Terminal bо‘lishi shart, lekin...
Davlatimiz rahbarining 2017 yil 15
fevraldagi “Pul muomalasini yanada takomillashtirish
va bank plastik
kartochkalaridan foydalangan holda hisob-kitoblarni rivojlantirish chora-tadbirlari
tо‘g‘risida”gi qarorida joriy yilning 1 martidan boshlab chakana savdo hamda
xizmat kо‘rsatish sohasidagi tadbirkorlik sub’ektlari, shu jumladan, yakka tartibdagi
tadbirkorlar aholidan tо‘lovlarni bank plastik kartochkalari
orqali qabul qiluvchi
hisob - kitob terminallari о‘rnatmasdan faoliyatini amalga oshirishga haqli emasligi
belgilab qо‘yilgan edi. Unga kо‘ra, naqd yoki plastik kartochka orqali hisob - kitob
qilish shakliga qarab, narxlarni sun’iy ravishda oshirsa yoki kamaytirsa, eng kam ish
haqining о‘ttiz barobari, nazorat-kassa mashinalari va terminallarni ishlatish
majburiy bо‘lgani holda,
ularni ishlatmaslik, xuddi shuningdek, kvitansiyalar,
talonlar, cheklar yoki ularga tenglashtirilgan boshqa hujjatlarni bermasdan tovarlarni
realizatsiya qilganlik hamda xizmatlar kо‘rsatganlik
uchun eng kam ish haqining
о‘ttiz barobaridan ellik barobarigacha, plastik kartochkalar asosida tо‘lovlarni qabul
qilishni rad etganlik esa eng kam ish haqining yuz barobari miqdorida jarima
solinishiga sabab bо‘lishi qayd etilgan.
Biroq hamma joyda ham bunga tо‘liq amal qilayotgan tadbirkorlarni
uchratavermaymiz. Xо‘sh, buning sababi nimada? Davlat soliq qо‘mitasi
mutasaddilarining
fikricha, bunga amal qilmagan har bir ishbilarmonga tegishli
chora kо‘riladi. Lekin ayrim holatlar inobatga olinadi.
Masalan, belgilangan muddat ichida terminal xarid etish uchun murojaat
qilingan va boshqa ishonchli sabablar bо‘lgan taqdirda, javobgarlikdan ozod etiladi.
О‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki boshqaruvi
raisining aytishicha,
mamlakatimizda terminallar etishmovchiligi mavjud. Chunki uni ishlab chiqaruvchi
mahalliy korxonalar kam. Su bois terminallar xorijdan keltirilmoqda. Bugungi
kunda ushbu yо‘nalishda ma’lum ishlar amalga oshirilayotir. Terminallar ehtiyoji
bor tadbirkorlik sub’ektlariga banklar
orqali etkazib berilmoqda, uning tegishli
zaxirasini yaratish choralari kо‘rilayapti.
Nazorat savollari
1. Soliq siyosati nima?
2. Soliq siyosatining chet el tajribasi?
3. Soliq siyosatini ishlab chiqishda davlatni roli nimadan iborat?
4. Hozirgi sharoitda soliq siyosatining asosiy yo`nalishlari nimadan iborat?
5. Soliq mexanzmi nima?
6. Budjet-soliq siyosati yaxlitligi va moliyaviy tartibga solish nimadan
iborat?