129
Avtomobilin asqısı elastik, istiqamәtlәndirici
vә söndürücü quruluşlardan
tәşkil olunur. Bәzi asqılarda yan dәyanәtlik stabillәşdiricisi dә olur.
Şәkil 91. Asqının elementlәri
Asqının elastik quruluşunun
vәzifәsi dinamiki yüklәnmәni azaltmaqdır.
Tәkәr nahamarlıqla görüşdükdә asqının elastik elementi sıxılır vә tәkәrdәn kuzova
ötürülәn zәrbәni xeyli azaldır. Açılaraq o kuzova rәqslәr ötürür, elastik elementin
uyğun xarakteristikasını seçәrәk rәqslәrә arzu olunan xarakter vermәk olar. Elastik
elementin tәtbiq olunması kuzovun yolun profilinin surәtini tәkrar etmәsini istisna
edir, avtomobilin hәrәkәt sәlisliyini yaxşılaşdırır.
Bununla bәrabәr sürücü vә
sәrnişinlәrdә xoşagәlmәyәn hiss yaratmadan hәrәkәt etmәyә imkan verir vә onların
tez yorulmasının vә daşınan yüklәrin zәdәlәnmәsinin qarşısını alır. Yaxşı hәrәkәt
sәlisliyi kuzovun 1 − 1,3 Hs tezliklә rәqsi hesab olunur.
Elastik quruluş bir vә ya bir-neçә elastik elementdәn ibarәtdir. Elastik
elementlәr metal vә ya qeyri-metal ola bilәr. Metal elastik elementlәr ressor, spiral
yay vә torsion (burulmaya işlәyәn mil) şәklindә hazırlanır.
Qeyri-metal elastik
elementlәr rezin, pnevmatik vә hidravlik elementlәrә bölünür. Onlar rezinin,
havanın vә mayenin elastikliyi hesabına asqının elastikliyini tәmin edirlәr.
Müasir avtomobillәrin asqılarında iki vә daha çox elastik elementi (metal vә
qeyri-metal) birlәşdirәn kombinә edilmiş elastik elementlәrdәn geniş istifadә edilir.
Sürәtli rәqslәrdәn oturacağın yumşaq örtüyü, mühәrrikin, ötürmәlәr
qutusunun vә s.-nin rezin dayaqları qoruyur. Asqının
elastik elementlәri, tәkәr vә
şinlәr kuzovu alçaq rәqslәrdәn qorumaq üçündür.
Dostları ilə paylaş: