Microsoft Word Kitab-Rofat 2-M. doc
Yüklə 34,02 Mb. Pdf görüntüsü
|
Azərbaycan dövlətçiliyi tarixində gömrük işi 222 sayəsində Azərbaycanın xarici iqtisadi əlaqələrində keyfiyyətcə yeni mər- hələnin başlanğıcı qoyuldu. Respublikamızın ixrac potensialının artmasına istiqamətlənən siyasi qərarlar qəbul edildi, bu sahədə daha geniş təşkilati işlər aparıldı. Heydər Əliyevin respublikaya rəhbərlik etdiyi 1969-1982-ci illərdə ölkənin ixrac potensialının fundamental əsaslarının yaradılması və xarici ticarət fəaliyyətin səmərəli idarə edilməsi sahəsində zəngin təcrübə qazanıldı. Gömrük sənədləri təsdiq edir ki, xarici iqtisadi əlaqələr nisbətən geniş xarakter almışdır. Həmin dövrdə Azərbaycan SSR-nin xarici ölkələrlə iqtisadi əlaqələrinin əsas formalarını təşkil edən xarici ticarət və xarici ölkələrin ərazisində tikinti işlərinin aparılması sahəsində fəaliyyət, bey- nəlxalq yük daşımaları, beynəlxalq yarmarka və sərgilərdə iştirak, mütə- xəssis mübadiləsi və beynəlxalq turizm və birbaşa iqtisadi əlaqələr gömrük işinin də bir qədər canlanmasına səbəb oldu. 1991-ci ildən başlayaraq xarici ticarətdə liberallaşdırma prinsipinin elan edilməsi xarici iqtisadi fəaliyyətlə məşğul olanların sayını kütləvi surətdə artırdı. Bununla yanaşı gömrük orqanlarının qarşısında duran funksiya və vəzifələri də xeyli genişləndi. 1991-ci ilin son sovet Gömrük Məcəlləsi və Gömrük Tarifi gömrük sisteminin müasirləşdirilməsi ilə fərqlənirdi. Həmin sənədlərə əsasən müttəfiq respublikalarda yeni gömrük qurumları və təşkilatlarının yaradılmasına başlanıldı. SSRİ-də hökm sürmüş inzibati-əmrlik sistemi dövlət quruculuğunun bütün sahələrində olduğu kimi gömrük işinin inkişafını da ləngidirdi. Respublikanın idxal-ixrac əməliy- yatları bütünlüklə sovet dövlətinin inhisarına alınmışdı və gömrük rəsmiləş- dirilməsi, gömrük gəlirləri ittifaq hökumətinin nəzarəti altında idi. Məhz buna görə də, Azərbaycan SSR-in ixrac potensialı sovet gömrük siyasətinin özünəməxsus xüsusiyyətlərinin təsiri ilə formalaşırdı. Müttəfiq respublika- larda gömrük xidmətinin yerli tabeçiliyə keçməsi, milli gömrük təşkilat- larının yaradılması, xarici iqtisadi əlaqələrin daha səmərəli idarə olunmasına imkan yaratdı. Sovet İttifaqının dağılması ilə Azərbaycan xalqı 1991-ci il oktyabrın 18-də müstəqilliyinə qovuşdu və öz iqtisadiyyatını milli maraqlara uyğun inkişaf etdirmək fürsəti qazandı. Azərbaycan Respublikasında milli gömrük xidmətinin təşəkkülü və inkişafına başlanıldı. Dövlət sərhədinin gömrük baxımından mühafizəsinin gücləndirilməsi üçün əlavə tədbirlər görüldü. 1992-ci il yanvarın 30-da Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsi yaradıldı. Gömrük xidməti milli təhlükəsizlik vəzifələrinin yerinə yetirilməsi sahəsində dövlət idarəçiliyinin ayrılmaz tərkib hissəsinə çevrildi. Azərbaycan SSR sovet gömrük sistemi şəraitində (1920-1991) 223 İstifadə edilmiş mənbələr və ədəbiyyat: 1. Azərbaycanda sovet hakimiyyəti orqanlarının yaradılması və fəaliyyəti. Bakı: ADU nəşriyyatı, 1984, 96 s. 2. Azərbaycanda sovet hakimiyyəti orqanlarının yaradılması və fəaliyyəti. Bakı: ADU nəşriyyatı, 1984, 96 s. 3. Azərbaycan Respublikası Dövlət Arxivi (ARDA), f. 75, siy. 1, iş 6. 4. ARDA, f. 84, siy. 1, iş 356. 5. ARDA, f. 84, siy. 1, iş 375. 6. ARDA, f. 85, siy. 3, iş 155. 7. ARDA, f. 85, siy. 3, iş 160. 8. ARDA, f. 85, siy. 3, iş 164. 9. ARDA, f. 85, siy. 3, iş 166. 10. ARDA, f. 85, siy. 3, iş 169. 11. ARDA, f. 130, siy. 1, iş 68. 12. ARDA, f. 363, siy. 1, iş 4. 13. ARDA, f. 363, siy.1, iş 46. 14. ARDA, f. 363, siy. 1, iş 47. 15. ARDA, f. 363, siy. 1, iş 89. 16. ARDA, f. 363, siy. 1, iş 92. 17. ARDA, f. 363, siy. 1, iş 171. 18. ARDA, f. 363, siy. 1, iş 186. 19. ARDA, f. 363, siy. 1, iş 228. 20. ARDA, f. 363, siy. 1, iş 656. 21. ARDA, f. 363, siy. 1, iş 756. 22. ARDA, f. 363, siy. 1, iş 757. 23. ARDA, f. 363, siy. 1, iş 762. 24. ARDA, f. 363, siy. 1, iş 764. 25. ARDA, f. 363, siy. 1, iş 765. 26. ARDA, f. 363, siy. 1, iş 771. 27. ARDA, f. 363, siy. 1, iş 777. 28. ARDA, f. 363, siy. 1, iş 778. 29. ARDA, f. 363, siy. 1, iş 837. 30. ARDA, f. 363, siy. 1, iş 838. 31. ARDA, f. 363, siy. 1, iş 839. 32. ARDA, f. 363, siy. 1, iş 1062. 33. ARDA, f. 363, siy. 3, iş 1. 34. ARDA, f. 363, siy. 3, iş 27. 35. ARDA, f. 363, siy. 3, iş 34. 36. ARDA, f. 363, siy. 3, iş 60. 37. ARDA, f. 363, siy. 3, iş 286. 38. ARDA, f. 363, siy. 4, iş 665. Azərbaycan dövlətçiliyi tarixində gömrük işi 224 39. ARDA, f. 363, siy. 5, iş 20. 40. ARDA, f. 363, siy. 10, iş 290. 41. ARDA, f. 411, siy. 1, iş 49. 42. ARDA, f. 411, siy. 1, iş 129. 43. ARDA, f. 411, siy. 3, iş 423. 44. ARDA, f. 411, siy. 3, iş 424. 45. ARDA, f. 411, siy. 4, iş 27. 46. ARDA, f. 411, siy. 4, iş 49. 47. ARDA, f. 411, siy. 4, iş 95. 48. ARDA, f. 411, siy. 5, iş 96. 49. ARDA, f. 411, siy. 5, iş 338. 50. ARDA, f. 411, siy. 5, iş 629. 51. ARDA, f. 411, siy. 12, iş 201. 52. ARDA, f. 411, siy. 13, iş 14. 53. ARDA, f. 710, siy. 1, iş 4. 54. ARDA, f. 710, siy. 1, iş 24. 55. ARDA, f. 710, siy. 1, iş 25. 56. ARDA, f. 710, siy. 1, iş 48. 57. ARDA, f. 710, siy. 1, iş 50. 58. ARDA, f. 710, siy. 1, iş 60. 59. ARDA, f. 710, siy. 1, iş 66. 60. ARDA, f. 710, siy. 1, iş 70. 61. ARDA, f. 710, siy. 1, iş 105. 62. ARDA, f. 710, siy. 6, iş 9. 63. ARDA, f. 713, siy. 1, iş 60. 64. ARDA, f. 713, siy. 1, iş 79. 65. ARDA, f. 796, siy. 1, iş 8. 66. ARDA, f. 796, siy. 6, iş 9. 67. ARDA, f. 1610, siy. 1, iş 89. 68. ARDA, f. 1610, siy. 1, iş 98. 69. ARDA, f. 1698, siy. 1, iş 1. 70. ARDA, f. 1698, siy. 1, iş 2. 71. ARDA, f. 1698, siy. 1, iş 61. 72. ARDA, f. 1698, siy. 1, iş 68 A 73. ARDA, f. 1698, siy. 1, iş 89. 74. ARDA, f. 1698, siy. 1, iş 91. 75. ARDA, f. 1698, siy. 2, iş 3. 76. ARDA, f. 2511, siy. 1, iş 103. 77. ARDA, f. 2511, siy. 5, iş 18. 78. ARDA, f. 2511, siy. 5, iş 33. 79. ARDA, f. 2511, siy. 5, iş 57. 80. ARDA, f. 2511, siy. 5, iş 103. Yüklə 34,02 Mb. Dostları ilə paylaş:
|