Microsoft Word asiq ?L?SG?R. doc

_________________AzΩrbaycan Milli KitabxanasÕ_______________ 

211

ȿl içindԥ pak otura, pak dura, 

DalÕsÕnca xoú sԥdalÕ gԥrԥkdi. 

 

DaúÕndÕ÷Õ sözün qiymatÕn bilԥ, 

Kԥlmԥsinnԥn lԥlü gövhԥr süzülԥ. 

MԥcazÕ danÕúa, mԥcazÕ gülԥ, 

Tamam sözü mümmalÕ gԥrԥkdi. 

 

Arif ola, ɟyhamÕnan söz qana, 

Namԥhrԥmnԥm úԥrt ɟyliyԥ, utana, 

Saat kimi mɟyli haqqa dolana, 

Do÷ru qԥlbi, do÷ru yolu gԥrԥkdi. 

 

Ԥlԥsgԥr, haqq sözün isbatÕn vɟrԥ, 

Ԥmԥlin mԥlԥklԥr yaza dԥftԥrԥ, 

Hԥr yanÕ istԥsԥ, baxanda görԥ, 

Tԥriqԥtdԥ bu sɟvdalÕ gԥrԥkdi. 

 

Söz tamam olan kimi AúÕq Ali Ԥlԥsgԥrin boynunu qucaqlayÕb üzünnԥn öpdü, dɟdi: 

– O÷lum, aúÕq olana çalÕb-oxumaqdan ԥvvԥl bu dɟdiklԥrin lazÕmdÕ. 

AúÕq AlÕ Ԥlԥsgԥri götürüb, özüynԥn barabar apardÕ. Onnar gɟdԥnnԥn bir nɟçԥ gün sonra 

Pullu Mԥhԥrrԥm toy ɟlԥdi; SԥhnԥbanÕyÕ a÷lada-a÷lada o÷lu MustafÕya aldÕ. Lɟyliyi 

Mԥcnunnan, Mԥcnunu Lɟylidԥn, Ԥsliyi Kԥrԥmnԥn, Kԥrԥmi Ԥslidԥn ɟliyԥn zalÕm fԥlԥk 

Ԥlԥsgԥri SԥhnԥbanÕdan SԥhnԥbanÕyÕ da Ԥlԥsgԥrdԥn ɟlԥdi... 

Ԥlԥsgԥr kԥndԥ qayÕdanda gördü ki, lԥlԥ köçüb, yurdu a÷lÕyÕr; SԥhnԥbanÕ gɟdibdi. Kԥrԥm 

Ԥslisiz, Ԥsli Kԥrԥmsiz, Mԥcnun Lɟylisiz, Lɟyli Mԥcnunsuz yaúÕya bilmԥdi, ԥmԥ Ԥlԥsgԥr 

SԥhnԥbanÕsÕz, SԥhnԥbanÕ da Ԥlԥsgԥrsiz yaúadÕ. Ԥlԥsgԥr 40 yaúÕna qԥdԥr öylԥnmԥdi, 

mԥclislԥrdԥ, qanan adamlarÕn yanÕnda öz dԥrdinnԥn danÕúdÕ, nalԥ çԥkdi. AxÕrda Cavanúir 

mahalÕnÕn Yanúaq kԥndinnԥn Nԥbinin qÕzÕ AnaxanÕmnan öylԥndi, ömrünün axÕrÕna qԥdԥr 

onnan yaúadÕ, gün kɟçirib uzun ömür sürdülԥr. Sizin dԥ ömrünüz uzun, günnԥriniz xoú 

kɟçsin!.. 

---

_________________AzΩrbaycan Milli KitabxanasÕ_______________ 

212

AùIQ ԤLԤSGԤR YANùAQDA 

 

Mԥnim ԥzizlԥrim, sizԥ hardan xԥbԥr vɟrim, kimdԥn dɟyim? Göyçԥ mahalÕnÕn A÷kilsԥ 

kԥndindԥn AúÕq Ԥlԥsgԥrdԥn. 

AúÕq Ԥlԥsgԥr ɟl arasÕnda yaxúÕ bir aúÕq kimi tanÕnandan sonar çoxlarÕ toy ɟlԥyԥndԥ AúÕq 

Ԥlԥsgԥri aparÕrdÕ. Ԥlԥsgԥrin aúÕqlÕ÷Õ ilԥ bԥrabԥr, onun xasiyyԥti, mԥrifԥt vԥ qanaca÷Õ hamÕya 

xoú gԥlirdi. Onda bir xüsusiyyԥt dԥ var idi ki, dɟmԥzdi bu a÷adÕ, bu bԥydi, bu rԥncbԥrdi, bu 

varlÕdÕ, bu kasÕbdÕ... Kim onu toya, ayrÕ xɟyir iúԥ ça÷ÕrÕrdÕsa , “yox” dɟmԥzdi. Odur ki, hamÕ 

onun xԥtrini çox istԥyirdi. 

Onu da dɟyim ki, AúÕq Ԥlԥsgԥr qÕrx yaúÕna çatmÕúdÕ, amma hԥlԥ ɟvlԥnmԥmiúdi. 

SԥhnԥbanÕdan ԥli üzülԥndԥn sonra, ɟlԥ bil, baxtÕndan küsmüúdü. AtasÕ, anasÕ, o biri 

qohumlarÕ nԥ qԥdԥr öyüd-nԥsihԥt ɟlԥyirdilԥrsԥ dԥ, bɟyninԥ batmÕrdÕ. 

Bir gün AúÕq Ԥlԥsgԥr sԥfԥrdԥn qayÕdanda, yɟnԥ qohum-qardaú baúÕna yÕ÷ÕldÕ. O, sԥfԥrdԥ 

gördüklԥrindԥn danÕúdÕ. Sonra sazÕnÕ götürdü qÕzlara, gԥlinlԥrԥ dɟdiyi tԥriflԥmԥlԥrdԥn oxudu, 

hamÕya lԥzzԥt vɟrdi. 

Gɟcԥnin bir vaxtÕna qԥdԥr çaldÕlar, oxudular. Qonu-qonúu da÷ÕlÕb ɟvlԥrinԥ gɟdԥndԥn 

sonra Almԥmmԥd üzünü Ԥlԥsgԥrԥ tutub dɟdi: 

– O÷ul, sԥnin ɟvlԥnmԥk vaxtÕn kɟçir. AranÕ, da÷Õ gԥzirsԥn, nԥ qԥdԥr gözԥl qÕz görürsԥn, 

çoxuna da tԥriflԥmԥ dɟyirsԥn; gԥl daúÕ ԥtԥyindԥn tök, bu bԥyԥndiyin qÕzlardan birini al! 

Ԥlԥsgԥrin anasÕ Pԥrizad da Almԥmmԥdin sözünԥ qüvvԥt vɟrdi: 

– O÷ul, o biri qardaúlarÕn da böyüyüb. Sԥn ɟvlԥnmԥsԥn, sԥndԥn kɟçib onlar da 

ɟvlԥnmԥyԥcԥk. 

Almԥmmԥd bir dԥ dillԥndi: 

– O÷ul, Allaha úükür, indi sԥni hamÕ tanÕyÕr. Kimԥ a÷Õz açsaq, kimin qÕzÕnÕ istԥsԥk, bizԥ 

“yox” dɟmԥz. Nԥ qԥdԥr adlÕ-sanlÕ adam varsa, o da bizlԥ qohum olma÷Õ canÕna say bilԥr. 

Ԥlԥsgԥr yɟnԥ ata-anasÕnÕ cavabsÕz qoydu. Bircԥ bunu dɟdi ki, hԥlԥ ɟvlԥnmԥyin vaxtÕ 

dɟyil. 

Bir müddԥt dԥ kɟçdi. Bir gün Kԥlbԥcԥrin Yanúaq kԥndindԥn Söyün bԥy adam göndԥrirdi 

ki, AúÕq Ԥlԥsgԥr, xɟyir isimiz var; xahiú ɟlԥyirik, sazÕnÕ da götürüb gԥlԥsԥn! 

AúÕq Ԥlԥsgԥr ɟlԥ o günün sԥhԥri tɟzdԥn hԥmin adamla bԥrabԥr Yanúa÷a yola düúdü. 

---

_________________AzΩrbaycan Milli KitabxanasÕ_______________ 

213

Söyün bԥy Göyçԥnin Zod kԥndindԥn olan Sԥmԥd a÷anÕn bacÕsÕ XÕrda xanÕmÕn ԥri idi. O, 

Göyçԥyԥ gԥlԥndԥ hԥmiúԥ Sԥmԥd a÷anÕn qona÷Õ olardÕ. Sԥmԥd a÷a da AúÕq Ԥlԥsgԥri 

ça÷ÕrtdÕrar, yaxúÕ bir mԥclis düzԥldԥrdi. Söyün bԥy AúÕq Ԥlԥsgԥri çox xoúlayÕrdÕ. 

AúÕq Ԥlԥsgԥrgil Yanúa÷a çatanda gördülԥr ki, Söyün bԥy onlarÕn yolunu gözlԥyir. Xoú, 

bɟú, on bɟú... Görüúdülԥr, öpüúdülԥr... 

Toy Söyün bԥygilin qohumlarÕnÕn idi. Toya hԥlԥ iki gün var idi. 

Söyün bԥy hɟyvan kԥsdirdi, yaxúÕ çay-çörԥk hazÕr ɟlԥdilԥr, dost-qohumlarÕ, qonu-

qonúularÕ AúÕq Ԥlԥsgԥr sazÕnÕ götürdü, onlara yaxúÕ söhbԥt ɟlԥdi, hamÕ razÕ qaldÕ. 

Axúamdan bir az kɟçmiú qonu-qonúu hԥrԥ öz ɟvinԥ gɟtdi. AúÕq Ԥlԥsgԥrlԥ Söyün bԥy 

söhbԥt ɟlԥyirdilԥr. Bir dԥ gördülԥr ki, siçanlar ɟvin künclԥrindԥ o tԥrԥf-bu tԥrԥfԥ qaçÕúÕr. 

Söhbԥt dԥyiúildi siçanÕn üstünԥ. XÕrda xanÕm da söhbԥtԥ qarÕúdÕ. SiçanlarÕn palazÕ, xalÕ-

gԥbԥni, yor÷an-döúԥyi do÷ramasÕndan; ya÷ dԥrilԥrini, motalÕ murdarlamasÕndan, sandÕ÷Õn 

içindԥ olan puxça paltarlarÕnÕ külԥ döndԥrmԥsindԥn, kԥndilԥri dɟúib, taxÕlÕ daúÕmasÕndan 

yanÕqlÕ-yanÕqlÕ úikayԥtlԥndi. 

Do÷rudan da, o ili bir Yanúaqda yox, ɟlԥ hԥr yɟrdԥ siçan o qԥdԥr artmÕúdÕ ki, öhtԥsindԥn 

gԥlmԥk mümkün dɟyildi. Göyçԥdԥ dԥ vԥziyyԥt bɟlԥ idi. Qoyunun a÷zÕnÕ açÕrdÕlar ki, siçan 

taxÕlÕ yarÕdan kɟçirib. 

Birdԥn AúÕq Ԥlԥsgԥr gözünü gԥzdirԥndԥ gördü ki, piúik bir qԥdԥr aralÕda oturub bunlara 

tamaúa ɟlԥyir. Dɟdi: 

– Sizin bu piúiyiniz, bԥs, nԥ iú görür ki, siçan bu qԥdԥr artÕb?! 

Söyün bԥy dɟdi: 

– Piúik gündԥ bir-ikisini öldürmԥklԥ baúamÕ gԥlԥr? Çöllԥrdԥ dԥ qarÕúqa kimidi. Bu il 

taxÕlÕn yarÕsÕ da ԥlԥ gԥlmԥdi. 

Gɟcԥdԥn xɟyli kɟçmiú o biri ɟvdԥ yɟr düzԥltdilԥr ki, AúÕq Ԥlԥsgԥr yatsÕn. O, bir çimir 

almÕúdÕ-almamÕúdÕ baxdÕ ki, úÕqqÕltÕ gԥlir. Fikir vɟrԥndԥ gördü ki, piúikdi. Burdan vurur, 

ordan çÕxÕr, ordan vurur, burden çÕxÕr, o ɟvԥ gɟdir, bu ɟvԥ qayÕdÕr... Xülasԥ, piúiyin 

úÕqqÕltÕsÕtÕqqÕltÕsÕ AúÕq Ԥlԥsgԥri yatma÷a qoymadÕ. 

Sabah hamÕnÕzÕn üzünԥ xɟyirliklԥ açÕlsÕn, sabah açÕlanda AúÕq Ԥlԥsgԥr gördü ki, piúik 

gɟcԥ 18 siçan öldürüb, gԥtirib onun yata÷ÕnÕn ayaq tԥrԥfindԥ cԥrgԥ ilԥ düzüb. 

AúÕq Ԥlԥsgԥr bunu Söyün bԥyԥ dɟdi. Söyün bԥylԥ XÕrda xanÕm gԥlib baxdÕlar, mԥԥttԥl 

qaldÕlar. Xԥbԥr qonúulara çatdÕ. HamÕ gԥlib baxdÕ, piúiyin bu hԥrԥkԥtinԥ tԥԥccüb ɟlԥdilԥr. 

Onlar piúiyin bu qԥdԥr 

---