34
kimi 1908-1909-cu ill rd Bakıda çap olunmu dur (redaktoru –
R.Oqadjanyan). “Orer”-in davamı olub.
“Nor Xosk” (“Yeni söz”) – S. aumyanın na irliyi il (80
s hif d ) h ft lik d bi, ictimai, siyasi jurnal 1911-1912-ci ill rd
Bakıda (ümumilikd , 6 sayı) çap olunmu dur (redaktorları –
A.Vartanyants, Q Piçikyan).
“Orer” (“Günl r”) – 1907-1908-ci ill rd Bakıda günd lik
buraxılan ictimai-siyasi v
d bi q zet olub (na ir redaktorları
S.Axumyan, S.Kasyan; redaktorları is S. aumyan,
S.Spandaryan).
“Paykar” (“Mübariz ”) – h ft lik
d bi, ictimai-siyasi v
iqtisadi orqan kimi 1914-1917-ci ill rd
u ada çap olunmu dur.
“Patanekan qradaran” (“G ncl r kitabxanası”) – 1908-ci
ild (ayda 2 d f ) Bakı Erm ni Assosiasiyası t r find n
buraxılmı dır. Ümumilikd , 12 sayı çapdan çıxmı dır (redaktoru –
K.Xatisyan.
“Proletariati tertikerints” (“Proletariatın yarpaqlarından”)
– Bakıda 1903-cü ild , 8 s hif d buraxılmı dır. C mi 1 sayı olub.
“Sotsıalist” – Erm ni sosial-demokratik t kilatının orqanı
kimi 1904-cü ild Bakıda, 2 h ft d n bir, 16 s hif d
buraxılmı dır. Ümumilikd 6 sayı çıxıb (na iri – Marmin).
“Sosial-demokrat” – 1905-ci ild Bakıda, ayda bir d f , 64
s hif d buraxılan jurnal olub. 2 sayı i ıq üzü görmü dür
(redaktoru – Ervad Palyan).
“Sosial-demokrat” –
- nin Bakı orqanı kimi 1917-
ci ild Bakıda, 2 s hif d çap olunmu dur. Ümumilikd , 141 sayı
buraxılıb (redaktoru S. aumyan).
“Tatron ev eraj tutyun” (“Teatr v musiqi”) – teatr,
musiqi,
d bi illyustrativl dirilmi jurnal kimi 1910-1917-ci
ill rd , 16 s hif d , 40 sayı n r edilmi dir (redaktoru – Anton
Milyan).
“Teqekatu” (“Stolüstü kitab”) – çi,
sg r v motros
deputatların M rk zi icraedici Komit
urasının günd lik q zeti
kimi 1918-ci ild Bakıda, erm ni v Az rbaycan dill rind
35
buraxılıb. Ümumilikd , 8 sayı çıxıb (redaktoru – Ovsep
Karaxanyan).
“Trutsik” (“V r q ”) – Da naksütun t kilatının orqanı
olub, 1906-cı ild Bakıda, 4 s hif h cmind buraxılmı dır
(redaktorun kimliyi göst rilm yib).
“Uqi” (“Yol”) – Erm ni sosial-demokratik t kilatının ayda
bir d f , 1909-cu ild Bakıda buraxılan jurnalı olub (redaktoru –
D.Ananun).
“Faylak” (“
”) – ictimai-siyasi v sosial-demokratik
q zet olub. H ft d bir d f , 1915-1917-ci ill rd
u ada buraxılıb
(na iri – L.Vardapetyan, redaktoru – X.Samvelyan).
“Faros” (“Mayak”) – h ft d 2 d f buraxılan b dii- d bi
illustrativl dirilmi jurnal kimi 1910-cu ild Bakıda buraxılıb.
C mi, 16 s hif lik bir sayı i ıq üzü görüb (redaktoru – Vaqara ak
Tumanyan).
“Tsitsiyan” (“Göyqur a ı”) – ayda bir d f buraxılan b dii-
d bi v t nqidi jurnal kimi 32 s hif d , 1916-cı ild
u ada n r
edilmi dir (redaktoru – O.Petrosyan).
“Tsil” (“Cüc rti”) – b dii- d bi illik n r kimi, 16 s hif d
1916-cı ild Bakıda çap olunmu dur.
“ aviq” (“Cı ır”) – 65 s hif lik, d bi, ictimai xalq jurnalı
kimi 1914-cü ild Bakıda buraxılmı dır. (redaktoru – Smbat
Yuzba ).
“ epor” (“Boru”) – d bi, ictimai, iqtisadi v siyasi günd lik
q zet kimi 1918-ci ild Bakıda, 16 s hif h cmind çap
olunmu dur. Ümumilikd , 15 sayı i ıq üzü görüb.
“ epor” (“Boru”) – sosial-demokratiyanın siyasi günd lik
q zeti kimi 1918-ci ild Bakıda buraxılmı dır. “Mer orer”in
davamı olmu dur (redaktoru – E.Palyan).
Nazim Axundov “Az rbaycan dövri m tbuatı” kitabında,
h mçinin, gürcü, polyak v alman dilind n r olunan m tbuat
orqanlarının da adını ç kir:
“Brdzola” (“Mübariz ”) – 1901-1902-ci ill rd Bakıda
gürcü dilind illeqal buraxılmı dır. “Nina” tipoqrafiyasında gizli
kild 4 nömr si çıxıb (redaktoru – Lado Ketsxoveli).
36
“Tskaro” (“Bulaq”) – 1913-cü ild , h ft d bir d f gürcü
dilind Bakıda buraxılan jurnal olub. 1913-cü ilin martında redak-
tor d yi ib v bu v zif ni Filipp Maxaradze icra edib. Bu zaman-
dan sonra jurnalın adı d yi diril r k “Cveni tskaro” qoyulub.
“Cveni tskaro” (“Bizim bulaq”) – vv l r men evikl rin,
sonra is marksizm-leninizm ideyalarının t bli atını h yata keçi-
rib. 1960-cı ill rd b rpa olunaraq Tiflisd , 63-72 s hif h cmind
çap edilmi dir.
“Faris” – Polyak dilind ayda bir d f buraxılan d bi-elmi
n r olub. 1907-1908-ci ill rd Bakıda buraxılıb (redaktoru –
Voyvovic).
“Kavkazer voxenblat” (“Qafqaz h ft liyi”) – 1910-cu ild
alman dilind buraxılmı dır.
T dqiqatçı alim Kövs r Tarverdiyevanın "Az rbaycan m d -
niyy ti erm ni dövri m tbuatında" (1985-ci il) adlı monoqrafiya-
sında erm nic i ıq üzü gör n 105 adda dövri m tbuat ara dırılmı ,
d bi laq l rin m zmun v yeritdiyi ideya istiqam tl ri ümumi-
l dirilmi dir. "Ardzaqank" ( ks-s da), "Alik" (Dal a), "A xada-
vor" (Z hm tke ), "Banvori dzayn" (F hl s si), "Bdak" (Axın,
çay qolu), "Baykar" (Mübariz ), "Hor dar" (Yeni sr), "Nor xosk"
(Yeni söz), "Daraz" (D b, biçin), "Didak" (Durbin), "Mı ak"
( kinçi), "Yerqri dzayn" (Ölk nin s si), " ovi "(Cı ır), "Orer"
(Günl r), "Lraber" (X b rl r), "Jamanaq", "Qa apar" ( deya),
"Tatron" (Teatr), "Tatron yev yeraj dutyun" (Teatr v musiqi),
"Murc" (Ç kic) v sair q zetl rin s hif l rind ged n dövrün icti-
mai-siyasi prosesl rin n z r salınır. Bu dövri m tbuat orqanla-
rından 88-i Tiflisd , 6-sı Bakıda, 5-i Yerevanda, 3-ü h m Tiflisd ,
h m
u ada, 2-si Naxçıvanda, 1-i is G nc d d rc olunmu dur.
(10)
Filologiya elml ri üzr f ls f doktoru Ziy ddin M h rr -
mov “XIX srin ikinci yarısında Tiflisd n r olunan dövri
m tbuatın r van m d ni, ictimai-siyasi v
d bi mühitin t siri”
m qal sind yazır ki, K.Tarverdiyeva Tiflis, Moskva, Bakı v
r van
h rl rind yerl
n dövl t arxivl rind uzun müdd t ciddi
axtarı lar aparmı , müxt lif istiqam tli erm ni jurnallarını v
Dostları ilə paylaş: |