Mavzu: Didaktika — pedagogik ta’lim nazariyasi. O’qitish jarayoni yaxlit tizim sifatida

Nemis pedagogi A. Disterveg oʻzining "Nemis oʻqituvch-ilarini maʼlumotli qilishga rahbarlik" (1834—35) asarida Didaktikaning pedagogikada taʼlim nazariyasini bayon etuvchi alohida qism ekanligini taʼkidlagan. Shundan keyin D.ga taʼlim nazariyasi haqidagi fan sifatida qarash keng yoyildi. 19-asrning oxiri va 20-asrning boshlarida D.ga oid maxsus monografiyalar paydo boʻla boshladi.

Nemis pedagogi A. Disterveg oʻzining "Nemis oʻqituvch-ilarini maʼlumotli qilishga rahbarlik" (1834—35) asarida Didaktikaning pedagogikada taʼlim nazariyasini bayon etuvchi alohida qism ekanligini taʼkidlagan. Shundan keyin D.ga taʼlim nazariyasi haqidagi fan sifatida qarash keng yoyildi. 19-asrning oxiri va 20-asrning boshlarida D.ga oid maxsus monografiyalar paydo boʻla boshladi.

Hozirgi zamon pedagogikasida Didaktikaga taʼlim va maʼrifat berish nazariyasi bilan shugʻullanadigan alohida soha sifatida qaraladi.

• Hozirgi zamon pedagogikasida Didaktikaga taʼlim va maʼrifat berish nazariyasi bilan shugʻullanadigan alohida soha sifatida qaraladi.

Taʼlim mazmunini aniklash
oʻqitishning eng samarador usul va yoʻllarini topish
Taʼlim jarayoni qonuniyatlarini ochish
Didaktikaning asosiy muammolaridir.

Umumiy didaktikaning predmeti

Dars o`tish (o`qituvchi faoliyati) va bilim olish (o`quvchining o`rganish faoliyati)ning o`zaro bog`liqligi va aloqadorligi hisoblanadi.
Didaktikaning vazifalari quyidagilardan iborat:
вазифалари
Ta’lim jarayonlari va ularni amalga oshirish shartlarini ta’riflash va tushuntirish;
Ta’lim jarayonini yanada mukammal tashkil etish, ya’ni, ta’lim tizimlari va texnologiyalarini ishlab chiqish;
Ta’lim jarayoni uchun xos bo`lgan umumiy qonuniyatlarni aniqlash, omillarini tahlil qilish va ta’riflash.
Didaktikaning asosiy kategoriyalari va didaktik tushunchalar tizimi.
Muayyan fanga xos bo`lgan tushunchalarda insoniyat tomonidan ijtimoiy taraqqiyot jarayonida to`plangan bilimlar aks etadi. Mavjud ilmiy tushunchalar ikki asosiy guruhga ajratiladi:
Falsafiy tushunchalar;
Xususiy ilmiy, ya’ni, muayyan fangagina xos bo`lgan tushunchalar.
Falsafiy tushunchalar;
“Umumiy va
alohida”
“Qarama-
qarshilik”
Mohiyati va
hodisa
“Bog`liqlik”
1
2
3
4
Pedagogikaga xos didaktik tushunchalar sirasiga quyidagilar kiradi:
“ta’lim ”
dars
ta’lim jarayoni
o`quv fani
1
2
3
4
bilim olish
ta’lim mazmuni
5
6
Ta’lim - o`quvchilarga nazariy bilimlarni berish asosida ularda amaliy ko`nikma va malakalarni shakllantirish, ularning bilish qobiliyatlarini o`stirish va dunyoqarashlarini tarbiyalashga yo`naltirilgan jarayon;