Microsoft Word dissertasiya docx
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
128 müqavilə və razılaşmalar mövcuddur. Qanunvericilik norma və qaydalar zəncirinin və bəzən də hətta birinin mövcud olmaması iqtisadiyyatın bütün inkişaf prosesinə və xarici iqtisadi əlaqələrə mənfi təsir edə bilər. Azərbaycan geostrateji anlamda beynəlxalq əlaqələri reqlamentləşdirən onlarla yeni qanunlar, investisiya sferasında, valyuta tənzimləməsi, gömrük işi, ixrac vergisi, idxalın lisenziyalaşdırılması və digər sahələrdə isə daxili reformlar işləyib hazırlamış və qəbul etmişdir. Bağlanılan müqavilələrin, razılaşmaların və konvensiyaların sistemləşdirilməsi, ayrı-ayrı sferalarda boşluqların aşkarlanması, götürülən öhdəliklərin icrasının analizi, yenilərin bağlanması, beynəlxalq aləmdə və AB-də qüvvədə olan qayda və standartlar toplusunun istifadəsi və o cümlədən, yeni vahid normativ-hüquqi aktların işlənib hazırlanması və qəbulu zərurətini vurğulamaq lazımdır. Şə rqi Avropa, Baltikyanı və MDB ölkələrinə inteqrasiya prosesinin uğurlarının təsiri altında Azərbaycanın ÜTT, XTBS (Xidmətlərlə Ticarət üzrə Baş Saziş), AB və NATO kimi beynəlxalq təşkilatlara daxil olması istiqamətində işlər görülür. 116 Gələcək inkişaf istiqamətləri baxımından – XTBS tələblərinə müvafiq olaraq, işgüzar əlaqələr də daxil olmaqla mütərəqqi siyasi strategiya formaları aşağıdakılar olmalıdır: - nvestisiya siyasətinin təkmilləşdirilməsi; - Elmi-texniki əlaqələrin möhkəmləndirilməsi, o cümlədən, fundomental və tətbiqi araşdırmalar sferasında ə laqələrin inkişaf etdirilməsi və möhkəmləndirilməsi, ümumi elmi-tədqiqat və təcrübə-konstruktor işlərinin həyata keçirilməsi; - ÜTT, XTBS, AB və digər beynəlxalq strukturlara daxil olma və beynəlxalq maliyyə institutları ilə əlaqələrin möhkəmləndirilməsi; - Azərbaycan büdcəsinin gəlir hissəsinin artımı turizm hesabına təmin edilə bilər. Turizmin inkişafı önəmli prioritetlərdən olmalıdır; 116 Э. И. Эмир-Ильясова, «Регулирование внешнеэкономических связей Азербайджансой Республики в условиях интеграции в МЭ», монография, Баку, 2006 129 - Son məhsulların ixrac payının artırılması, xammalın (neft, metal və kənd təsərrüfatı xammalı) isə daha dərin emal edilməsi; - ABŞ, Yaponiya, Kanada, Almaniya, Fransa, taliya və Avstriya kimi ölkələrlə inteqrasiya əməkdaşlıqlarının inkişaf etdirilməsi; - Yaxın qonşu ölkələr olan Türkiyə, ran, MDB ölkələri, Şərqi Avropa və Baltikyanı ölkələrlə əlaqələrin möhkəmləndirilməsi; - Müəssisələr, elmi təşkilatlar, ali məktəblər, digər strukturlar və regionlar arasında birbaşa əlaqələrin qurulması üçün şərtlərin təmin edilməsi, bütövlükdə sistemin effektivliyinin yüksəldilməsinə istiqamətlənmiş transmilli korporasiyaların yaradılması, ortaq satış, təmir, reklam xidməti və digər fəaliyyət sahələrinin yaradılması. Bütövlükdə sinergetik effektləri sistem kimi istifadəyə imkan verən və eləcə də, ekoloji cəhətdən daha sabit iqtisadi sistemlərin yaradılmasını və onlayn rejimdə yaradıcı potensialın açıqlanması imkanlarını təmin edən təşkilati-idarəetmə, sosial- iqtisadi, siyasi-hüquqi xarakterdə tədbirləri birləşdirən layihə təklif edilir. Burada əsas diqqət regionlar da daxil olmaqla innovasiya-investisiya aktivliyinin yüksəldilməsinə yönəldilməlidir. Transformasiyanın yeni komponentlərinin nəzəri və təcrübi olaraq önəmli aspektləri üçbucaqda yer alır: iri həcmli kapital – regionlar – dövlət. Bunun üçün dövlət-özəl tərəfdaşlıq mexanizminin formalaşdırılması vacibdir. Sonuncu, daxili və xarici bazarlarda prioritet imkanların ə ldə edilməsi üçün məqbul “oyun qaydaları”nı yaratmaqla dövlətin nə dərəcədə vacib strateji layihələrin seçimini təmin edə bilməsindən birbaşa asılı olacaq. 117 Beynəlxalq arenada ciddi mövqe tutmaq və müasir şəraitdə ümumi əlavə dəyərlərin bölüşdürülməsində iştirak üçün aşağıdakılar tələb olunur: - Azərbaycan Respublikası regionlarının sosial-iqtisadi inkişaf proqramı ilə fundomental əsasda sosial-iqtisadi inkişaf strateji proqramının əlaqələndirilməsi; - Tikinti üçün nəzərdə tutulmuş ilkin layihələrin seçimində prinsip və kriteriyaların müəyyən edilməsi, bu prosesdə şəffaflığın təmin olunması, ümummilli ə həmiyyət daşıyan layihələrin reallaşdırılmasında dövlətin iştirakı; 117 Qafarov Ş. C., “Müasir iqtisadi sistem və qloballaşma”, Bakı, BDU nəşriyyatı, 2005 130 - qtisadiyyatın bütün sahələri üçün əmək resursları bazarının yaradılması, xüsusilə kənd təsərrüfatı üçün; - Dövlət tərəfindən fundomental və tətbiqi elmlərin prioritet sahələri üzrə investisiya artımını təmin edəcək məqsədli elmi-texniki siyasətin həyata keçirilməsi, elmin istehsalat ilə əlaqəsinin möhkəmləndirilməsi; - Prioritet sahələrdə elmi-tədqiqat işlərinə dövlət investisiyalarının artırılması, o cümlədən, rəqabətqabiliyyətli əmtəə istehsal edən müəssisələrin daxili təklifinin stimullaşdırılması hesabına büdcə vəsaitlərinın qaytarılmasını təmin etmə; - Büdcə vəsaitlərinin birbaşa və dolayı yolla elmi-tədqiqat işlərinə və ali məktəblərə yönləndirilməsi, o cümlədən, konkret elmi-tədqiqat və təcrübə- konstruktor işlərinin yerinə yetirilməsi üçün dövlət sifarişlərinin yerləşdirilməsi və qrantların verilməsi; elmi-tədqiqat və təcrübə-konstruktor işləri ilə məşğul olan müəssisələrə, iri həcmli layihələrə və elmi-tədqiqat və təcrübə-konstruktor işlərinə sərmayə yatıran investorlara vergi və digər imtiyazların verilməsi; - Transmilli korporasiyalar, transmilli banklar, maliyyə sənaye qrupları, kommresiya strukturları və digər sahibkar birlikləri tərəfindən qəbul edilmiş kooperativ elmi-texniki və ekoloji proqram və layihələrdə daha aktiv iştirak və o cümlədən, istehsalın özünün çevik strategiyası; - nnovasiya ilə məşğul olan biznes-inkubatorların, texnoparkların və digər obyektlərin açıq maliyyələşdirilməsi; - Yüksək texnoloji məhsul istehsalçılarının təkmilləşdirilməsi, istehsal və ixrac məsələlərində dəstəklənməsi üçün komplesk tədbirlərin görülməsi, büdcə vəsaitindən innovasiya layihələrinin reallaşdırılmasında iştirak edən vençur fondların və digər ixtisaslaşmış maliyyə institutlarının kapitalına sərmayə qoyulması; - Dövlət tərəfindən sənayenin yenidən qurulmasına istiqamətlənmiş məqsədyönlü sənaye siyasətinin aparılması (xüsusilə, neft maşınqayırması, kimya və neft-kimya sahələrində, milli iqtisadiyyatın nüvəsi sayılan yüngül və qida sanəyesi sahələrində); - Elm və istehsalın möhkəm əlaqələndirilməsi yoluyla yüksək ödənişli iş yerlərinin yaradılması. Elm və istehsalın vəhdəti, proqressiv xidmət növlərinin və Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|