KONU : AYAK BAKIMI PROTOKOLÜ
AMAÇ : Ayakların temizliğini sağlamak
TEMEL İLKELER:
1 – Hasta bireyin bağımlılık derecesine göre bakıma katılım sağlanır.
2 – Hastanın mahremiyetine önem verilir.
3 – İşlem öncesi ve sonrası eller “El Yıkama Protoküne” göre yıkanır.
4 – İşlem temiz alandan kirli alana doğru yapılır.
5 – Hemşire,işlem sırasında hastanın ve kendinin vücut mekaniğine dikkat eder.
B – TANILAMA
1 – Uygulandığı Durumlar:
- - Yatağa tam bağımlı hastalar
- - Uzun süreli yatak istirahatinde olan hastalar
- - Diyabetli hastalar
- - Periferik venöz dolaşım bozukluğu olan hastalar
- - Çocuk ve yaşlılar
- - Psikiyatrik bozukluğu olan hastalar
2 – Ayak cildi :- Isı değişikliği
- Renk değişikliği
- - Sertlik
- - Kızarıklık
- - Nem,hassasiyet
- - Nasır
- - Çatlak
- - Yara
- - Ödem
Tırnaklar;- Sertlik
- - Kalınlaşma
- - Renk değişikliği
- - Batma
- - Kırılma yönünden tanılanır.
C – UYGULAMA
a) a) Malzemeler
- - Paravan,
- - Büyük bir tepsi,
- - Sabun, sabunlama bezi
- - Havlu,
- - Tedavi muşambası-bezi,
- - % 10 povidon iyod,
- - Fırça, Tırnak makası, Aplikatör,
- - Gaz bezi üzerinde vazelin veya lanolin pomad,
- - Kese kağıdı,
- - Küvet içinde sıcak su (39 C-40 C)
b) İşleme hazırlık
1 – Ellerinizi protokolüne uygun yıkayın,
2 – Eldiven giyin,
3 – Ayaktaki ter kokusunu gidermek amacıyla % 5’lik asit borik , %5’lik NaHCO3 veya
alkol içinde 15-20 dk. Bekletin,
4 – Tedavi amacıyla yapıyorsanız suyun ısısını 41 C- 43 C de tutun,
5 – Topukta ve diğer kısımlarda sertleşme varsa 1 saat önceden vazelin
sürün, havluya sarın, 1 saat bekledikten sonra banyo uygulayın
6 – Malzemeleri hastanın yanına getirin
c) İşlem;
1 – Hastaya yapılacak işlem hakkında bilgi verin
2 – Perde veya paravan çekin
3 – Karyolanın ayak ucunu bozun.(üst yatak takımları) pikeyi kaldırın, nevresimi rulo
halinde hastanın diz kapağına kadar katlayarak açın.
4 – Hastanın gizlilik hissine saygılı olmak için nevresimi yanlardan bacaklarının altına
doğru sıkıştırın.
5 – Hastanın ayaklarının altına altta muşamba,üstte havlu gelecek şekilde yerleştirin,
bunların üstüne de küvet koyun
6 – Bir el ile patella altından diğer el ile ayak topuğunun altından tutarak, hastanın
ayağını alıştıra alıştıra suya sokun.
7 – Küvet büyük ise iki ayağı birden,küçükse önce uzak ayak,sonra yakın ayağı
küvete yerleştirin.
8 – Sabunlama bezini sabunlayın, ele kese yapın ve diz kapağından aşağıya doğru
hastayı incitmeden silin
9 – Bacak silindikten sonra ayağın üstünü, yanlarını, altını, topuk kısmını, parmak
aralarını silin.
10- Tırnaklarını kesin. Yanlışlıkla deri kesilirse %10 povidon iyodla atuşman yapın
11 – Küveti uzaklaştırın,ayakları topuktan tutun, havluya yerleştirin ve örtün
12 – Parmak aralarını iyice kurulayın, pamuk tampon yerleştirin
d) İşlem sonrası;
1 – Malzemeleri toplayın,hastayı rahatlatın
2 – Küveti vimleyin,ovun,durulayın,kurulayın. Makası silin yerine kaldırın
3 – İşlemi kaydedin.
KONU: BASI YARASI BAKIM PROTOKOLÜ
AMAÇ: Doku bütünlüğü bozulmuş bölgenin iyileşmesini sağlamak.
A- TEMEL İLKELER
1- Bu protokol; bası yarası bölgelerinin tanılanmasını, bası yarası bakımınıve
takibini kapsar.
2- Yaranın bakım ve tedavisi hekim ve hemşirenin sorumluluğundadır.
3- Bakım uygulamalarında hasta bireyin mahremiyeti korunur.
4- Bası yaralarında simit kullanılmaz.
5- Pozisyon değiştirme aralığı 2 saatten uzun olmamalıdır.
6- Pozisyon verirken ara çarşaf kullanılır.
7- Yara bölgesi her türlü basınç ve travmalardan korunur.
8- Yara yalnızca serum fizyolojik ile yıkanmalıdır.
9- Yara pansumanlarında asepsi- antisepsi kurallarına uyulur.
10- Bası yarası iyileştikten sonra ve diğer riskli bölgelere;”Bası Yarası Önleme
Protokolü” uygulanır.
B- TANILAMA
1- Bası yarası oluşumunda risk faktörleri:
a- Diabetik nöropati
b- Parapleji
c- Tetrapleji
d- Hemipleji
e- Multiply skleroz
f- Obesite
g- Yaşlılık
h- Uzun süreli şok
i- Kalça ameliyatı
j- Sepsis
k- Yetersiz beslenme
2- Bası yarası bölgeleri:
a- İliac spines
b- Patella
c- Trochanter
d- Humerus
e- Fibula başı
f- Skapula
g- Sacrum
h- Calcancei
I - Baş (Oksipital)
İ - Lateral maleolus
J- Meme
k- Vertebra
l- Iscium