Mavzu: sinfda oʻqish va sinfdan tashqari oʻqish metodikasi reja: Kirish

60+20=? 70-40=?

6 o’nli+2 o’nli=8 o’nli 7 o’nli-4 o’nli=3 o’nli

60+20=80 70-40=30 kabi ko’rinishda o’rganish quyidagi tartibda amalga oshiriladi:

Har bir qoida o’rganish quyidagi tartibda amalga oshiriladi:

I bosqich. Narsalar to’plami ustida amallar bajarib, o’quvchilar xossasini ochishadi va ifodalashadi.

II bosqich. Xossani misollar yordamida har xil usullar, jumladan qulay usul bilan yechishga tadbiq qiladi.

III bosqich. Arifmetik amallar xossalari asosida chiqariladigan hisoblash usullari o’rganish obyekti bo’lib xizmat qiladi.

IV bosqich. O’rganilgan xossalarni va hisoblash usullarini taqqoslash natijasida bu xossalar va usullar umumlashtirishning yuqoriroq darajasiga ko’tariladi.

Misol: 36+23=(30+6)+(2+3)=(30+20)+(6+3)=50+9=59

2.Yuz ichida ko’paytirish va bo’lish.

O’qituvchi dars o’tishda quyidagi vazifalarni bajarishi zarur:

1)ko’paytirish va bo’lish ammallari ma’nosi bilan tanishtirish;

Ko’paytirishning o’rin almashtirish, gruppalash va ko’paytirishning qo’shishga nisbatan tarqatish (qavslarni ochish) xossalarini tushuntirish;

2)ko’paytirish jadvalini o’rgatish (yodlatish);

3)jadvaldan tashqari ko’paytirish va bo’lishni o’rgatish (0 ga ko’paytirish, 1 ga ko’paytirish va bo’lish, qoldiqli bo’lish);

100 ichida ko’paytirish va bo’lishni bir necha bosqichga bo’lib o’rgatamiz.

I.Tayyorgarlik bosqichi. 100 ichida ko’paytirish va bo’lish 2-sinfda o’qitiladi, ammo tayyorgarlik 1-sinfdan boshlanadi, 10 va 100 ichida nomerlashga bog’liq holda sanash orqali qo’shish va ayirish ham o’rgatilib boriladi. 2-sinf boshida 1-sinfdagi misollardan murakkabroq misollar unga bog’lab tushuntiriladi. Yil oxiriga kelib o’quvchilarda sonlarning tarkiblari haqidagi bilim ortadi va kengayadi, bu esa bir xil topshiriqlarni bajarish imkonini beradi. M: 16 ning ichida 2 soni 8 marta bor; 4 tadan 4 marta bor; 8 tadan 2 marta bor.

Quyidagilarni bir xil qo’shiluvchilarning yig’indisi ko’rinishida tasvirlang: