Mavzu: Ma`lumotlarni saralash. Where standart so`zidan foydalanish (Kutubxona ma`lumotlar bazasi) Ishdan maqsad

Mavzu: Ma`lumotlarni saralash. Where standart so`zidan foydalanish
(Kutubxona ma`lumotlar bazasi)


Ishdan maqsad: Ma`lumotlar bazasiga so`rovlar tizimini yaratish, saralash va WHERE standart so`zidan foydalanishni o`rganish va ko`nkmaga ega bo`lish.
Masalani qo`yilishi: Loyihalanayotgan ma`lumotlar bazasiga so`rovlar tizimini tuzish va uni relyatsion sxema ko`rinishida tasvirlash. So`rovlar tizimi orqali kerakli ma`lumotlarni ajratib olish va saralash.
Uslubiy ko`rsatmalar: Ma`lumotlar bazasi(MB) buyurtmachisi bilan birgalikda, ma`lumotlar bazasiga so`rovlar tizimini ishlab chiqish zarur. Ishlab chiqilgan so`rovlar tizimi relevant yaratilgan ―Mohiyat-aloqa‖ modeliga va buyurtmachi talablarini maksimal darajada qondirish kerak. Agar buyurtmachi qo`ygan talablarga qurilgan ―Mohiyat-aloqa‖ modeli so`rovlar tizimi to`la qanoatlantirmasa, unda predmet sohani qo`shimcha o`rganib va tahlil qilib, ―Mohiyat-aloqa‖ modeli kerakli elementlar, bog`lanishlar va munosabatlar bilan to`ldiriladi.
So`rovlar tizimini ma`lumotlar bazasidan foydalanuvchiga beriladigan axborot bo`yicha standart va nostandart so`rovlarga sinflanadi.
Ma`lumotlar bazasiga reglamentlanmagan so`rovlar deb foydalanuvchilarni joriy ehtiyojlariga qarab, lekin qurilgan model imkoniyatlari chegarasida va bu so`rovlarni unga relevantligini saqlangan holda o`zini ta`rifini o`zgartirish imkonini beradigan so`rovlarga aytiladi.
Ishni bajarish
1. Avvalgi laboratoriyada yaratgan bazamizning jadvallarini ko‘ramiz;
Sorov: SHOW TABLES FROM kutubhona;
Natija:

Bazada mavjud jadvallarni ko`rish.

2. Bu jadvallarning har birini desc buyrug‘i yordamida ko‘rib chiqamiz ( batafsil 3-4-laboratoriyada ko‘rgan edik);
Sorov: DESC adabiyot; DESC hodimlar; DESC masul; DESC `jo``natma`;

Natija:







Ma`lumotlar bazasidagi jadvallari.


Kitobxonlar jadvalini yaratamiz va ko`ramiz.
Sorov: CREATE TABLE kitobxonlar (
id INT not NULL,
CONSTRAINT kitobxonlar PRIMARY key (id)
);
Natija:

Jadvalni ko`ramiz:
Sorov: DESC kitobxonlar;
Natija:

Bazada kitobxonlar jadvalini yaratish va ko‘rish.

3. Insert buyrug‘i yordamida mavjud jadvallarga ma‘lumotlar kiritamiz va select buyrug‘i yordamida natijani ko‘ramiz. ( batafsil 3-4-laboratoriyada ko‘rgan edik);


INSERT operatoridan foydalanish.

4.Update va alter table add buyruqlari yordamida mavjud jadvallarni to‘ldiramiz; ( batafsil 3-4-laboratoriyada ko‘rgan edik)

ALTER operatoridan foydalanish

UPDATE operatoridan foydalanish.

Endi laboratoriyamizning asosiy amallariga o‘tamiz.

5. Kitobxonlar jadavalimizning oxirgi yachaykasini NULL qilamiz va ko‘ramiz.
So`rov: UPDATE kitobxonlar SET kitob_id=NULL WHERE id=2;
SELECT*FROM kitobxonlar;
Natija;

Endi kitob_id ustunining NULL qiymati joylashgan jadval satrini o‘chiramiz va ko‘ramiz.
So`rov: DELETE FROM kitobxonlar WHERE kitob_id IS NULL;
SELECT*FROM kitobxonlar;
Natija:

DELETE operatoridan foydalanish.

6. Kitobxonlar jadvalidan birinchida turgan qurilma nomi va IDsini chiqaramiz;
Sorov; SELECT MIN(id) AS "eng birinchi turgan kitob" , kitob_id FROM kitobxonlar;
Natija:

7.Kitobxonlar jadvalidan oxirida turgan qurilma IDsini chiqaramiz;
So`rov: SELECT MAX(id) AS "eng oxirida turgan kitob", kitob_id FROM kitobxonlar;
Natija:

MAX() funksiyasining qo‘llanishi.


8. Kitobxonlar jadvalidan id si 2 va 4 oralig‘ida bo‘lgan qurilma ma‘lumotlarini chiqaramiz;
So`rov: SELECT * FROM kitobxonlar WHERE id BETWEEN 2 AND 4;
Natija:

BETWEEN operatorining qo‘llanishi.

9. Kitobxonlar jadvalidagi kitoblar sonini aniqlaymiz:
So`rov: SELECT COUNT(*) AS " kitoblar_nomi" FROM kitobxonlar;
Natija:


10. Kitobxonlar jadvalidagi qurilmalar id larining o‘rta arifmetigini aniqlaymiz.
So`rov: SELECT AVG(id) as "kitobxonlar urta arifmetigi" FROM kitobxonlar;
Natija:



11. R.N.Xalilov haqida ma‘lumotlarni chiqaramiz;
Sorov: SELECT*FROM hodimlar WHERE Fish="R.N.Xalilov";
Natija:


12. Kitobxonlar jadvalida barcha kitob_id lari yig‘indisini topamiz;
Sorov: SELECT SUM(id)AS "kitob id lari yig`indisi" FROM kitobxonlar;
Natija:


13. Hodimlar jadvalidagi lavozimi nomlarini bosh harflarini va hodim nomini chiqaramiz;
So`rov: SELECT MID(Fish,1,1) AS "bosh harflari", lavozimi FROM hodimlar;
Natija: