Mavzu: Investitsiya Risklarini Boshqarish

• mumkin bo‘lgan risklar - ular ta’sirida kutilgan foydadan ayrilish mumkin;
• Kritik risklar - loyiha pul tushumlaridan ayrilish xatari;
• katastrofik risklar - daromaddan va kiritilgan investitsiya-lardan ayrilish xatari.

POINT

• Moliyaviy bozor eng yuqori riskka ega bo‘lgan soha hisoblanadi.
• Undagi risklar ikkita katta guruhga bo‘linadi:
• - tizimli risklar;
• - tizimsiz risklar.

Tizimli risklar - (investitsiya portfeli risklari)

• Xatar ta’siriga ba’zi bir qimmatli qog‘ozlar emas, balki butun bozor, uning katta bir qismi risklarga uchraydi.
• Bu holda iqtisodiy nobarqarorlik tufayli yoki boshqa sabablarga ko‘ra ko‘pchilik emitent va qimmatli qog‘ozlar egalari zarar ko‘rishlari mumkin.

Tizimli risklar

• foiz riski;
• valyuta riski;
• inflyatsiya riski;
• siyosiy risklar.

Tizimsiz risklar

• xatarga ba’zi bir qimmatli qog‘ozlar yoki ularning majmuasi uchraydi,
• ya’ni ma’lum bir korxonaning qimmatli qog‘ozlari yoki tarmoqning qimmatli qog‘ozlari kiradi.

Tizimsiz risklar

• tadbirkorlik riski;
• moliyaviy risklar;
• nolikvidlik riski.

Loyiha faoliyatidagi risklarning quyidagi guruhini keltirish mumkin:

• 1) loyiha ishtirokchilari riski;
• 2) loyiha smeta qiymatining oshish riski;
• 3) qurilishning o‘z vaqtida tugamaslik riski;
• 4) ish va obyekt sifatining pastligi riski;
• 5) konstruksion va texnik risklar;
• 6) ishlab chiqarish riski;
• 7) boshqaruv riski;
• 8) sotish riski;
• 9) moliyaviy risk;
• 10) ma’muriy risk;
• 11) huquqiy risk;
• 12) fors-major riski.

Investitsiya risklarini baholash

• risk va foyda miqdorining oqilona qo‘shilmasini aniqlashga qaratilgan harakatlar.
• Risklarni boshqarishning asosiy maqsadi - ularni pasaytirish hisoblanadi.

Loyiha risklarini boshqarishda quyidagi masalalarga e’tibor qaratiladi:

• loyiha risklarining tasnifi;
• loyiha risklarini aniqlash va baholash usullari;
• loyiha risklarini boshqarishning axborot ta’minoti;
• risklarning monitoringi va istiqbolini belgilash;
• risklarni kamaytirish texnologiyalari;
• risklarni boshqarishni tashkil etish;
• risklarni boshqarish xarajatlarining optimal darajasini asoslash va samaradorlikni baholash.