmidagi imkoniyatlari haqida fikrlar almashildi. Bunda Yevropa ittifoqi blokcheyn texnologiyasini QQSda joriy etish samarali yechim ekanligini ta’kidlamoqda.