Mavzu: Kichik Osiyo qadimgi davrda. Reja: Xett davlati tarixi manbalari va tarixnavisligi. Sinfiy jamiyatning vujudga kelishi

Xett jamiyatining o`z madaniy tarqqiyotida Misr va Mesopotamiyaning yuksak madaniyatlari ta’siri yaqqol seziladi. Xett madaniyatida, ayniqsa, xurritlarning ta’siri kuchli bo`lgan.

Xett haykal va rel`eflari vazmin va ulug`vorligi bilan ajralib turadi. Mamlakatda ayniqsa, mudofaa inshootlari, qal’a devorlari qurish yuqori darajada bo`lgan. Xett madaniyati ko`p asrlik Shimoliy Mesopotamiyada va unga yaqin boshqa hududlarda yashagan qabila va xalqlarning madaniyatini o`zida aks ettirgan va boshqa madaniyatlarga ham o`z ta’sirini o`tkazgan

Er. avv. XIV asr boshlarida Mitannidagi sulolaviy nizo, saroy fitnalari davlatni zaiflashtirdi. Xett podshosi Suppilium Mitanniga qarshi urush ochib, Suriyani tortib oladi va Mitanniga bostirib kirdi. Yordamga chaqirilgan Osuriya hukmdori Ashshurballit I mamlakatning sharqiy viloyatlarini anneksiya qildi. Shu vaqtdan Mitanni Shimoliy Mesopotamiyadagi kichik bir davlatchaga aylanib qoldi. Uni ustidan nazorat qilish uchun osur va xettlar o`zaro kurash olib bordilar. Qachonlardir qudratli davlat bo`lgan Mitanni qoldig`lari er. avv. 1260-yilda Osuriya podshosi Salmanasar I tomonidan tugatildi.

Misr
Xet
Mesapatamiya
Ven diagammasi

Muammoli vaziyat	Muammoning kelib chiqish sabablari	Sizning yechimingiz
Urartu davlati ancha avval tashkil topsada, nima uchun markazlashgan davlat bo’lishi jida kechikdi?

Keys texnalogiyasi

Mustahkamlash uchun savollar:

1. Kichik Osiyoning tabiati va aholisi haqida ma'lumot bering.
2. Ilk davlat uyushmalari shakllanish holatini yoritib bering.
3. Mitanni davlati va uning boshqaruv shakli haqida nimalarni bilasiz?
4. Qadimgi Xett davlati va jamiyatining shakllanishi haqida ma'lumot bering.
5. Old Osiyoda eramizdan avvalgi XIV-XIII asrlarda siyosiy yetakchilik uchun kurash haqida ma'lumot bering.
6. Xett jamiyatining ijtimoiy-iqtisodiy hayoti haqida ma'lumot bering.
7. Xett madaniyati haqida ma'lumot bering.

Glossariy

Glossariy
Dengiz xalqlari – Old va Kichik Osiyo hududlariga er. av. 13-12 asrlarda bostirib kirgan xalqlarni misr manbalarida shunday atalgan.
Xanigalabat - akkad tilida Mitanni ma’nosini anglatadi.