11
Açıq Kitabxananın fəaliyyətinə dair
TƏLİMAT
1. Ümumi müddəalar
1.1. Açıq Kitabxana Mərkəzləşdirilmiş Kitabxana Sisteminin
(bundan sonra MKS) struktur bölməsi hesab edilir.
1.2. Açıq kitabxana – bütün vətəndaşlar üçün açıq olan mə-
dəniyyət və informasiya müəssisəsi, asudə vaxtın səmərəli təşkili
mərkəzidir. Kənd kitabxana filiallarının nəzdində guşələr və
səyyar məntəqələr kimi də yaradıla bilər.
1.3. Açıq kitabxananın fondundan və digər informasiya re-
surslarından istifadə “Açıq Kitabxanadan istifadə qaydaları”na
əsaslanır.
1.4. Açıq Kitabxananın fəaliyyətinin əsasını kitabxana üçün
əsas olan vəzifələr – informasiya, təhsil, mədəniyyət, asudə vax-
tın təşkili və mütaliə mədəniyyətinin formalaşması, kompüter tex-
nologiyalarından və elektron resurslardan onlayn istifadə funksi-
yaları və regional prinsiplər təşkil edir.
1.5. Açıq Kitabxana MKS-də Mərkəzi Kitabxananın Xidmət
şöbəsinin nəzdində bölmə kimi fəaliyyət göstərir. Ərazidə möv-
cud olan mədəniyyət, təhsil, informasiya müəssisələri və digər
dövlət orqanları ilə yaxından əməkdaşlıq edir.
1.6. Açıq Kitabxananın fəaliyyətinə nəzarət rayon (şəhər)
MKS-nin Mərkəzi Kitabxanası tərəfindən həyata keçirilir.
2. Əsas vəzifələr
2.1. Açıq Kitabxana əhaliyə kitabxana-informasiya xidmətini
təşkil edir, asudə vaxtın səmərəli təşkilini və əhalinin mədəni-in-
tellektual istirahətini təmin edir, aktiv mütaliə mədəniyyətinin
formalaşdırılmasına kömək göstərir və:
12
- müxtəlif informasiya daşıyıcılarından ibarət olan fondunu
oxucuların sərbəst istifadəsinə təqdim edir;
- oxucuların (istifadəçilərin) informasiya resurslarına və
İnternetə, onlayn və lokal şəbəkə resurslarına girişini təmin edir;
- innovativ və elektron xidmət növlərindən istifadə edir;
- oxucular tərəfindən “kitabı kitaba dəyişmə” prinsipi ilə -
mütaliə etdikləri kitabları yeni kitabla dəyişməyə imkan yaradır.
2.2. Açıq Kitabxana:
- Azərbaycançılığı, dövlətçiliyi, ümummilli lider Heydər
Əliyev irsini;
- Milli və mədəni-tarixi ənənələrin təbliğini, əhalinin şifahi
xalq yaradıcılığı, mədəni irs və mədəniyyət sərvətlərindən istifa-
dəsini, vətəndaşların milli-mənəvi, vətənpərvərlik ruhunda, eko-
loji, etik və estetik tərbiyəsini;
- sağlam həyat tərzinin, mədəni-intellektual istirahət və
əhalidə mütaliə vərdişlərinin formalaşdırılmasının təmin edilməsi
üzrə kütləvi tədbirləri;
- əhalinin müxtəlif məzmunlu milli və dünya ədəbiyyatı nü-
munələrinə olan tələbatının operativ, hərtərəfli və dolğun təmin
edilməsini həyata keçirir.
2.3. Kitab təbliği və mütaliə vərdişlərinin formalaşması ilə
bağlı mədəni-kütləvi tədbirləri (imzalı görüşlər, kitab təqdimatla-
rı, ədəbi-musiqili axşamlar, kitab mütaliəsi ilə bağlı kütləvi aksi-
yalar, flaşmoblar və s.) həyata keçirir.
2.4. Açıq kitabxana ödənişsiz xidmət növləri ilə yanaşı, əlavə
pullu xidmətlər də (ölkə daxilində və xaricdən kitab sifarişi, kitab
satışı, surətçıxarma və s.) təqdim edir. Pullu xidmətlərin siyahısı
müəssisə rəhbəri tərəfindən təsdiq edilmiş “Pullu xidmətlər haq-
qında əsasnamə”də öz əksini tapır.
2.5. Şair və yazıçıların ədəbi yaradıcılığına dəstək vermək
üçün onların kitablarının satışı məqsədilə Açıq Kitabxanada
“Kitab satışı mərkəzi” fəaliyyət göstə bilər.
3. İşin məzmunu
13
3.1.Müxtəlif qrup oxuculara (istifadəçilərə) – uşaqlara, gənc-
lərə, yaşlılara, fiziki qüsurlulara, əlillərə və b. kitab və digər in-
formasiya resursları ilə xidmətin təşkili;
3.2. Oxucu (istifadəçi) kontingentinin günbəgün artmaqda
olan maraq və tələbatlarının sistemli öyrənilməsi.
3.3. Oxucularla iş:
- əhalinin açıq kitabxanadan istifadəyə cəlb edilməsi və küt-
ləvi tədbirlərdə iştirakının təmin edilməsi;
- oxucu sorğularının həm Açıq Kitabxananın fondu, həm
onlayn resurslar, həm də onlayn kitab sifarişi sistemi vasitəsilə
ödənilməsi;
- maraqlar üzrə oxucu qruplarının formalaşması və onlara
fərqli xidmətin təşkili, uşaqların mütaliə vərdişlərinə yiyələnmə-
sinə kömək məqsədilə ailələrlə, valideynlərlə əməkdaşlıq;
- oxucuların kitabxanadan sərbəst istifadəsi üçün əlverişli və
rahat şəraitin təmin edilməsi;
- sürətli və fasiləsiz İnternet, Wi-Fi zonaların yaradılması,
Mərkəzi Kitabxananın elektron kataloq və elektron kitabxanadan
istifadənin təşkili;
- oxucularda mütaliə marağının doğru istiqamətlənməsi və
mütaliə mədəniyyətinin formalaşması;
- əhalidə mütaliə marağının aktivləşdirilməsi məqsədilə
müxtəlif aksiyaların keçirilməsi;
- əhaliyə pullu xidmətin təşkili;
- Açıq Kitabxana, onun fəaliyyəti, burada həyata keçirilən la-
yihələr barədə informasiyanın KİV, kitabxananın saytı, sosial
şəbəkələr vasitəsilə təqdim edilməsi.
3.4 Oxuculara xidmət üzrə işin - sənədlərin qeydiyyatı, istifa-
dəsi (kitab verilişi) və dövriyyəsi göstəricilərinin təhlili və plan-
laşdırılması.
3.5. Açıq Kitabxananın reklam və nəşriyyat fəaliyyətinin tə-
min edilməsi.
14
3.6. Açıq Kitabxananın fondu ilə iş:
- kitab fondun daim yeni və daha çox oxunan nəşrlərlə
komplektləşdirilməsi;
- bir çox dövri nəşrlərə abunə yazılışının həyata keçirilməsi.
3.7. Açıq Kitabxana əhalinin asudə vaxtını səmərəli təşkil edir:
- diyarşünaslıq haqqında oxular, virtual ekskursiya, informa-
siya masası hazırlayır, müxtəlif iş üsullarından istifadə edərək öz
diyarının (ölkə, rayon, kənd) tarixini yaxından öyrənməyə kö-
məklik edir;
- kitabxanada müxtəlif maraq klubları: “Vətənimizi (rayon,
şəhər, qəsəbə və s.) tanıyaq”, “Gənc diyarşünas” diyarşünaslıq
klubu, “Gəlin birlikdə oxuyaq”, “Oxudun, danış” maraq klubu
təşkil edir;
- yay aylarında uşaqların və yeniyetmələrin asudə vaxtlarını
səmərəli keçirmələrinə yardım edir;
- müxtəlif maarifləndirici tədbirlər, şair və yazıçılarla, gör-
kəmli elm və mədəniyyət xadimləri ilə görüşlər, yeni kitabların
təqdimatlarını təşkil edir.
3.8. Respublika (şəhər, rayon) əhəmiyyətli layihə və proq-
ramlar üzrə işləri həyata keçirir, sosial-mədəni aksiyalarda iştirak
edir (“Hər qapıya kitab ataq”, “Hər evin öz kitabı”, “Mən
oxudum, sən də oxu”).
3.9. Beynəlxalq və yerli kitab sifarişini həyata keçirir.
4.
İşin təşkili və idarə edilməsi
4.1. Açıq Kitabxananın fəaliyyət istiqamətləri MKS-in ni-
zamnaməsi və əsasnaməsi ilə, Azərbaycan Respublikası Mədə-
niyyət və Turizm Nazirliyi Kollegiyasının 14 oktyabr 2016-cı il
tarixli 7/1 nömrəli qərarı ilə, digər müvafiq normativ-hüquqi
aktlarla, Mədəniyyət və Turizm şöbəsinin və MKS direktorunun
müvafiq əmrləri ilə müəyyən edilir.
15
4.2. Açıq Kitabxananın işinə rəhbərlik MKS direktorunun
əmri ilə işə təyin edilən və azad edilən bölmə müdiri tərəfindən
həyata keçirilir;
4.3. Açıq Kitabxananın əməkdaşları MKS direktoru tərəfin-
dən işə qəbul edilir;
4.4. Açıq Kitabxana öz fəaliyyəti barədə aylıq və illik mətn
və statistik hesabatlar hazırlayır;
4.5. Açıq Kitabxananın hər bir işçisinin yerinə yetirdiyi
vəzifələr əmək müqaviləsi və MKS işçilərinin vəzifə təlimаtı ilə
müəyyən edilir;
4.6. Açıq Kitabxanalar bir qayda olaraq, həftənin bütün
günləri (istirahət və bayram günləri də daxil olmaqla) fasiləsiz
fəaliyyət göstərirlər.
4.7. Açıq Kitabxanalarda (guşələrdə) ehtiyac olduqda uşaq
guşəsi, dövri mətbuat və musiqi guşələri də təşkil oluna bilər.
4.8. Açıq Kitabxananın iş rejimi kütləvi kitabxanalardan
istifadə qaydaları və daxili intizam qaydaları ilə müəyyən edilir
və MKS direktoru tərəfindən təsdiq edilir.
Dostları ilə paylaş: |