International Islamic Academy of Uzbekistan
Volume 3 | IIAU Conference 1 | 2022
Google Scholar indexed
Scientific-Theoretical and Practical Issues of
Psychology of Religion in Uzbekistan
DOI: 10.24412/2181-1385-2022-02-197-200
197
May 21
https://ares.uz/ Republican Scientific and Practical Conference
SHAXSDA SUITSIDAL XULQ-ATVOR SHAKLLANISHNING IJTIMOIY-
PSIXOLOGIK JIHATLARI
Ma’ruf Qosim o’g’li Kubayev
Xalqaro islom akademiyasi stajyor-tadqiqotchi
si
kubayevmaruf35@gmail.com
O’z joniga qasd qilish insoniyat jamiyatining ilk davridan to hozirgacha davom
etib kelayotgan voqelikdir. Bunda faqat shaxsning hayotdan ko’ngilli ravishda ketishi
holatiga nisbatan munosabatlarning o’zgarishini ko’zatish mumkin. O’z joniga qasd
qilish holatlariga nisbatan jamiyat taraqqiyotining turli davrlarida va turli
madaniyatlarda munosabat o’ziga xos bo’lganligi ko’zatiladi.
XX asr o’zining barcha
sarosimaligiga qaramasdan, insonlarni yuz yil oldin
tasavvur qilish ham qiyin bo’lgan qulayliklar bilan o’rab oldi. Bunga
moddiy turmush
darajasi yuqori bo’lgan mamlakatlarning aynan suitsidlar soni bo’yicha yetakchilik
qilayotganligi sabab bo’lgan. Shunga ko’ra, suitsidal xulqning
bir nechta omillari
tafovutlanadi[1].
1
.
Axloqiy omil
.
XX asrga kelib xulq-atvorning axloqiy motivatsiyasini
o’zgartirish tendentsiyasi yuzaga keladi. Oldinlari
uning asosida muhokama
qilinmaydigan holatlar ya’ni, mantiq, hissiyot, aql-idrokka emas - e’tiqodga murojaat
etish yotadi. Agar cherkov o’z joniga qasd qilishni man etsa - bu muhokama
etilmaydi. Hozirga kelib XVIII va XIX asrlardagi hodisalar ta’sirida
shakllan-gan
e’tiqod inqirozi yuz berishi aniq. Bu ma’naviy halokat emas,
balki rivojlanishning
tabiiy bosqichidir.
