Microsoft Word mal bohrani-zeynalov doc
Yüklə 2,86 Kb. Pdf görüntüsü
|
115 sahələri dəstəkləmək, bununlada əmək bazarında məşğulluğu təmin etməkdir. Bu tədbirlər paketinə daxildir: 1. ayrı–ayrı sahələrə dəstək (məsələn, Rusiyada avtomobil sektoruna dəstək proqramı); 2. vergi dərəcələrini azaltmaq (istər birbaşa, istərsə də, dolayı yolla); 3. kiçik və orta biznesə dəstək; 4. xüsusi büdcə fondu təsis etmək; 5. dövlət tərəfindən açılacaq kredit xəttinin həcminin genişləndirilməsi. 4. əhalinin neqativ və ya olumsuz gözləmələrinə qarşı tədbirlər. Məqsəd- əhalinin banklara olan güvənc və etimadını artırmaq və əmanətləri stimullaşdırmaq. Bu tədbirlər paketinə daxildir: 1. əmanət sığorta həcmində artım qərarları; 2. iş yerlərini itirənlərə yardım paketi; 3. biznes strukturları ilə iş yerlərinin bağlanmaması haqqında sözləşmə; 4. təhsilə yönəlik investisiya xərclərinin həcmini artırmaq. Təcrübə göstərir ki, böhrandan çıxış yolunun ən optimal yolu mütləq qaydada “iqtisadi və institutsional islahatları” həyata keçirməkdir. Antiböhran tədbirləri paketinin hamısında dövlətlərin özəl biznesə - böyük və kiçik ölçülü korporasiyaların, bank və ş irkətlərin fəaliyyətinə prinsipcə daha çox dolaylı müdaxilə və tövsiyə xarakterli məsələri nəzərdə tutur. ABŞ-da maliyyə sektoruna struktur yenilənməsinə sərf etdiyi birbaşa maliyyə məsrəfləri ÜDM-un 38,7 %-ni təşkil edir. Bu proqramda maliyyə sektoru iqtisadiyyatın yüksəldilməsi üçün ə sas lokomotiv hesab edilir. Maliyyə sektorunda etimad və güvən sistemi bərpa edildikdən sonra iqtisadiyyatın digər başqa sahələri də inkişaf müşahidə ediləcəyi nəzərdə tutulur. Fransız antiböhran siyasətinin mahiyyəti istehsal sektoru- nun, ilk növbədə, yüksək texnologiyalar sektorunun, eləcə də vergi 116 və kredit güzəştləri formasında istehlakçıların dəstəklənməsindən ibarətdir. Son zamanlar burada da hökumət tərəfindən görülən təd- birlərin aşkarlığına və açıq olmasına üstünlük verilir. Dövlət ilk növbədə real sektora yardım etməyi nəzərdə tutur, ancaq bununla yanaşı iş adamları böhrandan çıxış üçün dəqiq biznes planı, isteh- salın strukturunun dəyişdirilməsi və səmərəsinin artırılması planı müvzusunda hökümətə elmi tutumlu proqram təqdim etməlidir. Bundan başqa, hökümət fransız şirkətlərinin xarici sərmayəli quruluşlar tərəfindən alınma təhlükəsinə yönəlik əlavə tədbirlər hazırlamaqdadır. Bankları qurtarma əməliyyatı planı çərçivəsində onlara dəstək məqsədilə 320 mlr. Avro məbləğində maliyyə vəsaiti ayrılmışdır. Böyük Britaniyada dövlət bütün riskləri öz üzərinə götürə- rək, müflisləşənləri sadəcə olaraq milliləşdirir. Nəzərdə tutulur ki, dövlət bu halda da iqtisadi məqsədəuyğunluq prinsipindən çıxış edəcək, bu və ya digər istehsalın, maliyyə strukturunun sadəcə no- minal olaraq saxlanmasını deyil, həm də onun səmərəsinin artırıl- masını öz qarşısına məqsəd qoyur. 4.1. MDB ÖLKƏLƏR NDƏ DÜNYA MAL YYƏ BÖHRANININ NƏT CƏLƏR N N NEYTRALLAŞDIRILMASI ÜZRƏ TƏDB RLƏR Dünya maliyyə böhranı Müstəqil Dövlətlər Birliyi ölkələri- nin iqtisadiyyatına kumulyativ mənfi təsir göstərir. Başlanmış iqti- sadi enmə, praktiki bütün makroiqtisadi göstəricilərin kəskin pis- ləşməsi və kapitalın birlik ölkələrindən kütləvi xaricə axıb getməsi onların beynəlxalq kapital bazarlarında xarici maliyyələşmə qay- naqlarına çıxışının kəskin azalması ilə müşayiət olunur. Beləliklə, Birlik ölkələrinin monetar orqanları əsasən korrelyasiya edilən, la- kin bəzən öz aralarında münaqişə yaradan antiböhran siyasətinin ey- ni zamanda ən azı üç məsələsinin həllinin zəruriliyi ilə qarşılaşır: 117 1) iqtisadiyyatda likvidliyi artırmaq və maliyyə bank siste- minin möhkəmləndirilməsi üzrə tədbirlərin qəbul olunması yolu ilə istehsalın enməsi və bank sektorunun dayanıqlığının zəifləməsinə müqavimət göstərmək; 2) kapitalın xaricə axıb getməsinin qarşısının alınması və ix- racın, o cümlədən məzənnə siyasətinin tədbirləri ilə stimullaşdırıl- ması; 3) inflyasiyanın artmasının qarşısının alınması, o cümlədən faiz dərəcələri siyasətinin köməyi ilə. MDB-yə üzv dövlətlərin antiböhran siyasətinin tədbirlərinin üç səviyyəsini ayırmaq olar: 1. ayrı-ayrı dövlətlər səviyyəsində qəbul olunan tədbirlər. 2. regional birlilər çərçivəsində, o cümlədən MDB üzv olan ölkələrin müvafiq komisiyaları işlənib hazırlanan və həyata keçirilən tədbirlər. 3. beynəlxalq maliyyə arxitekturasının islah edilmə məsələ- ləri üzrə, dünya valyuta sisteminin yenidən qurmaqla və, regional birliklər iştirakçılarının mövqelərinin razılaşdırılması. MDB ölkələrində monetar və maliyyə sahəsində antiböhran tədbirləri kimi ümumi şəkildə aşağıdakıları qeyd etmək olar: 1) kredit təşkilatlarının likvidliyinin artırılması üzrə tədbirlər məcburi ehtiyatların normativlərinin azaldılması, bankların yenidən maliyyələşmə alətlərinə çıxışının artırılması, o cümlədən bankların kreditlə təmin olmada istifadə edilən qiymətli kağızlar üzrə mərkəzi bankların lombard siyahısının genişləndirilməsi hesa- bına; bankların yenidən maliyyələşməsinin yeni alətlərinin istifa- dəsi, bank depozitlərinə büdcə vəsaitlərinin yerləşdirilməsinə limitlərin artırılması və s. yolu ilə həyata keçirilir; 2) bank və maliyyə sektorunun dayanıqlığının möhkəmləndi- rilməsi üzrə tədbirlər kredit təşkilatların şəffaflığı və hesabat ver- məli olmasına tələblərin artmasını, investor və istehlak xidmətləri- nin qorunması məqsədilə milli maliyyə bazarlarında göz qoyma və nəzarətin möhkəmləndirilməsini, dələduzluq və sui-istifadələr ilə bağlı maliyyə risklərinin qarşısının alınmasını nəzərdə tutur; Yüklə 2,86 Kb. Dostları ilə paylaş:
|