Microsoft Word Az ekonomi After Corrections doc

98 

---

Az
ərbaycan İqtisadiyyatı 
Sərbəst bazar iqtisadiyyatına keçidin ilk illərində Azərbaycanda, bank sisteminin 
yaradılaması səbəbiylə, bankalar üzərində güclü bir nəzarət. Hüquqi boşluqlardan da 
faydlanan ticari banklar sürətlə artdı. Qurulan banklar əsasən spekülatif fəaliyyətlərdə 
cəmləşdilər. 
“Azərbaycan Respublikası Milli Bankı” haqqmdakə qanun 10 iyun 1996-cı ildə, 
qəbul edilmişdir. Əlaqədar qanun ilə bağlı 1997, 1998, 2001, 2002 və nəhayət 2004-cü 
illərdə bəzi dəyişikliklər və əlavələr edilmişdir. Nəhayət “Azərbaycan Respublikası 
Milli Bankı” haqqındakı qanun son hahyla 10 dekabr 2004-cü ildə ölkə başçısı İlham 
Əliyev tərəfindən təsdiq olunmuşdur. 
“Azərbaycan Respublikasında Banklar Hakkmda Qanun” son şəkli ilə 16 yanvar 
2004-cü ildə ölkə başçısı tərəfindən təsdiq olunmuşdur. 
1991-
ci ildən etibarən bütün banklarda əməliyyatlar beynəlxalq mühasibat 
standartlanna görə apanimağa başlandı. 
Azərbaycanda maliyyə bazarı vasitələri və bank xidmətləri inkişaf etməmişdir. 
Ancaq, xarici bank şöbələri ilə rəqabət edəbilmək məqsədiylə yerli sərmayəli banklar, 
xidmət müxtəlifliliyini və keyfiyyətini artırmağa çalışırlar. 
2001-
ci ilin əvvəlində 158 olan bank və bank xarici bütün kredit 
təşkilatlarının sayı 2002-ci ildə 116-ya düşmüştür. 2005-ci ilin əvvəli etibariylə isə 
114 lisenziyalı kredit təşkilatı fəaliyyət göstərir. 2009-cü ildə xalqdan vəsait 
toplamaqla 42, xarici valyuta vahidi ilə aparılan bank fəaliyyətlərini yerinə yetirmək 
üçün 43, qiymətli mədənlərlə fəaliyyət etmələrinə icazə verilən təşkilat sayı 2, 
təminatlar və zəmanət vermək üçün 41, plastik kartlarla fəaliyyət göstərmək üçün 30 
kredit təşkilatı lisenziyaya sahibdir. 
Azərbaycanda bank sayındakı artma trendi 1995-ci ilə qədər davam etmişdir. 
1996 ildən etibarən isə bank sayında azalma başlamışdır. 
Xüsusilə müstəqilliyin ilk illərində bankların quruluş sərmayəsinin aşağı 
tutulması səbəbiylə bankların sayında bir artma baş verdi. Daha sonra baş verən 
banker faciəsindən sonra Milli Bank quruluş sərmayəsi miqdarını mərhələli bir artış 
trendinə girərkən bankların sayında da pilləli bir azalma olmuşdur. 1 oktyabr 1997-ci 
ildə edilən yeni tənzimləmələrlə yeni açılan banklar üçün nizamnamə sərmayəsinin 
kafiliyi 1.250.000 dollara, fəaliyyət gören banklar üçün isə 800.000 dollara 
yüksəldildi. Bu tənzimləmədən sonra kiçik banklar fəaliyyətlərini dayandırmağa 
başladılar. 
01.01.2000 tarixində bank sistemini sağlamlaşdırma siyasəti istiqamətində 
bankların ən az sərmayələri 2 milyon dollara və yeni qurulacaq banklar üçün ise 5 
milyon dollara çıxardılmışdır. 2002-ci ilin iyulunda isə fəaliyyət göstərən banklar 
üçün quruluş sərmayəsi 2.5 milyon dollara yüksəldilmişdir^Quruluş sərmayələrini 2.5 
milyon dollara yüksəldə bilməmələri səbəbiylə bəzi ticari 
http://www.nba.az/az/statistics/monetarv mdicators/info2002.shtml
. (10.04.2003).