Mavzu: sinfda oʻqish va sinfdan tashqari oʻqish metodikasi reja: Kirish

II.Asosiy qism

1. 
   3-sinfda sinfdan tashqari ishlarni tashkil etish metodikasi
   

Dasturda arifmetik amallarning xossalarini o’rganishdan tashqari arifmetik amal hadlari va natijalari orasida bog’lanishlarni tanishtirishni ham ko’zda tutadi. Bu ish amallarni tenglamalarni tekshirishda muhim axamiyatga ega. Masalan, 6*4=24 bo’lsa, uni bo’lishga bog’lab 24:6=4, 24:4=6 kabi holler hosil qilinadi.

Muhim vazifalardan biri hisoblash ko’nikmalarini shakllantirishdir. Og’zaki va yozma usulda hisoblashlar 1-4 sinfning har bir mavzusida o’z aksini topgan.

Masalan, og’zaki

276+432=(200+400)+(70+30)+(6+2)=600+100+8=708

yozma +276

432

Shunday vaziyatga yetkazish kerakki, arifmetik amallarni bajarish avtomatizmga (yodda) aylansin.

2.”O’nlik mavzusida” arifmetik amallarni o’rganish

Mavzuni o’rganishda o’qituvchi oldida turgan asosiy maqsadlar quyidagilardan iborat:

qo’shish va ayirish amallarining mazmuni bilan tanishtirish;

hisoblash usullaridan ongli foydalanishni ta’minlash;

“sonni qismlari bo’yicha (bittalab yoki gruppalab) qo’shish va ayirish” usuli;

yig’indining o’rni almashtirish xossasidan foydalanib qo’shish usuli;

v) sonlarni ayirishda qo’shish amalidan ya’ni noma’lum komponentni topishdan foydalanish.

3) 10 ichida qo’shish va ayirishni avtomatizmga yetkazish;

Mavzuni o’zaro bog’langan bir nechta bosqichlarga bo’lib o’rganamiz.

1-bosqich. Tayyorgarlik bosqichi: qo’shish va ayirish amalining aniq mazmunini ochish; a+1 ko’rinishdagi qo’shish va ayirish hollari.

Bu ish 1-10 ichida sonlarni o’rganishga bag’ishlangan boshlanadi. Bunda ikki to’plamning birlashmasiga doir va to’la qismini ajratishga doir yetarli mashq bajaradilar. Nomerlashni o’rganish jarayonida 1-o’rindagi keyingi son dan 1 ni ayirishdan hosil bo’lishi, shu bilan sonlar ko’rinishdagi hollar uchun jadval tuziladsi. Birinchi darsdanoq 1-1=0, 0+1=1 ko’rinishdagi amallarga to’xtaladi.