Az
ərbaycan İqtisadiyyatı
neftin hökumət tərəfindən hesablama bazası kimi istifadə etdiyi qiymət həddi
(səlahiyyətli dövlət qurumlannm təmsilçilərinin çıxışlarında büdcə hesablama- lannda
xam neftin hər bareli üçün 70 dollar götürüldüyü qeyd olunsa da, 2009- cu ilin büdcə
sənədlərində həmin göstərici 80 dollar göstərilib)
özünü doğruldarsa,
DNF-nin
gəlirləri 14567 mln. manat təşkil edəcək.
Bu halda, cari il üçün Fonddan proqnozlaşdırılan büdcə ayırmaları DNF-nin
gəlirlərinin cəmi 34%-ni təşkil edəcək. Yuxarıda qeyd olunduğu kimi, ən pis qiymət
ssenarisinin (məsələn, hər barel üçün 40 ABŞ dolları) olacağı halda DNF-nin
proqnozlaşdınlan gəlirlərinin 2 dəfədən çox azalması mümkünsüzdür.
Göründüyü kimi, hətta bu cür kəskin azalma şəraitində belə, DNF nəinki dövlət
büdcəsi
üzrə öhdəliklərini, habelə Fondun öz xərc öhdəliklərini də icra etmək
imkanında olacaq. Lakin bu halda DNF-nin ümumi gəlirlərinin 60%-ə qədəri dövlət
büdcəsinə transfert edilə bilər.
Nəticədə neftin qiymətinin enməsindən
itkilər dövlət bücəsində deyil, icmal
büdcədə hiss olunacaqdır. Büdcə xərclərindən
istifadə edilməsində qənaət
prinsipindən yararlanamq lazımdır. Böhranla bərabər neft qiymətinin aşağı düşməsi
büdcə gəlirlərinin formalaşmasında bir neçə problemlər meydana çıxarmaqdadır.
Buna nümunə olaraq 2010-cu ilin dövlət büdcəsinin həm gəlirlərində həm də
xərclərində ilk dəfə azalış olduğunu göstərə bilərik. (Milli Məclis 2010-cu il dövlət
büdcəsinin müzakirəsinə başlayıb. 2010-cu il dövlət büdcəsinin gəlirləri 10 milyard 15
milyon manat, xərcləri 11 milyard 264 milyon manat nəzərdə tutulub.)
Dostları ilə paylaş: