Mavzu: Daromadlar, xarajatlar, soliqlar va yakuniy moliyaviy natija

Mavzu: Daromadlar , xarajatlar, soliqlar va yakuniy moliyaviy natija.
Reja:
1.Xo’jalik yurituvchi subyektlar daromadlarining ta’rifi va ma’nosi.
2.Xarajatlarni turkumlash va hisobga olish.
3.Xo’jalik yurituvchi subyektlar tomonidan byudjetga to’lanadigan soliqlar va yakuniy moliyaviy natijani shakllantirish
1.Xo’jalik yurituvchi subyektlar daromadlarining ta’rifi va ma’nosi.


Daromad - bu kompaniyaning asosiy faoliyatini amalga oshirishdan, shuningdek, korxonaning asosiy faoliyatiga kiritilmagan qo'shimcha imkoniyatlarni amalga oshirishdan oladigan mablag'lardir. Bunday imkoniyatlarga, masalan, korxonaga tegishli bo'lgan joyni yoki mol-mulkni ijaraga berish, ortiqcha zaxiralar narxi va boshqalar kiradi.
Daromad va foydaning bir qancha ko'rsatkichlari mavjud
Yalpi daromad - bu korxonaning ishlab chiqarilgan mahsulotlarni (xizmatlarni), shuningdek o'zining moddiy boyliklarini sotishdan tushgan jami pul tushumi. O'z navbatida, sof daromad - bu qo'shilgan qiymat solig'i, aktsiz solig'i, qaytarilgan tovarlar va narx chegirmalarini chiqarib tashlagan yalpi daromad. Ushbu ko'rsatkich korxona daromadi va rentabelligini keyingi hisoblash uchun haqiqiy asosdir. Va nihoyat, sotishdan olinadigan yalpi foyda - bu sotilgan mahsulotlar uchun ishlab chiqarish xarajatlarini kamaytiradigan sof savdo.

Xo’jalik yurituvchi subyektlar o’z xarajatlari va daromadlarini O’zbekiston respublikasi “MAHSULOT (ISHLAR, XIZMATLAR)NI ISHLAB CHIQARISH VA SOTISH XARAJATLARI TARKIBI HAMDA MOLIYAVIY NATIJALARNI SHAKLLANTIRISH TARTIBI TO‘G‘RISIDAGI: NIZOMi asosida yuritadilar.

Nizomda keltirilgan xarajatlar tasnifi eng avvalo buxgalteriya hisobida xarajatlarni to‘g‘ri va to‘liq aks ettirishga, shuningdek xo‘jalik yurituvchi subyektning moliyaviy hisobotini tuzish uchun uning faoliyati moliyaviy natijalarini (foyda yoki zararni) aniqlashga yo‘naltirilgandir Xo‘jalik yurituvchi subyekt faoliyatining moliyaviy natijalari foydaning quyidagi ko‘rsatkichlari bilan tavsiflanadi:
— mahsulotni sotishdan olingan yalpi foyda, bu sotishdan olingan sof tushum bilan sotilgan mahsulotning ishlab chiqarish tannarxi o‘rtasidagi tafovut sifatida aniqlanadi:
YaF=SST-IT,
bunda,
YaF — yalpi foyda;
SST — sotishdan olingan sof tushum;
IT — sotilgan mahsulotning ishlab chiqarish tannarxi;
— asosiy faoliyatdan ko‘rilgan foyda, bu mahsulotni sotishdan olingan yalpi foyda bilan davr xarajatlari o‘rtasidagi tafovut, va plyus asosiy faoliyatdan ko‘rilgan boshqa daromadlar yoki minus boshqa zararlar sifatida aniqlanadi: