İNSAN ALVERİNƏ QARŞI MÜBARİZƏ - DƏRS VƏSAİTİ
136
ünsürlər əməlin insan alveri kimi tövsif olunmasına kifayət etmir.
Buna görə də, burada ya müttəhim İnsan Alverinə dair Protokolda nəzərdə tutulan vasitələrdən
istifadə etməmişdir, ya da məhkəmə bu vasitələri müzakirə etməmişdir (belə ki, Azərbaycanda
insan alveri cinayətinin müəyyən
edilməsində bu, gərəkli deyil).
AZE010 İş №. 101-683-2014 Azərbaycan
Hökmün tarixi: 2014-07-31 – Məhkum olunma tarixi: 2014-07-31
Müttəhim üç qurbana Dubayda, Birləşmiş Ərəb Əmirliklərində mehmanxana inzibatçısı kimi
qanuni işə götürüləcəklərini vəd edərək onları aldatmışdır, həqiqətdə isə onun niyyəti bu şəxsləri
hədəf seçilən ölkədə fahişəlik məqsədilə cinsi istismar etməkdən ibarət olmuşdur. İqtisadi çətinliyə
görə qurbanların müdafiəsiz vəziyyətdə olmasından sui-istifadə etməklə və saxta vədlər verməklə,
müttəhim onların razılğını almağa və onlarda əməkdaşlıq üçün ilkin marağın oyanmasına nail
olmuşdur. Dubaya gəldikdən sonra qurbanlar onların pasportlarını və yol sənədlərini onların
əlindən alan müttəhimin əlbir olduğu şəxslər tərəfindən qarşılanmış və saxlanılmışlar. Müttəhimin
əlbir olduğu şəxslər onların pullarını əllərindən almışlar və sözə baxmayacaq halda hədələyərək
onları çox vaxt nəzarət altında saxlamışlar. Bu üç qurbanın hamısı həmin şəxslər tərəfindən
istismar niyyətilə, fahişəlik etməyə məcbur edilmişlər.
Üç qurban pasportlarını almağa və onların növbəti iki gün ərzində qaldıqları mehmanxanaya
qaçmağa müvəffəq olmuşdur. Onların etibar etdikləri tanışları onlara bilet almaqda kömək etmiş
və onların Bakıya qayıdışını təşkil etmişdir. O, həmçinin onlara Bakıya qayıtdıqdan sonra hüquq-
mühafizə orqanları ilə əlaqə saxlamağı tövsiyə etmişdir.
Bakı Ağır Cinayətlər Məhkəməsi şahidlərin və qurbanların ifadələrindən toplanmış dəlillər əsasında
müttəhimi dörd il müddətinə həbs cəzasına məhkum etmişdir. Müttəhimin iqtisadi vəziyyətinin
çətin olmasını nəzərə alaraq, onun cəzası 5 ildən 4 ilə endirilmiş, habelə hər hansı çəkişmə
xərclərini ödəmə və hər hansı bir formada xüsusi müsadirə tətbiq olunmamışdır.
Bakı Ağır Cinayətlər Məhkəməsinin qərarı .1(101)-683/14, 31 iyul 2014-cü il.
Bu qərar Cinayət Məcəlləsinə düzəlişlər edilməmişdən əvvəl verilmişdir, buna görə də ya
müttəhim İnsan Alverinə dair Protokolda nəzərdə tutulan vasitələrdən istifadə etməmişdir, ya da
məhkəmə bu vasitələri müzakirə etməmişdir (belə ki, Azərbaycanda insan alveri cinayətinin
müəyyən edilməsində bu gərəkli deyil).
AZE006 İş №.(103)-81-2009 Azərbaycan
Hökmün tarixi: 2009-02-09 – Məhkum olunma tarixi: 2009-02-09
Müttəhim qurbanları Türkiyəyə aparmış və İstanbulda, Türkiyədə onları fahişəlik üçün istismar
etdiyi mehmanxanada yerləşdirmişdir. Qurbanlar 20 gün cinsi istismar olunmuşlar. Qurbanlar
Azərbaycana qayıtdıqdan sonra onlardan biri polisə (İnsan Alverinə Qarşı Mübarizə İdarəsinə)
insan alverinin qurbanı olduğu barədə məlumat vermişdir.
Bundan sonra polis müttəhimi həbs etmiş və ona qarşı insan alveri cinayətinə görə ittiham irəli
sürülmüşdür.
Aşağı instansiya məhkəməsi düzgün olaraq müttəhimin insan alveri cinayəti törətdiyini
müəyyənləşdirmiş və cəza təyin edərkən bütün yüngülləşdirici halları nəzərə almışdır. Müttəhim 2
İNSAN ALVERİNƏ QARŞI MÜBARİZƏ- DƏRS VƏSAİTİ
137
il müddətinə azadlıqdan məhrumetmə cəzasına məhkum edilmişdir.
Bakı Apelyasiya Məhkəməsinin qərarı . 1 (103)-81/2009, 9 fevral 2009-cu il.
Bu qərar, Cinayət Məcəlləsinə düzəlişlər edilməmişdən əvvəl verilmişdir, buna görə də ya
müttəhim İnsan Alverinə dair Protokolda nəzərdə tutulan vasitələrdən istifadə etməmişdir, ya da
məhkəmə bu vasitələri müzakirə etməmişdir (belə ki, Azərbaycanda insan alveri cinayətinin
müəyyən edilməsində bu, gərəkli deyil).
AZE005 İş №. (103)-115-2009 Azərbaycan
Hökmün tarixi: 2009-03-02 – Məhkum olunma tarixi: 2009-03-02
Qurbanın maliyyə ehtiyacı içərisində olduğunu öyrəndikdən sonra müttəhim ona
yalan söyləmiş və
onu aldadaraq ona Türkiyədə evdə xadimə işi vəd etmişdir. Müttəhim qurbanı Türkiyəyə aparmış
və onu mehmanxanada saxlamışdır. Mehmanxanada birinci gün bir kişi cinsi xidmət üçün onun
otağına daxil olaraq qurbanla cinsi əlaqədə olmaq üçün müttəhimə pul verdiyini demişdir. Qurban
müqavimət göstərmişdir və müştəri otağı tərk etmişdir. Müttəhim bunu bildikdən sonra o, qurbanı
dəfələrlə döyərək onu fahişəliyə məcbur etmişdir.
Aşağıda instansiya məhkəməsi müttəhimi insan alveri cinayətində düzgün olaraq təqsirli bilmiş və
işə dair qərar verərkən yüngülləşdirici halları (onun peşmançılığı, ailəsinin vəziyyəti və s.) kifayət
qədər nəzərə almışdır. Müttəhim 5 il müddətinə azadlıqdan məhrum olunma cəzasına məhkum
edilmişdir.
Bakı Apelyasiya Məhkəməsinin qərarı №. 1 (103)-115/2009, 2 mart 2009-cu il.
AZE009 İş №. (102)-457-2010 Azərbaycan
Hökmün tarixi: 2010-07-28 – Məhkum olunma tarixi: 2010-07-28
Müttəhim qurbanı cəlb etmiş və qazanc üçün cinsi
istismar məqsədilə onu Dubaya, BƏƏ-yə
aparmışdır (və onun yol xərclərini ödəmişdir).
Müttəhim təqsirli bilinmiş və 5 il 6 ay müddətinə azadlıqdan məhrum olunma cəzasına məhkum
edilmişdir. Bakı Apelyasiya Məhkəməsi bu işə mahiyyəti üzrə baxmamağa qərar vermişdir.
Müttəhim qərardan Azərbaycan Respublikasının Ali Məhkəməsinə kassasiya şikayəti vermişdir. Ali
Məhkəməsi belə qərar vermişdir ki, Bakı Apelyasiya Məhkəməsi bu işə mahiyyəti üzrə baxmaq
səlahiyyətinə malik deyildir. Ali Məhkəmə Bakı Apelyasiya Məhkəməsinin qərarını qüvvədə
saxlamışdır.
Azərbaycan Respublikasının Ali Məhkəməsinin qərarı №.1 (102)-457/2010, 28 iyul 2010-cu il.
AZE008 İş №.(102)-465-2009 Azərbaycan
Hökmün tarixi: 2009-10-13 – Məhkum olunma tarixi: 2009-10-13
Azərbaycan vətəndaşı H.A. qız uşağını dünyaya gətirdikdən sonra müttəhimə demişdir ki, onun
həyat yoldaşı oğlan uşağı istəyir. Müttəhim isə ona demişdir ki, o, həkim T.İ. vasitəsilə yeni
doğulmuş oğlan uşağının tapılmasını təşkil edə bilər. T.İ. müttəhimə demişdir ki, o, təsadüfən
körpə oğlan uşağı tapmışdır və onu 2000 ABŞ dollarına sata bilər. Müttəhim H.A.-dan 2000 ABŞ,
dolları götürmüş və uşağı almaq üçün bu pulu T.İ.-yə vermişdir.