Mavzu: ekologiya va atrof-muhit muhofazasi fanida

 
usulidan
 
foydalaniladi. Bu usul yordamida hayvon 
Havosidan nafas olib bо‘lmaydigan, 
yeri ifloslangan, suvi shо‘r joyda: 
demokratiya, erkinlik, ozodlik. tenglik 
va boshqa demokratik, gumanistok 
qadriyatlar o‘z ahamiyatini yо‘qotadi. 

---

tanasining og‘irligi, ayrim a’zolarining tabiiy mintaqalar va muhit omillariga bog‘liq 
holda о‘zgarishi, shakllarining kattalashishi yoki kichrayishi о‘rganiladi. 
Organizmlarning son kо‘rsatkichlarini о‘rganish.
 
Ekologik tadqiqotlarda 
organizmlarning soni va ularni о‘zgarib turishini aniq bilish katta ahamiyatga ega. 
Organizmlar miqdori vizual va instrumental yо‘l bilan aniqlanadi. Organizmlar 
vizual hisobga olinganda, ularning ma’lum joyda, tо‘g‘ri yо‘nalishda yoki ma’lum 
hajmdagi suvdagi mikdori aniqlanadi. Masalan, geobotanikada ma’lum joydagi 
о‘simliklarni hisobga olish, gidrobiologiyada dengiz, okeanlardan “dnocherpatellar” 
yordamida suv tagidagi loyqa tortib olinib, uning ichidagi organizmlar tarkibi va 
soni aniqlanadi. Suv qatlamidan plankton holda yashovchi organizmlarning turlar 
tarkibi, biomassasi aniqlanadi. 
Matematik modellar va modellashtirish. Turli ekotizimlarning tabiiy holati, 
о‘zgarishi va ularga xos boshqa ekologik tomonlar matematik modellar usuli 
yordamida aniqlanadi. 
Tabiatdagi kо‘p qirrali voqeliklarni ekologik nuqtai nazardan tekshirishda katta 
va kichik ekotizimlarga xos qonuniyatlarni aniqlash jarayonida ularning doimo 
о‘zgarib turishi, muhit omillarining ta’siriga kо‘rsatadigan reaksiyasi, turli 
senozlarning har xilligi va farqi aniqlanadi. 
 
Ishning borishi 
1. Ekologiyada qо‘llaniladigan usullar haqida ma’lumotlar tо‘plash (ma’ruza 
matni asosida) va jadvallarni tо‘ldirish. 
2. Ekologiyada qо‘llaniladigan usullarni о‘ziga xos xususiyatlarini aniqlash 
va jadvalga yozish (2-jadval). 
3. 1600-2030 yillar oralig‘ida aholi sonining о‘sishini matematik 
modellashtirish (3-jadval).