Microsoft Word lisonut-tayr ziyouz com doc

www.ziyouz.com
кутубхонаси
20
badam hayratga tushaman! U bog'dan ketgach, gungu lol bo'lib qolaman, tarannum qilib 
sayrashga bir yelchalik ham majolim qolmaydi. Uning yodi bilan bog' ichida sokinman, 
hajiiga yo'liqsam, yuz dard ila dog' ichra qolaman. Ko'nglimda ham, jonimda ham, 
o'ngimda ham, paydoyu ptnhonimda ham — yolg'iz u! 
Shohga komil yuz bilan boqish lozim. Mendek gulga oshiqqa bu ish yo'l boisin! 
XL 
Hudhudning Bulbulga javobi 
Hudhud bu afsonani eshitgach, shunday dedi:
— Sen o'z ishqing haqida bunchalik ko'p g'avg'o qilaverma! Aytganlaring ishq emas, 
boshdan-oyoq shunchaki bir havasdir. Bas, u havas bo'lgach, ey bexabar, u haqdagi 
gap-so'zingni yig'ishtir! Olamda sen kabi nafsga bo'yin eguvchi biron-bir nodon 
bo'lmagan. 
Sen o'zingni zo'rlab oshiq sifatida ko'rsatib, ishq aro har xil g'avg'olar ko'tarding. Yilda 
bor-yo'g'i besh kun chamanda ochilib turadigan, o'n kun o'tmay tuproq uzra xazon bo'lib 
sochiladigan vafosiz va umr bog'ida baqosiz bir chechak uchun shunchalik g'avg'omi?! 
Kishi bu xil go'zallikka oshiq bo'lmagani yaxshi, chunki u oshiq bo'lishga loyiq 
emasdir. Shunday narsani ma'shuq deb bilki, yuz xastahol o'lsa va yo'qolib ketsa ham u 
zavol nimaligini bilmasin. Garchi sening bu ishqing shaydolik bo'lib ko'rinsa ham, baribir 
oxiri rasvolik bilan tugaydi. 
XLI 
Hikoyat 
Bir shoh otda sayr qilib o'tib borayotganda unga bir havoyi gado oshiq bo'lib qoldi. 
Xalq ichida ohu vovaylo bilan afg'on boshlab. g'avg'o-to'polon qila boshladi. Xuddi senga 
o'xshash u ham ming turli nolalar qilar edi. Bir maskanda telbalardek muqim tura olmas, 
o'zini gulxan kuliga bulg'ar edi. 
Shohga bu xil ishq va devonalik ma'lum bo'lgach, oshiqni sinamoqchi bo’ldi. Bir kun u 
o'zining bezatilgan otiga minib, imtihon qilish maqsadida otini gado yotgan gulxan 
tomon haydadi. Va mulozimlariga aytdiki: "U gumrohni sudrab oldimga olib keling va 
huzurimda bo'ynini uzib tashlang!" 
Shundan so'ng gadoni sudrab, shoh oldiga keltirdilar, ishqida o'zi orzu etgan tilakka 
yetkurdilar. Baxtiyor shoh uni qatlga hukm etdi. Bundan gado vahimaga tushib, 
beixtiyor orqasiga qarab qocha boshladi. U qo'rqqanidan hushi boshidan uchib, har 
tomonga zir yugurar edi. Odamlar uning orqasidan tutmoq uchun quvlar edilar. U 
entikkan bir holda gulxan tomon chopdi va o'zini yo'qotgan holda o'tga tushib, kuyib 
ketdi. 
Shohning bu imtihondan maqsadi shunday edi: agar gado chindan ham oshiq bolib, 
o'z da'vosida sodiq bo'lsa, qatl hukmini qabul etishi kerak edi. Shunda shoh otidan 
tushib, undan uzr so'ramoqchi, ahvolidan ogoh bo'lmoqchi va sadoqati evaziga uni o'ziga 
musohib va yaqin ulfat qilib olmoqchi edi. 
Ammo gadoning ishqi soxta bo'lgani uchun holi rasvolikdan mashhur bo'ldi. Bordi-yu 
senga ham o'sha o'zing sevgan guldan bir tikan ozori yetsa, sening ham maskaning 
chaman emas, gulxanda bo'ladi. 

---

Lisonut-tayr. Alisher Navoiy