111
körməgə, ne miskingə yarlıxamağa, ne türlü yazğandır: «Yarlıxama
yarlığa törədə». Da yarğucu bolmağay bir yartın işitkəy, könününq
ya egrininq, gileyin anğınca ki, 2-si yüz də yüz turmıyın. Da gileni
könüsün tergəgəy, andan sonqra 2 ya 3 tanıx bilə uç etkəy könü-
lükk, törə bilə, 2 ya 3 tanıx bilə toxtalğandır barça iş. Da kimninq
tanıxı bolmağay, ant bilə 1 yartın, kimninq üstnə tüşsə, uç etkəy.
Tiyişlidir yarğucığa ki, törəni yalxız etməgəy, yoxsa köplər
bilə, egər yoluxmasa, 2 ya 3 yaxşı u bilici adəmilər bilə etkəy törə-
ni. Necik törəgə kelgənlərgə 2 ya 3 tanıx kerəktir, ol türlü yarğu-
cılarğa, anınq üçün ki, törə toğru bolur toxtağan adəmilər bilə
tanпxlıxta. Bu övrəncik burun Rımalılarda bar edi ki, 72 adam day-
ma saxışta edilər barça türlü işlər üçün. 72 adam anınq üşün
tüzdülər ki, barça adəmilər bağınğaylar ki, 72 millətninq usluluqu
alardadпr. Yoxsa emdi 12 yarğucu toxtattılar, 12 arakellərgə
oxşaş, tügəl ki, köp yarğucılarnınq tergəməkindən könülür törə,
yoxsa, köplərninq tanıxlıxı bilə könülüp, xorxulu körünür törə.
Dağı da Xaxanlıxta 3 törəçi xoyarlar, alay ox Vrasdunda,
Xaxanlıxtan övrənip, surp Errortut iunnunq atına da tanıxlarnınq
sanına. Biz də munqar biyənirbiz ki, 3 yarğucu bolğay, zera
mundan artıx küctür tapulmağa barça yerdə. Dağı da axpaştır bu-
rungi yarğucu, 2 ya 3 axıllı adəmilər tutkay xatına, da alay etkəy
yarğunu, tügül ki, alar tanıx bolğaylar könülükkə, yoxsa axpaş
kendi də alardan üvrəngəy yarğunu.
Tiyəsidir yarğucılarğa ertə u kecə sarnamağa Eski u Yənqi
Törəni da Törə bitikini da eskə almağa barça millətninq da esli
adəmilərninq yazğanın. Tiyəsidir yarğucularğa barça tarbiyatı bilə
yaxşı bolmağa, da törə saxlağay, da artıxsı ki, öcəş bolmağay, da
xılıxı bilə paxil bolmağay barça vaxtta, artıxsı yarğu vaxtına ki,
yarğuğa kelgənlərninq könqülləri çiy bolmağay, da saxışlama-
ğaylar ki, paxilliktən ya öcəşməktən toğru bolmadı yarğu. Uzun es
bilə tözümlü bolmax kerək yarğuclar, zera köp kez yoluxur ki,
küc bilə taparlar a yavitşa bolmastır yarğu. Yoxesə tözümlük bilə,
da kün berip, özgə çaxta yaxşı tergəp, da xaytıp ündəgəylər
allarına, da uç etkəylər. Egər ki yarğuğa kelgənlər talaş etsələr,
112
xoymağaylar biri birinə tüşməgə, öcдşip ögütləgəylər ki, törə
alnına xalaba bolmağay da yarğu xapanel bolmağay. Bilsinlər
zaxodcalar da ki, kelməslərdir yarğu alnına talaş etməgə, yoxsa
könülük bilə spravovatsşa bolmağa. Yergə bilə bergəylər
sözləməgə zaxoccalarğa, 1-i sözləsə, 1-si tek turğay, sonqra birsi
sözləgəy ki, alarnınq gilelərini işitip bilgəylər könünü egrini da
andan sonqra yarğusun etkəylər.
Dağı da yarğucu saxlanmaq kerək kendi xullarından: bardır
anınq kibiklər ki, yarğuda sözlövüçüdürlər orunc bilə, zera
övrənciktir yarğuğa kelgənlərgə, yapux orunc berip ki, kendiləri
sartın sözləgəylər. Bolmağay ki, alarnınq ustat sözlərindən al-
danğay yarğucu da egri etkəy yarğunu. Aldamasız yarğu Tenqri-
ninqdir, ol ki, yapuxnu acıxnı köriyir, a dünya adəmilərinə
yoluxur yanqılmaxlıx. Dayma kimsə anqar yamanlamasın, kim ki
erksiz yanqılır. A kim ki erki bilə egri etər yarğunu, kendi borclu
xalır köktəgi yarğucuğa. Bolmağay ki, öktəmləngəy yarğucu ya
kimsəni heç körgəy, alay bilsin ki, 1-dir yarğucu Tenqri, xay-
sınınq alnına kensi də turasıdır yarğuğa.
Tiyişlidir yarğucununq ki, zındanı bolğay, kim ki egri bolsa,
zındanğa salğay ki, ögütləngəylər, ne türlü Krisdos buyurur
Awedaranda ki, deçkiy salır zındanğa, anğınca ki, tölöv etkəy.
Dağı da 2 adamnınq arasпna xalaba u dəvi bolğay, Krisdos
kendi ögüt berir, yarğuğa barmıyın, yolda barışmağa ki, nemə
arada hağarağlıq bolmağay. Yaraşmastır Krisdosnunq xullarına
ki, əvəldən sağış etkəy yalğan sözləməgə, zera kim ki yalğan sözlər,
şaytanıпnq oğlu ündəlir. Ne türlü Krisdos buyurur, kim ki yalğan
sözlər, kendilərindən sözlər, zera yalğandır, anпnq atası da
şaytandır. Da tas etər alarnı Tenqri, kimlər ki sözlər yalğan, da
yalğanlıx bilə barmanqız biri birinqiz bilə, yoxsa sözləşinqiz kö-
nülük bilə, barça xardaş kendi Tenqri bilə. Yarasmastır krisdan-
larğa ki, söz bilə ulama kləgəy yarğuda, ya yıxmağa kləgəy
sınqarını anınq yanqılıp sözləgəni bilə, zera yazğandır, kim kimgə
çuğur xazsa kendi tüşər. Tenqrigə inanğan krisdanlarğa tiyməstir
egirlik bilə yenqməxni sövməgə yarğuda, egər ki yenqsə, kendi
113
canını zrgel etər, a egər yenqilsə, uyat tartar. Kimsə turğuzmasın
yalğan tanıxlar, kləp sınqarınınq tirlikin egirlik bilə almağa, zera
heçtir Tenqrininq alnına yalğançı. Ne bir kez kimsə yalğa tutmağay
sözlüvüçü adamnı yarğuda, da yalğanlıx bilə yenqgəy könünü.
Kimsə orunc berməsin yarğucığa da sınqarпnınq igilikin damahlik
bilə almasın, zera damahliktən barça yaman ilgəri kelir. Tiyişsizdir
mahalədə u el arasına ant içməgə angınca ki, yarğucu buyurmıyın
yarğuda. Buyurur Krisdos ki, heç nemə üçün ant içmə, zera barça
kerəkməs u boş sözlər üçün adəmilər cuvap bersərlər yarğu
kününə. Tiyişlidir xaytıp munu da sağışlamağa ki, yaxşıraxtır bu
dünyaninq yarğusuna kimsəninq igilikin egirlik bilə alğaylar, sövük
bilə yöpsünməx kerək da kendininq canınınq xutulmaxı üçün, ne ki
özgəninq egirlik bilə algınça da köktəgi Tenqrininq yarğusu alnına
tölöv etkincə.
Xaçan ki kləsələr barmağa yarğu alnına, əvəl alğış bilə
Tenqridən xoltxa etməgə kerək, egər erki bolsa Tenqrininq, da kö-
nülük bilə yenqsə, da aslamlı bolsa, törəni utup, Tenqrigə yügün-
məx kerək, zera ol berir usluluqnu, egər ki Tenqri yapuxnu bilici
çıxara bergəy kimsəni yazıxına körə ki, egri adam könünü yenqgəy
da igilikin alğay, ol adam xayğurmasın, yoxsa Tenqrigə şükür
bersin, umsasın Tenqrigə xoyup ki, dağı yaxşı tölövgə yetkəy
Tenqri alnına, da Tenqrigə xoyğay öc almaxnı.”
TƏRCÜMƏSİ:
“Hakim gərək bəxşiş almasın, çünki yazılıb: göz nə qədər iti
olsa da, rüşvət gözü kor edər. Əsl hakim odur ki, ədaləti bəxşişdən
üstün tutsun, məhz onun sözü məhkəmədə keçərli olar, işi ədalətlə
hökmə bağlayar, eşidənlər də onu təqdir edər. Necəki Tanrı buyur-
muşdu, üzünə baxmayın, ədalətlə mühakimə edin. Ədalət olmasa,
bir çoxları bilə - bilə günaha batar və özgələrinə müraciət etməyə
məcbur olar. Amma əgər ədalət olsa, hakimlər qürurula Tanrının
sözünü təkrar edə bilərlər: Əgər mən mühakimə edirəmsə, hökmüm
ədalətlidir” Qoy hakim şəxsi mənfəətini düşünməsin, insanların
hörmətini qazanmağa çalışsın. Hərçənd ki, mərhəmət hər şeydən
Dostları ilə paylaş: |