Prıncıples of Hamîduddîn al-Farâhî’s Exegesıs of the Qur’an and Interpretatıon of Surah al-Fil
245
at-Taberî, Muhammed b. Jarîr, Jâmi ‘al-Beyân fî Tafsîr al-Qur’ân, Dâru’l-
Ma’rife, 2. Edition, Beyrut-Lübnan, 1392/1972, (1. Edition 1986).
Bagavî, Ebû Muhammad al-Hüseyin b. Mes’ûd, Ma’âlimü’t-Tanzîl, Dâru’l-
Kütübi’l-‘İlmiyye, 1. edition, Beyrut, 1415/1995. (Beyrut, 1987).
Bayram, Mikail, “Fil Olayı ve Fil Sûresi Hakkında Yeni bir Yorum”, 1. Kur’ân
Sempozyumu, Bilgi Vakfı, Ankara 1994.
Ebu’z-Zahra, Muhammad, Son Peygamber Hz. Muhammed. Translation:
Mehmet Keskin, 3. Edition, İstanbul, 1997.
es-Sicistânî, Ebû Dâvûd Süleyman b. Aş’as, Sünen-i Ebî Dâvûd, Dâru’s-Salâm
li’n-Neşr ve’t-Tavzîh, 3. edition, Riyad, 1421/2000.
ez-Zamahşeri, Mahmud b. Ömer, el-Keşşâf an Hakâikı’t-Tenzîl and Uyûni’l-
Akâvîl fî Vücûhi’t-Te’vîl, Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, Beyrut, nd.
Fayda, Mustafa, “Fil Vakası”, DİA, İstanbul 1996.
Heyet, Kur’ân yolu, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara 2007.
Islâhî, Amîn Ahsan, Tadabbur-i Qur’ân, Lahor-Pakistan, 1430/2009, IX.
İbn Hishâm, Abd al-Malik, es-Sîratü’n-Nabaviyye, Beyrut 1994.
İbn İshak, Muhammed b. Yesar, Sîretü İbn İshak, thk: Muhammad Hamidullah,
Konya 1981.
İbn Kathîr, İmâduddîn Ebu’l-Fidâ İsmail b. Ömer, Tafsîru’l-Kur’âni’l-Azîm, Dâr
Sâdır, 1. edition, Beyrut, 1999.
İbn Manzûr, Lisânu’l-Arab, Dâr-ı Sadr, Beyrut, nd.
İshtiyq Ali Zilli, “Hamîd al-Dîn al-Farâhî”, DİA, İstanbul 1997.
Kazancı, Ahmet Lütfi, “Abraha”, DİA, İstanbul, 1996.
Mesud, Halid, Tafsîr-i Qur’an kee Usul,Yeni Delhi, 2003.
Mir, Mustansir, Elephants, Birds of Prey and Heaps of Pebbles: Farâhî’s
İnterpretation of Sûrat al-Fîl, Journal of Qur’anic Studies, 1998.
Nadvî, Muhammad Rıza al-İslam, Nakdi Farâhî, Baharat Ofset, Delhi, 2010.
Nu’mânî, Mavlânâ Şiblî, Sîratü’n-Nabî, Dârü’l-Musannifîn, Azam Garh, 1983.
Nukuş, Lahor, Rasul no, volume. 11, İbn İshak; Sîretü İbn İshak (Preface).
Râğıb al-Isfahânî, Mufradât al-Fâzı’l-Qur’an, revision: Saffan Adnan Davûdi,
Damascus, 2002.
Râzî, Fahraddîn Ebû Abdillah Muhammed b. Ömer, et-Tafsîru’l-Kebîr, 32
volume, Mısır: el-Matbatü’l-Behiyyetü’l-Mısrıyye, 1353-1382/ 1934-1962.
Siyoharavi, Hıfzu’r-Rahmân, “Ashâbu’l-Fil”, Qısasu’l-Qur’ân, 3.edition,
Nadvatü’l-Musannifîn, Delhi, nd.
Ass. Prof. Hayrettin Öztürk
246
РЕЗЮМЕ
КОМЕНТАРИИ ХАМИДУДДИНА АЛЬ-ФАРАХИ К СУРЕ «АЛЬ-ФИЛЬ»
Эта статья содержит информацию о коментарии к суре Филь известного
мыслителя и исламского ученого из Индии Хамидуддина аль-Фарахи (ум.1930).
В этой работе были изложены основные принципы Фарахи к тафсиру и его
особый подход к коментарии суры «аль-Филь.» Здесь можно найти
информацию об основной теме этой суры, также приобрести ценные знания о
нападении Абрахи на Мекку, о избиении армми Слона камнями и об охотничих
птицах. В статье также изложены оригинальный подход и метод
коментирования Фарахи. Вместе с вышеуказанными вопросами здесь указан
критический подход к методу тафсира Фарахи. В итоге мы объяснили научную
цель статьи и ее полезные стороны для читателей.
ABSTRACT
This article reviews the comments of Hamîd al-Dîn al-Farâhî (1930), one of the
great thinkers and scholars of the Indian sub-continent, on the Qur’anic Chapter, The
Elephant.
This study establishes the tafsir (commentary) principles of al-Farâhî and his
different approach to interpretation of the Surah al-Fil and explains the people to
whom this chapter addresses and its main message. It also narrates Abraha’s attack
and the companions of Elephant being stoned and evaluates al-Farâhî’s original views
and interpretation under the title of ‘Birds of Prey’. This article also attempts to
criticise al-Farâhî’s viewpoint and approach to chapter al-Fil and gives a brief
summary of historic Elephant incident. In the concluding section, the aim of the study
and what the readers gain are clearly explained.
İslam hüququnda mehr
247
İSLAM HÜQUQUNDA MEHR
Tahir Akqubayev
Bakı İslam Universitetinin məzunu
takqubayev@gmail.com
Açar sözlər: İslam hüququ, ailə, qadın, mehr
Keywords: Islamic Law, family, woman, mahr
Ключевые слова: Исламское право, семья, женщина, мeхр
Mehr nikahdan sonra kişinin öhdəsinə düşən sosial təminatdır. Qədimdən bəri
kişi və qadın arasında vəzifə bölgüsü olmuşdur. Kişi daha çox evin dolanışığını təmin
elədiyi halda, qadın ev işləri görmüş və uşaqları tərbiyə etmişdir. Ailənin maddi
təminatı daha çox kişinin üzərinə düşmüşdür. Bu ağır məsuliyyəti üzərinə
götürdüyünə, ailənin güzəranını təmin etdiyinə görə, Quranda kişilər haqqında
“qavvam” (himayəçi, hami) sözü işlədilmişdir.
1
Mehrin tarixi demək olar ki, bəşəriyyətin tarixi qədər qədimdir. Bir çox xalqlarda
mehrə bənzər adət və ənənələr mövcuddur. İslamdan əvvəlki ərəb cəmiyyətində də
mehr var idi. Ancaq onlara qadını ticarət malı, mehri də onun əvəzində verilən
qiymətli əşya kimi görürdülər. İslam meydana gələndən sonra mehr qadının lehinə
dəyişdi və yeni qaydaya salındı. Bu da mehrin sadəcə hüquqi yox, ictimai yönlərinin
də olduğunu göstərir. İslam hüququnda mehrin əhəmiyyəti nə qədərdir? Bugünkü adət
və qanunlarla əlaqəsi varmı? Mehrin hikmətləri nələrdir?
Mehr nədir?
Ərin evlənərkən həyat yoldaşına verdiyi və ya vəd elədiyi pul, yaxud başqa mala
mehr deyilir.
2
İslam hüququ kitablarında mehr kəlməsi əvəzinə “saduq”, “saduqa”,
“nihlə”, “fərizə”, “əcr”, “uqr”, və “hibə” kimi terminlərdən istifadə olunmuşdur.
3
Quranda mehr mənasında “ücfir”, “fərizə” və “saduqə” “(saduqət)” kəlmələri
işlədilmişdir.
4
İstər hədislərdə, istərsə İslam hüququnda mehr kəlməsi daha çox
işlənmiş və sabitləşmişdir.
1
“Nisa” surəsi, 4/34.
2
Heyət. Dini terminlər lüğəti. İpəkyolu nəşriyyatı. Bakı: 2010. s. 238.
3
Köse, Saffet. İslam hukuku el kitabı, Grafiker yayınları. Ankara: 2012. s. 476.
4
Aydın, Mehmet Akif. DİA. Mehr maddəsi. XXVIII. s. 389.
Dostları ilə paylaş: |