Microsoft Word ?Bdurr?Him mhm doc
Yüklə 0,67 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- REZ ЮME
- REFERAT
- T ədqiqatın obyekti.
- Dissertasiya i şinin strukturu
79
11. Son istehlakçıların məhsul almasının məqsədi şəxsi istehlak, ondan fayda götürməkdir və onların istehlak etdikləri məhsulların çeşidi, seçim imkanları geniş və müxtəlifdir. Bundan başqa onların məhsul alınmasına dair qərarlar qəbul edilməsini təmin edən heç bir rəsmi sənəd yoxdur, qərarların qəbul edilməsində çox az sayda şəxslər iştirak edir, əksər halda alıcı təkbaşına qərar qəbul edir və onun həyata keçirilməsinə az vaxt tələb olunur. Bütün bunlar bu və ya digər dərəcədə son istehlakçıların davranışına təsir edən amillərdə öz əksini tapır. 12. şgüzar bazar (biznes-bazar) özündə sonradan satılan, icarəyə verilən və ya istehlakçılara çatdırılan başqa əmtəə və xidmətlərin istehsalında istifadə edilən məhsul və xidmətləri əldə edən bütün təşkilatları əks etdirir. şgüzar bazarın əsas sahələrinə kənd, meşə və balıqçılıq təsərrüfatı, dağ-mədən sənayesi, inşaat, nəqliyyat və rabitə, kommunal təsərrüfat, bank, maliyyə və sığorta işi, xidmət sferası aid edilir. Ümumi halda, işgüzar bazarda təşkilati tədarükatın həcmi və onunla ə laqədar pul axınları istehlakçı bazarının müvafiq göstəricilərini üstələyir. şgüzar bazarlar alıcıların sayı və ölçüsündən tutmuş, onların coğrafi yerləşməsinə qədər bir sıra xüsusiyyətlərə görə tələb və alıcı davranışı üzrə istehlakçı bazarlarından fərqlənirlər . 13. Bu günün qlobal bazar şəraitində marketinq üzrə mütəxəssislər təkcə dil müxtəlifliyini deyil, həm də bu və ya digər mədəniyyətlər arasındakı oxşarlıq təsdiq- lənməyənə qədər davam edən müxtəlif adət, etiqad, tərcih (istək) və dəyərləri nəzərə almalıdırlar. Belə ki, bir çox mədəniyyətlər satıcı ilə alıcı arasındakı xoş münasibətləri, əmtəənin təklifinin qiymət və başqa aspektlərindən daha yüksək qiymətləndirirlər. Marketinq üzrə mütəxəssislərin başqa mədəniyyətlərdəki görüşmək və hörmətli rəftar formalarını bilməsi (və təcrübədə tətbiq etməsi), həmçinin mədəniyyətdəki müxtəlifliklərə əsaslanan mühakimələrindən uzaq olmaları da çox mühümdür. 14. stehlakçı məhsuldan və digər marketinq obyektlərindən istifadə sahəsində özünün və ətrafındakıların təcrübəsi nəzərə alınmaqla onlara münasibətini fomalaşdırır. stehlakçının məhsul markasına münasibəti özündə onun markaya
, yəni ona aid etdiyi xüsusiyyətləri və markanı qiymətləndirməsini, onu 80
müsbət və ya mənfi qiymətləndirməsini birləşdirir. stehlakçının markaya inamı və markanı qiymətləndirməsi, həmçinin qavrama qarşılıqlı əlaqəli şəkildə istehlakçının davranışına təsir edir. stehlakçının aldığı məhsul onun gözləntilərinə artıqlaması ilə və ya tam uyğun gəldikdə həmin istehlakçıda ticarət markasına sadiqlik və ya loyallıq yaranır və o, sonralar həmin kateqoriyaya daxil olan məhsul aldıqda ə vvəllər aldığı ticarət markasına üstünlük verir. Satınalmanın nəticəsi onu təmin etmədikdə isə istehlakçı başqa məhsulları sınaqdan keçirməyə başlayır və digər məhsul markasını almağa başlayır. 15. Məhsulların satın alınmasına dair qərarın qəbulu da çox nadir hallarda fərd tərəfindən təkbaşına qəbul edilir. Qərarlar çox vaxt özlərini tədarükat mərkəzi kimi təqdim edən ailə üzvləri tərəfindən qəbul edilir.Alıcının davranışının öyrənilməsi hər bir məhsul kateqoriyası və satınalma prosesinin hər bir mərhələsi üzrə ananın, atanın və uşaqların (alıcı, istifadəçi və ödəyici kimi) rolunun identifikasiyasını nəzərdə tutur. Bu, marketoloqlara məhsul, qiymət və kommunikasiya siyasətini real müştərilərə uyğunlaşdırmağa imkan verdiyindən onlar üçün xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Bundan başqa, cəmiyyətdə qadının rolu ciddi surətdə dəyişdiyindən ər-arvadın rolunun və təsirinin xarakteri də dəyişir. Müxtəlif məhsul kateqoriyaları üzrə rolların bölüşdürülməsi üzrə aparılmış tədqiqatların nəticəsinin müqayisəsi göstərir ki, ər və arvadın təsir dərəcəsi məhsulun növündən asılıdır.
81
Ə DƏB YYAT S YAHISI 1.
Məmmədov A.T. Marketinq. deal print, Bakı 2014. 2.
T. manov, E.Quliyev «Marketinqin əsasları», Bakı, 2001. 3.
Manafov Q.N.Sahibkarlıq: nəzəri və praktiki məsələləri. Bakı -1997 4.
F.Kotler, Q.Armstronq «Marketinq: ilk addım», Bakı, 2005 5.
Kotler F. Marketinq menecment, ekspress - kurs, 2-ci nəşr Bakı - 2008. 6.
Lamben J.J.. Strateji marketinq. ekspress – kurs, 2-ci nəşri Bakı 2008. 7.
Aleşina .V. Povedenie potrebiteley. Uçebnik, M. 2006 8.
lğin V. . Povedenie potrebiteley. M. 1998 9.
Povedenie potrebiteley: glektronnıy uçebn. www pattern-cr.ru 10.
M.Durmaz «Tüketici Davranışları», zmir, 1995. 11.
Y.Odabaşı «Tüketici Davranışları», Eskişehir, 1996. 12.
M.Karabulut «Tüketici Davranışı: Pazarlama yeniliklərinin kabülü ve yayılışı» 13.
14. www.knowthis.com 15. www.lookingfit.com 16. www.MAK.com (online marketinq curnalı) 17. www.era.az 18. www.microsoftturkey.com
82
REZЮME В данной диссертации рассматривалось потребительское поведение как объект маркетингового исследования, анализировались факторы влияющие на ее формирование, выявлены особенности маркетингового исследованияпотре- бительских поведений, проведено маркетинговое исследование влияния ин- дивидуальных и внешних детерминантов на поведениепотребителей. Необхо- димо определить каким образом личностные характеристики покупателя влияют на потребительское поведение при принятии решения о покупке. Поведениепотребителей на рынке предприятий имеет свои особенности. Решения о закупках на этом рынке зависят от конкретных ситуаций соверше- ния покупки. Факторы окружающей среды, а также внешние и индивидуаль- ные факторы оказывают на покупателя товаров промышленного назначения такое же влияние, как на покупателя потребительских товаров. Однако на предприятие – покупателей воздействуют также организационные факторы.
83
Summary This thesis examined consumer behavior as the object of marketing research, analyzed the factors influencing its formation, peculiarities of marketing research of consumer behavior, marketing research the influence of individual and external determinants of consumer behavior. It is necessary to determine how the personal characteristics of the customer affect consumer behavior in deciding whether to buy. Consumer behavior in the market, enterprises have their own characteristics. The decision on the procurement of this market depends on the specific situation of purchase. Environmental factors, as well as external and individual factors have on the buyer of manufactured goods the same effect as a buyer of consumer goods. However, the company-customer impact and organizational factors.
84
REFERAT Mövzunun aktuallığı. stehlakçıların öyrənilməsi tədqiqatın ən vajib məsələlərindən biridir. Çünki, istehlakçı kompaniyanın məhsulunu aldıqda ona xeyir vermiş olur. Müştərilərinin istəklərini, arzularını öyrənməklə müəssisələr sırf istehlakçının öyrənilməsində əsas vəzifə onların davranışına təsir edən faktorları müəyyənləşdirməkdir. Lakin bu kifayət deyil. Bazarda uğurlu rəqabət üçün öz növbəsində istehlakçıların istəklərində baş verən dəyişiklikləri öncədən görə bilmək çox önəmlidir. stehlakçıların nələrə üstünlük verməsini rəqiblərdən tez öyrənməklə vaxtında mövcud məhsulda dəyişiklik etmək, reklam strategiyası və bölüşdürmə kanalının fəaliyyətini optimallaşdırmaq, bir sözlə marketinq kompleksinin bütün komponentlərində dəyişiklik etmək mümkündür. Bunun üçün isə müəyyənləşdirmək lazımdır ki, kim, necə, harada, nəyi və niyə alır, alış zamanı qərarə qəbuluna müxtəlif mərhələlərdə təklif olunan məhsulun hansı kriteriyaları daha çox təsir edir. Satış və satışdan sonrakı dövrdə müxtəlif kateqoriyalı istehlakçıların davranışları haqqında informasiyanın əldə edilməsi onun düzgün interpretasiyası üçün çox faydalıdır. Ümumilikdə istənilən biznesin inkişafı rəqiblər üzərində üstünlük qazanma üsullarının axtarışına əsaslanır. Belə şərait isə təbii ki, istehlakçıların öyrənilməsini tələb edir. “ stehlakçı şahdır”-prinsipini bu gün bütün dünyada biznesmenlər qəbul edirlər. Bu baxımdan yanaşma özündə “şahın” istək və arzularının öyrənilməsini və buna müvafiq məhsul və ya xidmətlərin bazara təklif olunmasına birləşdirir. Kompaniyanın gəlirlərinin artma da məhz “şah”ı nə qədər məmnun edə bilmə bacarığından asılıdır. XXI əsr marketinqdə isə əsas yer istehlakçı davranışının öyrənilməsi ilə yanaşı onun dəyişdirilməsinə də dayanır. Artıq dünya nəhəngi kompaniyalar belə demək mümkündürsə, tələbi özləri yaradır və istehlakçı davranışını istədikləri məcraya yönəltməyə cəhd edirlər. Marketinq kommunukasiya vasitələri və psixoloqlar bu barədə firmaların köməyinə yetən “qızıl” vasitələrdəndir. Məcazi mənada desək, istehlakçılar kassa qabağında pul ödəməklə hansısa firmanın gələcəyinə “səs vermiş” olurlar. Onu da xatırlatmaq yerinə düşər ki, artıq dünyada belə bir hal müşahidə olunur ki, politoloqlar istehlakçı davranışı ilə 85
ə laqədar informasiyalardan məharətlə yararlanırlar. Bu özü marketinqin, eləcə də istehlakçı davranışının öyrənilməsinin nə qədər mühüm və aktual olduğunu göstərir. Tədqiqatın obyekti. Tədqiqatın obyektini istehlakçıların davranışı, əmtəə bazarlarında onların özlərini aparması xüsusiyyətləri, elmi-metodiki əsasları, mal alışı haqqında qərarların qəbulu prosesi, işküzar istehlakçılar bazarında istehlakçı davranışı, istehlakçı davranışının modelləşdirilməsi təşkil edir. Tədqiqatın predmeti.
Tədqiqatın predmetini istehlakçı davranışının marketinq tədqiqatları, tədqiqatların aparılması metodları və üsulları, istehlakçı davranışına təsir edən amillərin, fərdi və xarici mühit determinantlarının tədqiqi təşkil edir. Tədqiqatın informasiya bazası. Dissertasiya işinin yazılmasında xarici ölkə alimlərinin və marketoloqlarının əsərlərindən, azaərbaycan dilində mövcud olan tərcümə materiallarından və mövzuya aid digər materiallarından istifadə edilmişdir. Tədqiqatın əsaas məqsədi və vəzifələri. Tədqiqatın əsas məqsədi istehlakçı davranışının mahiyyətini, əsas xüsusiyyətlərini açıqlamaq, mal alışı haqqında qzrarların qəbulu prosesini araşdırmaq istehlakçı davranışlarının tədqiqi və modelləşdirilməsi məsələlərini şərh etməkdən ibarətdir. şdə qarşıya qoyulan məqsədə nail olmaq üçün aşağıdakı bir sıra vəzifələr müəyyənləşdirilmiş və yerinə yetirilmişdir: -marketinq konsepsiyasında istehlakçı davranışının yerinin və rolunun müəyyənləşdirilməsi; - istehlakçı davranışının formalaşmasına təsir edən amillərin təhlili; - istehlakçı davranışında fərdi fərqlərin və xüsusiyyətlərin, psixoloji proseslərin araşdırılması; - istehlakçı davranışına xarici mühit determinantların təsirinin qiymətləndirilməsi; 86
- istehlakçıların alış haqqında qərar qəbul etməsi prosesinin təhlili; - istehlakçı davranışının marketinq tədqiqi; - işküzar bazarların və biznes alıcıların davranışlarının tədqiqi; - istehlakçının alış haqqında qərar qəbulu modeli və onun təkmilləşdirilməsi;
ibarətdir: -marketinq konsepsiyasında istehlakçı davranışının yerinin və rolunun müəyyənəşdirilməsi zamanı ona sahələrarası elmin tədqiqat obyekti kimi baxılmışdır; - stehlakçı davranışına təsi redən amillər sistemli şəkildə təhlil edilmişdir; - müəssisələrin marketinq fəaliyyətində istehlakçı davranışının tədqiqinin həyata keçirilməsinin vacibliyi və zəruriliyi əsaslandırılmışdır; - istehlakçı davranışına xarici mühit determinantların təsirinin analitik qiymətləndirilməsi həyata keçirilmişdir. - son istehlakçı davranışından fərqli olaraq işküzar bazarların və biznes alıcıların davranışlarındakı fərqli cəhətlər və xüsusiyyətlər açıqlanmış, təhlil edilmişdir.
təsir edən amillər, istehlakçı davranışında mövcud olan fərdi fərqlər, xüsusiyyətlər, psixoloji proseslər, istehlakçı davranışları ilə marketinq strategiyalarının qarşılıqlı ə laqəsi, istehlakçıların alış haqqında qərar qəbul etməsi prosesi, biznes alıcıların davranışları, istehlakçı davranışının modelləşdirilməsi və s. məsələlər üzrə tədqiqatın nəticələrinə əsaslanaraq verilən təkliflər və tövsiyyələr dissertasiya işinin praktiki əhəmiyyətini göstərir. Həmin tövsiyyələrdən istifadə olunması istehlakçı davranışının marketinq konsepsiyasında yerini və rolunu, onun nəzəri və praktiki ə həmiyyətini yüksəltməyə imkan verə bilər. Dissertasiya işinin strukturu. Dissertasiya işi girişdən, 8 sualı birləşdirən 3 fəsildən, nəticə və təkliflərdən, ədəbiyyat siyahısından ibarət olmaqla 84 səhifə həcmində yazılmışdır. şdə 2 cədvəl, 13 şəkil verilmişdir. Yüklə 0,67 Mb. Dostları ilə paylaş:
|