Microsoft Word m vzu docx



Yüklə 5,04 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə44/75
tarix21.10.2017
ölçüsü5,04 Kb.
#6357
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   75

maddələrin  təsirindən  və  yanğınlar  zamanı  yanma  məhsullarının  və  alovun  təsirindən 
mühafizə edir. 
Mühafizə 
qurğularının 
təsnifatı 
aşağıdakı 
xüsusiyyətlər 
üzrə 
aparılır: 
- Təyinatına görə - texnika və mülkiyyətin qorunması, əhalinin mühafizəsi (sığınacaqlar, 
radiasiya əleyhinə sığınacaqlar və sadə sığınacaqlar) 
- Konstruksiyasına görə - açıq tipli (xəndək, boşluq), qapalı tipli (sığınacaqlar və radiasiya 
ə
leyhinə sığınacaqlar- RƏD). 
Ə
halinin  müharibə  və  sülh  dövründə  fövqəladə  hallar  zamanı  baş  verən  təhlükələrdən 
qorumaq üçün kollektiv mühafizə üsullarından istifadə olunur (mülki müdafiənin mühəndis 
qurğuları).  Əhalinin  müharibə  və  sülh  dövründə  ən  etibarlı  mühafizə  vasitəsi  sığınacaqlar 
hesab olunur. 
Sığınacaqlar insanların qəzalardan, sülh şəraitində baş verən təbii fəlakətlərdən, həmçinin 
müharibə dövrü üçün xarakter fövqəladə hadisələrin—kütləvi qırğın silahlarının və müasir 
adi  qırğın  vasitələrinin  zədələyici  amillərinin  təsirindən  qorunmaq  üçün  nəzərdə  tutulub. 
Sığınacaqlar  zəhərləyici  maddələrdən  və  bakterial  vasitələrdən,  yanğın  zamanı  alovun, 
yüksək hərarətin və  zərərli  qazların  təsirindən,  partlayışlar  zamanı  dağıntılardan  mühafizə 
edir. Bir sözlə mühafizə qurğuları insanları FH bütün zədələyici amillərindən qoruyur. 
Sığınacaqlarda həyai fəaliyyətini təmin edən qəza-xilasetmə dəstələri və əhalini mühafizə 
edən məntəqələr yaradılır: ərzaq, ilkin tibbi yardım, zədələnmiş insanları toplayan, isidici. 
 
 
Sığınacaqlar  sülh  dövründə  yaradılır  və  lazım  olan  vasitələrlə  təchiz  olunur. 
Şə
raitə  uyğun  olaraq  sığınacaqlar  binaların  daxilində  və  kənarda  quraşdırıla  bilər.  Daxili 
sığınacaqlara  binaların  tərkibində  olan  zirzəmilər,  xaricdə  quraşdırılanlara  isə  binadan 
kənarda quraşdırılmış sığınacaqlar aiddir. 
 


 
 
Sığınacaqların təsnifatı. 
Sığınacaqlar aşağıda sadalanan xüsusiyyətlərə görə təsnif olunur: 
- mühazə xüsusiyyətlərinə görə; 
- yerləşdiyi əraziyə görə; 
- həcminə görə; 
- tikilmə tarixinə görə; 
- konstruksiya materiallarına görə; 
- elektrik enerjisi ilə təminatına görə; 
- filtr-ventilyasiyaların quraşdırılmasına görə; 
- sülh şəraitində istifadə məqsədinə görə. 
Həcminə görə sığınacaqlar: 
- kiçik                     - 150- 600 insan yerləşən; 
- orta ölçülü            - 600 - 2000 insan yerləşən; 
- böyük həcmli       - 2000-dən çox insan yerləşə bilən növlərə. 
150 nəfərdən az tutumu olan sığınacaqlar o halda inşa edilir ki, həm yerli şərait, həm də 
iqtisadi  nöqteyi-nəzərdən  sərfəli  olsun.  1000-2000  nəfərlik  tutumu  olan  sığınacaqlar  inşa 
edilərkən 
tikintinin 
adambaşına 
maya 
dəyəri 
aşağı 
düşür. 
Yerləşdiyi əraziyə görə: 
- Tikililərdə (binanın zirzəmi və baza hissələrində); 
- Metropolitendə və dağ oyuqlarında; 
- Kənarda yaradılanlar (bina tərkibində olmayanlar); 
Tikildiyi yerinə görə: 
- binanın tərkibində tikilənlər və binanın xaricində tikilənlər. 
Binanın tərkibində tikilənlərə zirzəmiləri, dağ şaxtalarını aid etmək olar. 
Tikilmə vaxtına görə: 
-  sülh  dövründə  əvvəlcədən  tikilənlər  və  boş  meydançalarda  yaradılan  tez  tikilən 
sığınacaqlar. 
Tikilmə materiallarına görə: 
- meşə materiallarından tikilənlər; 
- daş divarlılar; 
-  dəmir-betonlu  (dəmir  –  betonlular  tikiliş  növünə  görə  bir  neçə  növə  bölünür:  dəmir-
monolit, monolit və dəmir. Geniş yayılan dəmir – monolitlilərdir) və parçadan tikilənlər. 
Enerji təminatına görə: 


- şəhərin elektrik xəttlərilə t
qoruyucu mənbə ilə təmin olunan
Filtr-ventilyasiyaların quruluş
-  sənaye  istehsallı  ventilyasiya  qur
sadələşdirilmiş ventilyasiya qurğ
Sığınacaqların hava təminatı ad
- təmiz ventilyasiya rejimind
- süzücü ventilyasiya rejimind
- içəridəki hava bərpa (regenerasiya) edilm
Yerin altında quraşdırılmış (zirz
qatına davamlı materiallarla tikilir, giri
 
 
Çirklənmiş  havanın  içəri  daxil  olmaması  üçün  sı
ventilyasiya  qurğuları  quraşdırılır  v
müddət  qalırlar,  hətta  dağılmış
Yanğınlardan, kimyəvi maddəl
bölgədən,  sanitar-gigiyenik  qaydalara 
yaşamasını təmin edəcək şəraitd
Ə
n  geniş  yayılmış  sığınacaqlar  istehsal,  ictimai  v
yarımzirzəmində  quraşdırılmış
sığınacaqlar  quraşdırılır.  Belə 
yeraltı keçidlər və qalereyalar, metropoliten v
Sığınacaqlar  əhalinin  çox  yerl
və çöl qapının yanında işarəylə
və  təminati  müvafiq  Mülki  müdafi
sənədlərini  hazırlayır,  sığınacaq  v
yerləşdiriləcək  insanlara  bu  bar
qurğuların yerləşdirilməsi və müdafi
isə  digər  zirzəmi  və  yeraltı 
sığınacaqların  yerini  dəqiqləşd
insanların  fəlakət  və  ya  hər  hansı  bir  silahdan  qorunması  üçün  tez  yerl
planlaşdırılır. 
təmin olunanlar və şəhərin elektrik xəttl
min olunan. 
ventilyasiyaların quruluşuna görə: 
naye  istehsallı  ventilyasiya  qurğuları  və  sənaye  istehsalına  uy
 ventilyasiya qurğuları. 
minatı adətən 3 rejimdə işləyə bilər: 
miz ventilyasiya rejimində (I rejim); 
süzücü ventilyasiya rejimində (II rejim); 
rpa (regenerasiya) edilməklə tam təcridolunma rejimi (III rejim).
dırılmış (zirzəmi) sığınacaqlar ona görə etibarlıdır ki, onlar yerin alt 
arla tikilir, giriş və qəza çıxışı olur.  
                   
ri  daxil  olmaması  üçün  sığınacaqlar  hermetikl
ş
dırılır  və  hava  orada  təmizlənir.  Insanlar  sı
ğ
ılmış  sığınacaqlarda  belə  insanlar  bir  neç
lərdən sığınacaqda etibarlı mühafizə sığ
gigiyenik  qaydalara  əməl  etməkdən  və  insanların  sı
raitdən asılıdır. 
ınacaqlar  istehsal,  ictimai  və  yaşayış  binalarının  zirz
dırılmış  sığınacaqlardır.  Həmçinin  binalardan  k
  sığınacaqlar  üstdən  və  yanlardan  torpaqla  örtülür.  Onlara 
qalereyalar, metropoliten və dağ oyuqları daxildir. 
halinin  çox  yerləşdiyi  yerlərdə  quraşdırılmalıdır.  Bütün  sı
ə
 bildirilir.  nsanların daldalanmasının t
minati  müvafiq  Mülki  müdafiə  xidmətlərinə  həvalə  edilir.  Onlar 
ınacaq  və  daladalanacaqlara  gedən  yolları  mü
k  insanlara  bu  barədə  məlumat  veririlər.  Sənədləri  t
müdafiə sistemləri dəqiqləşdirilir. Qurğ
yeraltı  əraziləri  sığınacaq  kimi  istifadə 
ş
dirirlər,  əhalinin  sayına  uyğun  sığınacaqlar  hazırlanır  v
r  hansı  bir  silahdan  qorunması  üçün  tez  yerl
ttləri ilə yanaşı həm də 
naye  istehsalına  uyğunlaşdırılmış 
cridolunma rejimi (III rejim). 
etibarlıdır ki, onlar yerin alt 
   
ınacaqlar  hermetikləşdirilir  və  filtr-
nir.  Insanlar  sığınacaqda  bir  neçə 
insanlar  bir  neçə  sutka  qala  bilərlər. 
sığınacaqları əhatə edən 
insanların  sığınacaqda  rahat 
ş
  binalarının  zirzəmi  və 
mçinin  binalardan  kənarda  da 
yanlardan  torpaqla  örtülür.  Onlara 
 
dırılmalıdır.  Bütün  sığınacaqlar  giriş 
daldalanmasının təşkili, planlaşdırılması 
edilir.  Onlar  əsas  planlaşdırma 
n  yolları  müəyyənləşdirir  və 
ri  tərtib  etməzdən  əvvəl 
dirilir. Qurğuların çatışmazlığında 
  edirlər.  Tez  salınan 
ğ
ınacaqlar  hazırlanır  və 
r  hansı  bir  silahdan  qorunması  üçün  tez  yerləşdirilməsi 


Yüklə 5,04 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   75




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə