Microsoft Word broca'nin beyn\335- carl sagan 05 02 2014. doc
Yüklə 307,73 Kb. Pdf görüntüsü
|
13
www.ozetkitap.com KALLIOPE VE KARA TAŞ ANT K ÇAĞLARIN yedi harikasından biri, anıtsal Eski Yunan mimarisinin eşsiz bir örneği olan Anadolu’daki antik Efes kentinde inşa edilen Artemis (Diana) Tapınağıydı. Kutsalların Kutsalı yani bu tapınaktaki kutsal nesnelerden en önemli sayılanı kocaman siyah bir kaya kütlesiydi. Gökten düşen ve muhtemelen metalik yapıdaki bu kaya, tanrılardan bir işaret, belki de Avcı Diana’nın sembolü olan hilal biçimli aydan fırlatılmış bir ok başıydı. Sadece birkaç yüz yıl sonra- hatta aynı zamanlarda çok sayıda insanın inanışına göre Arap Yarımadasına gökten başka bir büyük, siyah kaya parçası düştü. Taş, slamiyet öncesi dönemde, düştüğü yerde bulunan Kabe adlı Mekke tapınağına yerleştirildi ve bir çeşit tapınma objesine dönüştürüldü. Ardından MS 7. ve 8. yüzyıllarda Muhammed’in önderliğinde slamiyet’in şaşırtıcı başarısı geldi. Muhammed’in yaşamının şekillenmesinde, hayatının büyük bir bölümünü yakınında geçirdiği bu büyük siyah taşın varlığının rol oynadığı düşünülebilir. Taşın daha önceki kutsallık statüsü slamiyet’e taşınmıştır ve bugün Mekke’ye yapılan her kutsal hac ziyaretinin temel ilgi odağı- içine konulduğu Kabe ile birlikte- yine bu taştır. (Bütün dinler kendilerinden önce ortaya çıkmış mevcut gelenekleri benimsemişlerdir.
Gökten hala kayalar düşüyor, çiftçiler hala zaman zaman sabanlarını bunlara çarparak kırıyorlar; müzeler hala bunlar için para ödülü veriyor ve çok ender olarak da, bir evin saçağını sıyıran bir tanesi, hipnotize olmuşçasına televizyon izlemekte olan bir aileyi kıl payı geçip yere çakılabiliyor. Bu cisimlere göktaşı adını veriyoruz. Mars ile Jupiter’in yörüngeleri arasında düzensiz şekilli ve fırıl fırıl dönen binlerce küçük dünya var. Bunlara asteroit veya planetoit deniliyor. Asteoroitlere keşif sırasını gösteren numaralar verilir. Asteroitler çok küçük olduğu için çekim kuvvetleri düşüktür ve çarpışma parçacıkları uzaya sıçrayıp koptuğu asteroitten hafifçe farklı bir yörüngeye yerleşir. Bu çarpışmalar sonucunda zaman zaman kopan parçaların tesadüfen Dünya’nın yörüngesiyle çakışıp atmosfere düşebileceği ve atmosferde tamamen yanıp kül olmaktan kurtularak, olayı hayretle izleyen bir kabile üyesinin ayaklarının dibine düşebileceği hesaplanabilir. Dünya’ya düşmüş göktaşlarının sadece küçük bir yüzdesi karbonumsudur, ancak karbonumsu göktaşları yanmaya çok elverişlidir ve Dünya’daki tipik hava koşullarında hemen toz haline gelirler. Ayrıca muhtemelen Dünya atmosferine girdikleri anda da parçalanmaya daha yatkınlar. Elimizde belki asteroitlerden gelmemiş olan göktaşları da olabilir. Adı sanı duyulmamış bir müzede, yeni oluşmuş bir kuyrukluyıldızdan veya Merkür yüzeyinden veya Jupiter’in uydularından parçalar hiç umursanmaksızın tozlanmaya terk edilmiş olabilir. Ancak açıkça görülüyor ki göktaşlarının kökeniyle ilgili gerçek tablo yavaş yavaş gün yüzüne çıkıyor. Gökteki en yakın komşumuz Ay’a –Apollo serisi uzay araçlarıyla yapılan altı başarılı insanlı yolculuk dışında- onun yakınından geçen, çarparak iniş yapan, yumuşak iniş yapan, yörüngede kalan, yerde kendi kendine dolaşan ve örnek toplayan insansız uzay araçları gönderdik. Merkür’e bir yakından geçen; Venüs’e yörüngede kalan, atmosferde araştırma yapan ve iniş yapan araçlar; Jüpiter ile Satürn’e yakından geçen keşif araçları gönderdik: Mars’ın iki küçük uydusu Phobos ile Deimos yakından incelendi ve Jüpiter’in birkaç uydusuna ait hayal kırıklığı yaratan görüntüler elde edildi. Jupiter’deki amonyak bulutları ve muazzam fırtınalar; uydusu o’nun soğuk, tuz kaplı yüzeyi; Merkür’ün göz alabildiğine uzanan, kraterlerle delik deşik ıssız bölgeleri ve bulutların asit yağmurundan doluştuğu, fakat güneşin daimi bulut tabakasından yayılan ışığın, tepelik manzaranın her yerinde sıcaklığın 900 o F olması yüzünden devamlı yağan yağmurun yüzeye hiç değmediği, en yakınımızdaki komşu gezegen Venüs’ün vahşi doğasına ait ilk görüntülerini yakalamayı başardık. 14
www.ozetkitap.com Ve Mars... Eski çağlardan kalma nehir yatakları; kutuplardaki devasa buzullar; neredeyse 24.500 metre yüksekliğinde bir yanardağ; şiddetli rüzgar fırtınaları, hoş öğle üstü manzaraları; ve en büyük soruya cevap bulma konusunda ilk öncü girişimimizde bizi başarısızlığa uğratmasıyla öylesine derin bir muamma ve coşku kaynağı Mars! 16. ve 17. yüzyıllarda ngiltere, Fransa, spanya, Portekiz ve Hollanda ayrı ayrı geniş ölçekli global keşifler başlatarak birbirleriyle kıyasıya bir rekabete girişmişti. Ancak göründüğü kadarıyla bu keşif rekabetini doğuran o zamanki ekonomik ve dinsel sebepler bugün artık mevcut değil. Bu yüzden gezegenlerin araştırılmasındaki ülkesel rekabetin en azından yakın gelecekte barış ortamı içinde geçeceğini rahatça söyleyebiliriz. Son yıllarda bütün NASA bütçesi, federal bütçenin yüzde birinden çok daha aşağılarda yer aldı. Gezegensel bilim topluluğunun yeni misyonlar için yaptığı başvurular sürekli reddedildi. Bir senatörün bana açıkladığı gibi, Yıldız Savaşları ve Uzay Yolu’na rağmen halk, Kongreye gezegen araştırmalarını destekleyen yazılar göndermedi ve bilimcilerin etkin bir lobisi yok. Ve bütün bunlara rağmen ufukta müthiş bir halk ilgisiyle olağanüstü bilimsel fırsatı birleştirebilecek bir dizi misyon var. Güneş Yelkeni ve Kuyrukluyıldız Buluşması. Her bir kenarı yaklaşık 1,5 km uzunluğunda, en ince dayanıklı polyester filmden bile daha ince dört köşe bir yelkenle, gezegenler arası uçuşlar konvansiyonel roket motorlarının vereceği itiş gücüyle yapılacak olandan daha verimli bir şekilde gerçekleştirilebilir. Yelken Dünya yörüngesine insanlı bir uzay mekiği taşıyabilir. Mars yüzey gezginleri. Viking misyonundan önce Mars’a hiç bir dünya aracı başarıyla inememişti. Birkaç başarısız Sovyet girişimi olmuş, bu başarısızlıklardan birisi muhtemelen Mars yüzeyinin engebeli yapısından ötürü meydana gelmişti. Bu yüzden Viking 1 ve Viking 2, muazzam bir çaba sonucunda Mars’ta bulabileceğimiz en sıkıcı iki noktaya inmeyi başardı.
Titan, hem Satürn’ün hem de güneş sisteminin en büyük uydusudur. Mars(tan daha yoğun bir atmosfere sahip olmasıyla dikkati çeken Titan, muhtemelen organik moleküllerden oluşma kahverengimsi bir bulut tabakasıyla kaplıdır. nsansız bir Titan keşif aracı ve iniş, Satürn yörünge misyonunun bir parçası olabilir.
Sovyet Venera 9 ve 10 misyonları Venüs yüzeyinin ilk yakın plan çekimlerini gönderdi. Gezegen bilimcilerce öne sürülen bir Venüs yörüngesel görüntüleme radar, Venüs’ün bir kutuptan öteki kutba radar fotoğraflarını Dünya’dakinden çok daha küçük detaylarla elde edebilir ve bu fotoğraflar Mariner 9’un 1971- 1972’de Mars’ta çektikleriyle kıyaslanarak Venüs yüzeyini keşfetmede bir başlangıç oluşturabilir.
Güneş’e daha yakından göz atmak, onun Dünya’ya olan etkilerini anlamamıza yardımcı olabilir ve Einstein’ın Genel zafiyet Teorisi gibi kütle çekimiyle ilgili teorileri sınamak içi hayati fırsatlar sağlayabilir. Bir Güneş keşif misyonu iki sebepten ötürü zor:
Güneş’e oldukça yaklaşan bazı asteroitler var. Güneş keşif aracımız böyle bir asteroitin gölgesinde (ve aynı zamanda asteroitle ilgili gözlemler de yaparak) Güneş’e yaklaşabilir. Asteroitin Güneş’e en yakın olduğu noktada, ısıya dirençli sıvıyla doldurulmuş keşif aracımız asteroitin gölgesinden sıyrılır ve eriyip buharlaşıncaya kadar Güneş’in atmosferinin derinliklerine yol alır. nsanlı Misyonlar. Yaklaşık bir hesaba göre insanlı uzay yolculukları insansızlara oranla 50-100 kat daha masraflıdır. Üzerinde en çok konuşulan insanlı misyonlar, Dünya yörüngesindeki uzay istasyonları ve daimi bir Ay üssüdür. Bu birkaç on yıllık dönemin bir geçiş dönemi olacağı açıkça belli. Kendi kendimizi yok etmediğimiz sürece, insanlık bir daha asla tek bir dünyayla kısıtlı olmayacak. Neredeyse Yüklə 307,73 Kb. Dostları ilə paylaş:
|