KONU : BAŞ BANYOSU UYGULAMA PROTOKOLÜ
AMAÇ : Baş ve saçların hijyenik bakımını sağlamak
A – TEMEL İLKELER
1- Bu protokol; saçlı derinin ve saçın tanılanması ile baş banyosu uygulama yöntemlerini
kapsar.
2- Günlük yaşam aktivitesini karşılama güçlüğü olan hastaya baş banyosu verilir.
3- Hastanın bağımlılık derecesine göre bakıma katılımı sağlanır.
4- Hastanın mahremiyetine önem verilir.
5- İşlem öncesi ve sonrası eller “ El Yıkama Protokolüne “ göre yıkanır.
6- Çok dolaşmış saçlar yazılı izin alınmadan kesilmez.
B – TANILAMA
1 - Uygulandığı Durumlar:
- Bilinç kaybı,
- Extremitelerin hareket güçlüğü veya imkansızlığı,
- Uzun süreli yatak istirahati,
- Baş-boyun hareket kısıtlılığı olduğu durumlarda baş banyosu planlanır.
2 - Saçlı deri;
- Büller,
- Kepek durumu,
- Konak durumu,
- Bit, sirke,
- Lezyonlar,
- Kelleşme bakımından tanılanır.
3 - Saçın kalitesi;
- Kuru,
- Yağlı,
- Kepek,
- Kırık,
- Saç dökülmesi bakımından tanılanır.
C – UYGULAMA
a) Malzemeler
- Paravan,
- İki çaydanlıkta su (biri 40 °C, diğeri 44 °C),
- Şampuan,
- Gözü kapatmak için uzun gaz bezi,
- Kulağı kapatmak için pamuk tampon,
- Sabunluk içinde sabun,
- Kova, kovayı yükseltmek için tabure,
- Tarak,
- Üçgen boyun bağı (hastanın pijamasının ıslanmaması için),
- Baş yıkama muşambası (1 m2) veya yıkama küveti,
- Tedavi muşambası,
- Gazete kağıdı,
- Yastık için plastik örtü.
b) İşlem Öncesi Hazırlık
1 – Ellerinizi protokole uygun yıkayın,
2 – Eldiven giyin,
3 – Oda ısısını 21-22 °C de tutun,
4 – Suyun ısısını 40 °C - 44 °C olarak ayarlayın,
5 – Malzemelerle hasta odasına gidin.
c) İşlem
1 – Malzemeleri tepsi ile birlikte hasta etejerine yerleştirin,
2 – Paravan ve perdeyi çekin,
3 – Hastaya yapacağınız işlem ve nedeni hakkında açıklama yapın,
4 – Soruları varsa yanıtlayın.
YÖNTEM I
1 – Hastaya uygun pozisyon verin (yatağı yükseltin çift yastık varsa birini
ünite iskemlesine kaldırın),
2 – Hastayı ayakları uzak tarafta, başı yakın tarafta olmak üzere çapraz
yatırın,
3 – Yastık yüzünün üstüne plastik örtüyü geçirin, hastanın havlusunu
örtün, kolay yetişilecek şekilde uzağa yerleştirin,
4 – Uç kenarından gazete ile rulo yapılıp,rulo haline getirilen muşambayı
yatağa koyun. Muşambayı hastanın boynunun altına yerleştirin,
5 – Boynuna üçgen sargı ve kulaklara pamuk tampon gözlerine şampuan
kaçmaması için gaz bezi koyun,
6 – Tabure üzerindeki kovanın içine muşambanın serbest kalan uçlarını
yerleştirin,
7 – Saçları önce düzelmesi için fırçalayın,sonra saçların her tarafını,kulak
arkasını, enseyi ıslatın ve şampuan dökerek şampuanlayın iyice köpürtün,
friksiyon yapın, saç diplerini ovun,durulayın. Saçlar temizleninceye kadar
aynı işleme devam edin,
8 – Boyun bağını, pamuk tamponları, gaz bezini alın,
9 – Saçları yolmadan uçlarından başlayarak tepeden aşağıya doğru tarayın,
10- Yatağı yapın,malzemeleri toplayın,
YÖNTEM II
- Hastanın karyolasını lavaboya yaklaştırın,
- Çaydanlık veya fıskıye kullanarak yıkama işlemini yapın.
YÖNTEM III
- Hastanın hareket etmesinin sakıncalı olduğu durumlarda,saçları kuru şampuan
ile temizleyin.
- Şampuanı saçlara tampone edin,tarakla saçları açın ve kirleri havlunun üstüne
dökün.
d) İşlem sonrası;
- Kovayı boşaltın,yıkayın kurulayın ve yerine kaldırın,
- Muşambayı bir masa üzerine yayın sabunlu ve duru su ile yıkayın, silin, iyice
kurutun ve hafifçe pudralayarak kaldırın,
- Boynuna sarılan boyun bağını yıkayın,
- Çaydanlık ve sabun tabağını yıkayın,
- İskemleyi kurulayın ve kaldırın,
- Tarağı temizleyin yıkayın,
- İşlemi kaydedin.
KONU: BAŞ BOYUN YANIĞI OLAN HASTANIN YARA BAKIM PROTOKOLÜ
AMAÇ:Göz kapağı ,burun ,ağız ve kulakta oluşabilecek işlevsel ve şekilsel bozuklukları en
aza indirerek fonksiyonel devamlılığını sağlamak.
A-TEMEL İLKELER:
1-Bu protokol, yanık derecesine göre yara bakımı tanılama ve egzersiz uygulatmayı
kapsar.
2-Yara bakımı en az üç kişilik ekip tarafından uygulanır (Hemşire,hekim ,yardımcı
personel).
3-Yara bakımında cerrahi-aseptik teknik kullanılır.
4-İşlemden ½ saat önce analjezik uygulanır,yada hasta genel anestezi için hazırlanır.
5-Yara bakımı yanık pansuman odasında yapılır.
6-Yanık derecesine göre uygun yara bakım protokolü uygulanır.
7-Yara bakımında iki dokunun birbiri ile teması engellenir.
8-Protokolüne uygun göz bakımı verilir.
9-Protokolüne uygun ağız bakımı verilir.
10-Yatış pozisyonu; semi-fawler pozisyonudur.
11-Bakımın etkinliği ve enfeksiyonu önlemek için saç ve/veya sakal tıraşı yapılır.
12-Aynı bölgede 2.ve3.derece yanık varsa ; Gümüş sülfadiazin ve tülle- gress (betadinli)
aynı anda uygulanmaz.
13-Göze gümüş sülfadiazin bulaşması engellenir.
14-Trakeostomi varsa bakımı yapılır.
15-Hasta yara bakımı hakkında bilgilendirilir.
B-TANILAMA:
1-
Yanık Derecesi :
*2.derece ve 3.derece yanık yara bakım protokolüne uygun tanılama yapılır.
2-
Fonksiyon:
*Göz kapakları : Şiş ,kapalı---------------- Ödem (+)
*Burun kanatları : Şiş ,açık---------------- Ödem (+)
*Dudaklar : Şiş ,hareket kısıtlı------ Ödem (+)
*Kulaklar : Şiş------------------------- Ödem (+)
*Boyun : Pozisyon açısından gözlem
3-Solunum:
*Larenks ödemi (+ ) / (-) : Balgam,sekresyon-------Aspirasyon
Entübasyon / Trakeostomi
4-Ağrı:
*Hafif : (+)--------3.Derece yanık
*Şiddetli : (+)-------2. Derece yanık
C-UYGULAMA:
a) Malzemeler:
*Banyo küveti :Her hastadan sonra dezenfekte edin.
*Acil arabası :Acil kullanıma hazır bulundurun.
*Defibrilatör
*Ventilatör
*Monitör
*Pansuman arabası
*Aspiratör
*Oksijen
*Steril çarşaf / kompres