76
Qoraxoniy Bug’raxon Muh’ammad (1033-1056 yillar atrofida vafot etgan)
wrtasidagi si
ё
siy munosabatlar, qoraxitoylar istilosi arafasida Buxoro sadrlarining
umumiy ah’voli h’aqida qisqa, lekin qimmatli malumotlar keltirilgan.
“Chor maqola”ning ikkinchi qismida h’am muh’im maoumotlarni
uchratamiz. Mashh’ur forsiyzabon shoirlar Rudakiy (taxm.860-941 yy.), Farruh’iy
(1038 yili vafot etgan), Firdavsiy (taxminan 940-1020-1030 yillar orasi)larning
h’a
ё
tiga oid, shuningdek, Bodh’izning tabiiy sharoiti, masalan u erda bwlgan
1000ga yaqin koriz, uzumning 120ta navi, Qoraxoniylar davrida
Movarounnah’rning adabiy va madaniy h’a
ё
tiga oid axborotlar shular
jumlasidandir.
Uchinchi qismda Abu Rayh’on Beruniy va Umar Hay
ё
mning (taxm. 1048-
1123) h’a
ё
ti (Nizomiy Aruziy Samarqandiy u bilan yaqindan tanish bwlgan) bilan
bog’liq malumotlar berilgan.
Twrtinchi qismda wzbekistonlik buyuk qomusiy olim Abu Ali ibn Sinoning
(980-1037 yy.) Buxoro va Xoraz mdagi ilmiy faoliyati bilan bog’liq malumotlarni
uchratamiz.
Xullas, Nizomiy Aruziy Samarqandiyning ushbu asari Wzbekistonning X-
XI asrlardagi ijtimoiy-si
ё
siy va madaniy h’a
ё
tini wrganishda muh’im ah’amiyatga
ega bwlgan manbalardan biri h’isoblanadi.
“Chor maqola”ning forsiy matni 1910 va 1955-1957 yillarda eronlik
sharqshunos olimlar Mirzo Muh’ammad Qazviniy h’amda Muh’ammad Muin
tomonidan chop qilingan. Asar ingliz tiliga 1921 yili va 1963 yili rus tiliga tarjima
qilingan. Sharqshunos Mah’mud Hasaniy uni wzbek tiliga tarjima qilib chop
ettirgan.
Dostları ilə paylaş: